انقلاب اسلامی پدیده نوظهوری بود که حیرت بسیاری از صاحبنظران علوم اجتماعی و سیاسی را برانگیخت. این انقلاب نه از جنبة زمینهها و علل وقوع که از نظر ماهیت، کاملاً تازگی داشت. اندیشمندان اردوگاه غرب و شرق در آن روزگار، وقوع و مهمتر از آن پیروزی آن را غیرمنتظره معرفی و آن را انقلابی استثنایی توصیف کردند. حوادث سالهای بعد نیز نشان داد که انقلاب اسلامی ایران نه تنها در ماهیت و زمان رخداد، که در گسترة تأثیرگذاری نیز ناشناخته و غیرقابل پیشبینی است. از این رو در پی گذشت بیش از سه دهه از به ثمر نشستن انقلاب اسلامی، استادان بسیاری در پژوهشکدهها و دانشگاههای بزرگ جهان با انجام تحقیقات بنیادین، در پی شناخت بزرگترین پدیدة تاریخی نیمه دوم قرن بیستم هستند.