کتاب جهان هزار و یک شب نشر مرکز

بهترین و محققانه‌ترین نوشته‌ها درباره «هزار و یک شب»، به قلم بیگانگان است، و آن‌چه به زبان فارسی در این‌باره به چاپ رسیده در قیاس به پژوهش‌های دیگران بسیار اندک است و اگر از چند مورد (از قبیل مقدمه مرحوم علی اصغر حکمت بر چاپ ترجمه طوجی، مقامات زنده‌یاد محمد جعفر محجوب درباره نسخه‌های خطی هزار و یک شب و...) بگذریم بقیه نوشته‌ها غالبا محققانه نیستند. رمان‌هایی که فرنگیان به اقتضای هزار و یک شب نوشته‌اند و نمایش‌نامه‌ها و اپراهای فرنگی که مضامین‌شان مقتبس از قصه‌های هزار و یک شب‌اند، بخشی از تاریخ ادبیات و تئاتر و موسیقی اروپاست. کتاب حاضر شامل ترجمه فارسی برخی از مقالات درباره قصه‌های عربی هزار و یک شب و یک مقاله در باب قصه‌های ایرانی هزار و یک روز است. هزار و یک روز با داستان «فرخنار»، شاهدخت کشمیر، آغاز می‌شود که بر اثر خوابی از همه مردان بیزار گشته است و سرسختانه از زناشویی سر باز می‌زند. آنگاه دایه مهربانش «سلطان مه‌مه» برای درمان سوءظن بیمارگون وی، هر روز برایش قصه‌هایی با این مضمون می‌گوید که مردان کریم و وفاداری هم هستند و این‌چنین باور فرخنار را نسبت به مردان تغییر می‌دهد تا جایی که او سرانجام با شاهزاده‌ای ایرانی، که سخت دلباخته اوست، وصلت می‌نماید.