کتاب ارزش ها و نگرش های مردم کشورهای اسلامی خاورمیانه نشر اندیشه احسان

بخش‌های این کتاب شامل مطالعاتی هستند که برمبنای یافته‌های بدست آمده از پیمایش ارزش‌ها که بسیاری از آنها برای اولین بار بود که در کشورهای اسلامی صورت می‌پذیرفت، انجام گرفته‌اند؛ این پیمایش‌ها بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ انجام شد و بخشی از پنجمین موج مجموعه پیمایش‌های ارزش‌های جهانی محسوب می‌شد. یکی از اهداف این پیمایش‌ها مهیا کردن زیرساختی بود که برای پیشبرد و ارتقاء دانش اجتماعی علمی نسبت به علت‌ها و پیامدهای نظام‌های اعتقادی، جهت‌گیری‌های ارزشی و ایستارهای مردم کشورهای اسلامی بسیار ضروری ست. این پیمایش‌ها ابتدا، به صورت پروژه‌ای مقدماتی شروع شد که بر مبنای همکاری میان پژوهشگران آمریکایی، مصری، ایرانی و اردنی استوار بود و به لحاظ مالی از سوی بنیاد ملی علوم مورد حمایت قرار می‌گرفت. در پروژه مقدماتی، پژوهشگران به طور جمعی پرسشنامه‌ای را تدارک دیدند و آن را آزمایش کردند تا ویژگی‌های ارزش‌ها و ایستارهایی را به دست بیاورند که تصور می‌شد ویژه و خاص مردم کشورهای اسلامی ست. در این پرسشنامه همچنین موارد مهم پرسشنامه پیمایش ارزش‌های جهانی گنجانده شد تا امکان انجام مقایسه میان این کشورها فراهم شود و نیز از طریق مجموعه پیمایش‌های ارزش‌های جهانی اطلاعاتی از بیش از ۸۰ جامعه حاصل گردد. در جولای سال ۱۹۹۹ در مرکز مطالعات استراتژیک دانشگاه اردن کارگاهی به منظور رسیدن به توافق بر سر یک پرسشنامه پیمایشی ولی مقدماتی مشترک برای اینکه در هر سه کشور به طور یکسان به کار بسته شود، برگزار شد. طی این کارگاه سه روزه فشرده، شرکت کنندگان در این مطالعات، به دقت گویه به گویه این پرسشنامه اولیه را ارزیابی کردند؛ هم از جنبه رابطه میان گویه‌ها با چارچوب نظری مطالعه ارزش‌ها و هم از جهت کارآمدی گویه‌ها در استخراج ارزش‌های بنیادی مردم این کشورها و هم به لحاظ وضوح واژگان سوالات.