کتاب اعتیاد نشر گیوا

اعتیاد به مواد مخدر و سوء مصرف آن، آثار مخربی را هم برای فرد و هم برای جامعه در پی دارد. آثار فردی سوء مصرف مواد از ابعاد فیزیولوژیک، روانشناختی و تربیتی و فرهنگی قابل بررسی است. آثار اجتماعی آن می تواند در برگیرنده هزینه‌‌های سنگین و سرسام‌آوری باشدکه از یک طرف به از دست رفتن کارایی افراد معتاد از نظر مولد بودن منجر شود و از طرف دیگر موجب تحمیل بار سنگین اقتصادی که صرف درمان و نگهداری افراد معتاد به موادمخدر می‌‌شود بر جامعه گردد. بر اساس تحقیقات و بررسی‌‌های انجام شده ، فرایندهای اعتیاد تحت تاثیر باورها و نگرش‌‌های بیماران قرار می‌گیرد. دسته‌‌ای از مطالعات نشان داده‌اند که پاسخ‌های شناختی وعاطفی افراد بر نگرش آنها منطبق است (چیریلو و همکاران، 1999؛ ترجمه پیرمرادی، 1380). نقایص شناختی اعتیاد به مواد مخدر، درمانگران بویژه روان درمانگران را به بررسی این نقایص واداشته و این فکر را در ذهن موضوع‌گران متبلور می‌سازد که با کشف این نقایص ازجمله تحریفات شناختی و باورهای ارتباطی غیرمنطقی، ممکن است بتوان به پیدایش شیوه درمانی موثر این افرادکمک کرد و گام‌های تازه‌‌ای برداشت (مگاوم، فاکس، ایکسی و دراک ، 2004). انسان تنها اشیاء را ادراک نمی‌کند، بلکه درباره آنها به استدلال می پردازد و از مشاهدات خود نتیجه‌گیری می‌کند. بنابراین انسان دارای ابزار پیچیده‌‌ای جهت دریافت و پردازش اطلاعات می‌باشد. به عبارتی مشخصه انسان تنها شناخت حسی نیست، بلکه شناخت عقلانی نیز هست. بدینسان شناخت (تفکر) هم در سبب‌‌شناسی و هم در درمان جایگاه خاصی دارد و وسیله‌‌ای است توانمند در خدمت انسان. بنابراین درمانگران (روانشناسان وروانپزشکان) بخوبی می‌‌توانند از این ابزار در تشخیص و پیشگیری از بیماری‌های روانی بهره ببرند (پوتوین و همکاران، 2010). نظریه شناختی براین نظرمبتنی است که بالاترین منبع رشد پیشرفت افراد، توان تفکر منطقی و تفکر واقع‌گرایانه و برخورد صحیح آنان درمورد خویش و در مورد جهان اطراف است. به عبارت دیگر می‌‌توان گفت که این طرزتفکر و تلقی ماست که رفتار احساسی ما را بوجود می‌‌آورد. نخستین اصل شناخت گرایی این است که حال انسان نتیجه شناخت‌ها وتفکرات اوست. این قدرت شناخت آدمی است که او را از سایر موجودات متمایز می‌‌سازد و این توانایی شناختی است که رفتار خاص انسان را شکل می دهد (مارشال و همکاران، 2009). بنابراین تشخیص تحریفات شناختی –باورهای ارتباطی درمعتادان به موادمخدر ممکن است به روان درمانی این افراد کمک کند.