این کتاب در حدود پانصد و سی باب تدوین شده و از جمله ابواب کتاب، بابی است تحت عنوان: اسماءِ کسانی که در زمان رسول خدا به مسلمانان خواندن و نوشتن میآموختند، فرمان پیامبر در رابطه با فراگیری فقه و قرآن، اسامی مردان و زنانی که بهکار تعلیم اشغال داشتند، باب کاتبان و دبیران، وضع تاریخ واصل آن، سفیران و فرستادگان پیامبر، اسامی مترجمان رسول خدا، فرمان رسول خدا در رابطه با سرشماری مسلمانان، اسامی حکام و فرمانداران، فرمانهای حکومتی و جنگی، قضاوت و شرایط قاضی، آشنایی پیامبر و صحابه به امور مهندسی و عمران و اصلاح راهها، احتساب و شهربانی، اسامی کسانی که از طرف پیامبر مسئولیت نظارت بر بازار روابط اقتصادی جامعه را به عهده داشتند، شرطه و مأمورین انتظامی، جهاد و اعزام گروههای نظامی، شمار اعزامهای نظامی و شرکت پیامبر در جنگها، پرچم سپاه اسلام و کیفیت و رنگ آن، کیفیت تنظیم سپاه در هنگام رویارویی با دشمن، پیشاهنگان سپاه، اعزام گروهی برای انتخاب محل اتراق و استراحت سپاه، اعزام افرادی به اردوگاه دشمن برای کسب اخبار، ساختن منجنیق و دبّابات، باب جزیه و خراج، پذیرش هیأتهای نمایندگی، اعطاء جوائز به اعضاء هیأت، محل استراحت هیأتهای نمایندگی در مدت اقامت در مدینه، مداوای مجروحان جنگی، اسامی زنان پرستار، محل استراحت مستمندان، مشاغل و حرفههایی که در زمان آن حضرت در مدینه وجود داشت.
اینها و صدها عنوان دیگر، مطالبی است که مؤلف کتاب با استفاده از اخبار و روایات مورد بحث و بررسی قرار داده و در مجموع نظام اجتماعی اسلامی را مشخّص مینماید...