کتاب انقلاب اسلامی از نگاه اندیشمندان روس اثر رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در روسیه نشر انتشارات بین المللی الهدی

سی و چند سال است که یکی از شفاف‌ترین نظام‌های حکومتی اسلامی با نام جمهوری اسلامی در ایران عملی شده است؛ نظامی که جایگزین حکومت سلطنتی چند قرن گذشته شد. حکومت اسلامی، زمانی در ایران تاسیس شد که اندیشه‌های اسلام گرایانه، به‌عنوان محور توسعه سیاسی در کشورهای اسلامی گسترش می‌یافت. به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، اسلام به نیرویی سیاسی در تاریخ جهان بدل شد؛ چرا که تا آن زمان انقلابی همانند آن در هیچ جای دنیا رخ نداده بود. همان‌طور که بر همگان آشکار است، زمانی که حرکت‌هایی علیه شاه با هدایت رهبری معنوی در ایران شکل گرفت، نه تنها میان مسلمانان، بلکه میان همه کشورهای دنیا، توسعه‌ای پویا در حال شکل‌گیری بود. در آن زمان، رشد و توسعه اقتصادی با سطح زندگی چندان تناسب نداشت؛ گسترش دموکراسی در زندگی سیاسی ـ اجتماعی جامعه، رشد سریع اقتصاد به ویژه در حوزه‌ صنایع نفتی به شدت تحت تاثیر سرمایه آمریکا بود. تمام شرکت‌های فعال در زمینه فرآورده‌های نفتی متعلق به خارجی‌ها و به‌طور عمده آمریکایی‌ها بودند و با سرمایه آنها فعالیت می‌کردند. در آن دوران، سلطه آمریکا بر تمام عرصه‌های اقتصادی به نحوی مشهود بود که حضور وسیع آنان به‌عنوان نقض عدالت اسلامی و صدمه به حقوق مسلمانان تلقی شد. آخرین دهه حکومت شاه، و به عبارتی دوره کوتاه و موقت رشد سریع اقتصادی، به شدت با ناهنجاری و ناموزونی توزیع سرمایه ملی همراه شد، به‌طوری که موجب تشدید بحران اجتماعی گردید. محدود کردن آزادی به صورت منع فعالیت‌های حزبی و اجتماعی از سوی دستگاه حکومتی شاه، شرایط را بحرانی تر از پیش کرده بود. پس از انقلاب، نظام اسلامی با شیوه‌ای خاص در کشور شکل گرفت که ساختار سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در درون آن تعریف می‌شد. روحانیت ایران موفق به تأسیس حکومتی شد که در آن تا حد زیادی اندیشه‌های سیاسی اسلام در عصر حاضر تحقق یافتند. این دولت جدید، که در نوع خود بی‌نظیر بود، عمدتاً براساس عقاید شیعیان، شکل گرفت. قانون اساسی اصول اسلامی را سرلوحه قوای مقننه، مجریه و قضائیه قرار داد و مهم‌تر از آن در ساختار حکومت، این اصول مبنای قانون‌‌گذاری برای تعالی معنوی شیعیان شد. حکومت اسلامی، ادامه سیاست‌های رژیم سابق را کنار گذاشت و پروسه جدید رشد سیاسی، اقتصادی، سیاست خارجی و فرهنگی بر مبنای اصول اسلامی را در پیش گرفت. تجربه سی و چند ‌ساله حکومت اسلامی به‌عنوان تفحصی در رشد و توسعه راهبردی و الگوی جایگزین لیبرالیسم غربی، قطعا، معرف نفع تاریخی حاصل از آن است. در دهه اول حاکمیت نظام جمهوری اسلامی، اصول اسلامی تا حد زیادی در اقتصاد، ساختار نظام و آموزش و پرورش نفوذ کرد. در حقیقت می‌توان گفت، یک انقلاب فرهنگی رخ داد که هدف آن اسلامی‌کردن جامعه بود. شعارهایی درخصوص صدور انقلاب اسلامی مطرح شد و اصول شریعت، به خصوص در مسائل مربوط به حقوق خانواده مبنای قضاوت قرار گرفت. اما انقلاب اسلامی ایران در حدود سی سال حیات خود، مشکلاتی از جمله، ویرانی‌های دوران جنگ تحمیلی هشت ساله با عراق، تحریم از جانب ایالات متحده آمریکا و جامعه بین‌الملل را تحمل کرده و در عین حال اصلاحات لازم را در الگوهای توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی انجام داده است. بدیهی است سمت و سوی این تحول، نه تنها برای جامعه ایران، بلکه در سطح بین‌المللی نیز اهمیت دارد. بنابراین، ایران می‌تواند الگوی حکومت اسلامی قرار گیرد و از ظرفیت‌های اسلام در مسیر گسترش در جهت دعوت برای توسعه‌ای در سطح جهانی بهره گیرد. - از متن کتاب -