کتاب علوم اعصاب دانش مغز نشر انتشارات انسان

کتاب «علوم اعصاب، دانش مغز: مقدمه‌ای برای فراگیران جوان» اثری است که به خوبی این شاخه‌ی علمی نوپا و پویا را به خوبی شرح داده است. ریچارد موریس و ماریان فیلنز این اثر را نوشته‌اند. عنوان اصلی کتاب «Neuroscience: Science of the Brain: an Introduction for Young Students» است که چاپ اول آن، سال ۲۰۰۳ از سوی انجمن نوروساینس بریتانیا منتشر شد.

کتاب حاضر در سطح بین‌المللی بازخورد خوبی داشته است. از این رو، کتاب علوم اعصاب دانش مغز، به زبان فارسی سال ۱۳۹۷ برای بار نخست زیر چاپ رفته است. همچون نسخه‌ی اصلی در ایران نیز، کتاب به صورت مصور و رنگی در ۵۶ صفحه تهیه و تنظیم شده و ناشر آن انتشارات انسان است. مترجم کتاب آقایان علی شهبازی، رضا پناهی و بهنام سور هستند که توانسته‌اند کتاب را زیر نظر انجمن علوم اعصاب ایران به متنی روان و خواندنی بدل کنند. این کتاب مورد توجه بسیاری از خوانندگان قرار گرفته و چندین بار تجدید چاپ شده است. نسخه‌ی پی‌دی‌اف (PDF) کتاب حاضر نیز برای علاقه‌مندان در دسترس قرار دارد، کافی است که به بخش کتاب‌های علمی فیدیبو مراجعه و آن را دانلود کنند.

کتاب علوم اعصاب، دانش مغز درباره‌ی چیست؟

بی‌گمان این عضو ۱۵۰۰ گرمی از بدن ما، مغز از شگفت‌انگیزترین جاهای جهان است که دانش‌پیشگان در شناخت می‌کوشند. هر فعل و تصمیم ما، حاصل ده‌ها هزار پیام بین هزاران نورون و رشته‌ی اصلی است، پیچیدگی و فراوانی نورون‌ها، شناخت روندهای مغزی را بسیار دشوار می‌کند. این کتاب از مغز و سیستم عصبی انسان سخن می‌گوید و می‌کوشد روندها و اتفاقات عصبی را برای خوانندگان شرح دهد. همچنین کتاب برای خوانندگان روشن می‌کند که روش کار علمی چگونه است. نویسندگان با جزئیات فراوان و تصاویر دیدنی زوایای مختلفی را برای علاقه‌مندان نمایش می‌دهند. کتاب در ۱۹ فصل تنظیم شده و هر فصل موضوعی اساسی از این دانش را به خوبی شرح می‌دهد.

درباره‌ی نویسندگان کتاب علوم اعصاب، دانش مغز

ریچارد موریس

ریچارد گراهام مایکل موریس (Richard Graham Michael Morris) استاد تمام کرسی ولفسن علوم اعصاب و رییس مرکز سیستم‌های عصبی و شناختی در دانشگاه ادینبورا اسکاتلند است که همکنون ۷۴ سال دارد. وی یکی از پیشروترین دانشمندان و بنیان‌گذاران دانش علوم شناختی محسوب می‌شود و نظریه‌ها و روش‌های متعددی در این شاخه‌ی علمی از کارهای وی به شمار می‌رود. وی از دانشگاه‌های کمبریج و ساسکس فارغ‌التحصیل شده است. وی از اعضای انجمن نوروساینس و آکادمی ملی علوم بریتانیا است. از وی مقالات تخصصی و عمومی فراوانی در دسترس قرار دارد.

ماریان فیلنز

ماریان فیلنز (Marianne Fillenz) دانشمند علوم اعصاب متولد ۱۹۲۴ و متوفی به سال ۲۰۱۲ است. وی اصالتا مجارستانی و ویتنامی بود که در رومانی به دنیا آمده بود. به سبب جنگ جهانی دوم، خانواده‌اش به نیوزلند مهاجرت کردند وی در آن جا بالید و تحصیلات مقدماتی را آغاز کرد. در کشور کودکی‌اش ابتدا پزشکی خواند و سپس به انگلستان رفت و از دانشگاه آکسفورد دکتری فیزیولوژی دریافت کرد. او نیز در شمار بنیان‌گذاران علوم اعصاب به حساب می‌آید و سالیان درازی استاد دانشگاه آکسفورد بود. وی نه فقط به عنوان دانش‌پیشه، بلکه با عناوین مدرس و استاد و نویسنده نیز شخصیت برجسته‌ای بود.

