کتاب بهبود و توسعه سازمان های پژوهشی شرکت چاپ و نشر بازرگانی

انسان در بدو پیدایش، زندگی خود را با کنکاش و پژوهش به فراخور زمان و مکان عصر خود آغاز نمود و این روند تا به امروز ادامه داشته است. بدون شک دستاورد‌های زندگی امروزه، نتیجه این مطالعات و پژوهش‌هاست. در دنیای کنونی عوامل مؤثر بر موفقیت و خوشبختی افراد و ملت‌ها به سرعت در حال تغییر است زیرا جهان وارد دوره‌ای از فرصت‌ها و چالش‌ها شده است. در چنین دوره‌ای موفقیت به برخورداری از آخرین دانش و توانایی به یک شیوه ابداعی و مؤثر بستگی دارد و این مسئله خود به مزیت‌های رقابتی بین جوامع مبدل شده است که لازمه آن نهادینه شدن فرهنگ و نظامی رشد یافته و پژوهش محور با ساختارهایی مناسب خواهد بود. امروزه سازمان‌های پژوهشی - در قالب پژوهشگاه، دانشگاه، دانشکده، گروه پژوهشی، مرکز پژوهشی،‌ پژوهشکده، مؤسسه پژوهشی، پارک علم و فناوری، مرکز رشد واحدهای فنّاور در رشته‌ها و بخش‌های مختلف،‌ سه وظیفه راهبردی را با تکیه بر رویکردهای مدیریت دانش بر دوش دارند: جمع کردن و نگهداری علم و دانش انتقال آن به نسل‌های بعدی افزایش و توسعه آن از طریق نوآوری، ‌خلاقیت و اکتشاف از این‌رو پژوهشگران،‌ متخصصان و دانشجویان برای انجام این وظایف که نتیجه تحقیقات و پژوهش‌های مرتبط و مؤثر می‌باشد؛ ناگزیر به فراگیری دانش و مهارت‌های پژوهشی می‌باشند و لازمه آن شناسایی و بهبود رویکردها، ساختارها، ‌فرآیندها و نظام‌های پژوهشی است. بدین طریق به‌طور مؤثر و کارا، نیازها شناسایی و با انجام مطالعات و تحقیقات،‌ خروجی مناسب تحویل بخش‌های مختلف اقتصادی،‌ صنعتی، ‌فرهنگی و... کشور خواهد شد. کتاب حاضر تلاشی به‌سوی مدیریت دانش کاربردی با انتقال تجربیات پیشین و ارائه آخرین یافته‌های موجود در زمینه بهبود و توسعه سازمان‌های پژوهشی می‌باشد. با توجه به وضعیت سازمان‌های پژوهشی، نحوه ارائه مطالب کتاب مطابق با بخش‌ها و حوزه‌های در اولویت سازمان‌های پژوهشی بوده و سعی شده هر فصل مقدمه فصل بعدی باشد تا پیوستگی مطالب تا انتها برای خواننده حفظ شود. مطالب این کتاب بعد از بیان کلیات در شش فصل به شرح زیر طراحی شده است: در فصل اول کتاب، کلیات و مبانی نظری سازمان‌های پژوهشی به اختصار شرح داده شده است تا وظایف، جایگاه پژوهش، ساختار و اهمیت نظام‌های پژوهشی برای خوانندگان مشخص شود. در فصل دوم، در خصوص بازمهندسی مدیریت پژوهشی؛ شامل بهبود، طراحی مجدد و دگرگون‌سازی آن در سازمان‌های پژوهشی مطرح شده است. در فصل سوم، با توجه به اهمیت سازماندهی پویا و انجام تغییرات ساختاری، نحوه‌ بهبود و طراحی ساختارهای پژوهشی و انجام تحلیل‌های لازم مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم، با توجه به ضرورت ساماندهی و سلامت فرآیندهای سازمانی به نحوه بهبود فرآیندها در سازمان‌های پژوهشی با شناسایی و مستندسازی عناصر استاندارد جریان کار پرداخته شده است. در فصل پنجم، نظر به تقویت انگیزه‌ها و مشارکت دادن کارکنان پژوهشی در کارها برای حفظ تجربیات و راندمان بیشتر،‌طراحی و بهبود سیستم‌های پرداخت در سازمان‌های پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل ششم، با اشاره به مدل‌های مختلف خارجی و داخلی تعالی و ارزیابی سازمانی، مدل‌های پیشنهادی و بومی جهت سنجش و بهبود اثربخشی کارکردهای پژوهشی ارائه شده است.