در جریان اتفاقات سالهای ۷۸ و ۸۸ و بعد از آن، رهبر معظم انقلاب اسلامی مکرر از خواص انقلاب و ضرورتها و بایستههای مربوط به آنان سخن گفتند و از مردود شدن بعضی از خواص در جلسه امتحان یعنی رخدادها و وقایع این سالها، خبر دادند.
در این کتاب، چهار تن از شخصیتهای انقلاب مورد بررسی قرار گرفته و علاوه بر زندگینامه آنان، لحظههای حساس فراروی هر یک از آنان و موضعگیری و اقدامات آنان در این لحظهها، مطرح و تدوین شده است. این شخصیتها عبارتاند از: سیدمحمد موسوی خوئینیها، سیدمحمد خاتمی، آیتالله مهدوی کنی و آیتالله محمد جنتی.
تبیین عملکرد و عاقبت این خواص علاوه بر بازخوانی تاریخ انقلاب و وقایع و رخدادهای حساس آن، در شناخت شخصیتها و چرایی مردود شدن یا قبول شدن آنها در جریان مسائل انقلاب، مایه بصیرت بوده و دارای درسها و عبرتهای فراوان است که جامعه بخصوص جوانان در گام دوم انقلاب به آن شدیداً احتیاج دارند.