سه دلیل که باید کتاب علوم اعصاب، دانش مغز را بخوانیم؟

• فراگیری این دانش بنیادی و گسترده، یعنی علوم اعصاب و شناخت مغز، موجب افزایش دید و آگاهی درباره‌ی خودمان و بشریت می‌شود. از سویی کمک می‌کند تا سلامت مغز و روان‌مان را بهبود ببخشیم و از سوی دیگر، امکان بهره‌برداری بهتر از مغزمان را فراهم می‌رود. این کتاب کوشیده است که این امر را به خوبی محقق کند.
• این کتاب اثر دو استاد برجسته‌ی این رشته است بنابراین می‌توان به آن اطمینان کرد و به صورت یک منبع از آن بهره برد.
• کتاب با تصاویر بسیار دیدنی و رنگی و با متنی دوست داشتنی، کوتاه و روان تهیه شده است. هر کس، از دانش‌آموز تا شخصی مسن با اطلاعات کم و پراکنده، می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند و از آن بیاموزد.

در قسمتی از کتاب علوم اعصاب، دانش مغز می‌خوانیم

طی یک میلی ثانیه ایجاد می‌شود، در همین لحظه اختلاف پتانسیل دو طرف غشا در حدود ۱۰۰ میلی ولت تغییر و یک تلنگر ناگهانی وارد می‌کند و ولتاژ داخلی غشا که ۷۰ میلی ولت است به ۳۰ میلی ولت می‌رسد، این وضعیت با بازشدن کانالهای پتاسیم تغییر می‌یابد و یک پالس از یون های پتاسیم در جریان روبه خارج از سلول حرکت می‌کند تا پتانسیل غشا دپاره به پتانسیل منفی اصلی خود در سلول بازگردد. پتانسیل الکتریکی بسیار سریع و در مدت زمان بسیار کمتر از اینکه با حرکتی سریع یک لامپ را روشن و خاموش کنیم اتفاق می‌افتد، یون‌های قابل توجهی غشای سلول را برای انجام این کار طی می‌کنند و غلظت یون‌های سدیم و پتاسیم در طول پتاسیل عمل تغییر چندانی نمی‌کند. به هر حال در طولانی مدت این یون ها به وسیله پمپ‌های یونی که وظیفه انها خارج کردن یونهای سدیم اضافی است. در تعادل نگه داشته می‌شوند این اتفاق مانند حالتی است که سوراخ کوچکی در دیواره قایقی وجود داشته باشد و به وسیله سطل کوچکی آب اضافی را از داخل قایق بیرون بریزیم و با این کار نگذاریم که در کار دیواره قایق که حفظ قایق از غرق شدن است اختلالی ایجاد شود. پتانسیل عمل یک رویداد الکتریکی است، البته یک رویداد پیچیده تارهای ی مانند یک رسانای الکتریکی عمل می‌کنند.

چهار پیشنهاد برای خوانندگان کتاب علوم اعصاب، دانش مغز

اگر کتاب حاضر را دوست داشتید و همچنین از دانش‌های زیست‌شناسی، علوم اعصاب و عصب‌شناسی لذت می‌برید و کتاب‌های علمی سرگرمی‌های جدی شما هستند، بنابراین حتما به دنبال کتاب‌های دیگری در این زمینه‌ها برای مطالعه هستید، بنابراین می‌توان امید داشت که چهار پیشنهاد زیر را در سیاهه مطالعه‌ی خود قرار دهید:

• کتاب آینده ذهن جستجوی علمی برای شناخت، افزايش توانايی و پيشرفت ذهن، نویسنده ميچيو كاكو با ترجمه‌ی محمداسماعيل فلزی، گروه انتشاراتی ققنوس
• کتاب نقشه‌ی ذهن، به قلم فلورین راسلر مترجمان سعید گرامی، عزیزالله سمیعی، انتشارات آوند دانش
• کتاب منشا آگاهی در فروپاشی ذهن دوساحتی، اثر جولین جینز، با ترجمه‌ی سعید همایونی، ناشر نشر نی
• درآمدی بر علوم اعصاب شناختی، به قلم ریچارد پسینگهام، ترجمه شده از سوی زهرا یمینی فر و علی اکبر ارجمندراد، انتشارات چترنگ