کتاب حقوق بشر در اسلام و تاریخ معاصر نشر کلید پژوه

شناسایی خانواده بشری به عنوان یک واحد انسانی و مجموعه به هم پیوسته عقلانی، موجب گردید که حقوق بشر به دقت تدوین گردد چنان که وحدت خانواده و رسمیت این نهاد به لحاظ حقوقی موجب شده تا حقوق خانواده در ابعاد مختلف آن تدوین گردد. نگاه اسلام به جامعه بشری نیز نگاه یکپارچه و بر مبنای وحدت است و این انگیزه می‌تواند ریشه اسلامی نیز داشته باشد. اندیشه حقوق بشر در اسلام بر مبنای تفکر توحیدی است نه اومانیسم، آنگونه که در تفکر غرب دیده می‌شود. براساس تفکر فلسفی اسلام، انسان یک موجود خود آفریده یا مخلوق فعل و انفعالات کور و کر طبیعت و به طور کلّی یک موجود مستقل نیست. انسان مخلوق خداوند علیم و حکیم است و تابع قوانین کلّی آفرینش و اراده تکوینی خداوند است که در عمل نیز باید از ارادۀ تشریعی خداوند پیروی نماید. در تفکر اسلامی انسان، آزاد ولی مسئول شناخته شده است و میزان مسئولیت انسان است که حدود آزادی او را مشخص می‌کند.