سلام بر حسین و اربعینش، سلام بر اربعین و زائرانش! سلام بر اندوه دلسوختگانی که آن را به سوغات بر مزار کشتگان عشق بردند و به مویه نشستند.
زائرینت به شوق زیارت صحن و سرای جانفزایت، اربعین شهادتت را به سوگ مینشینند، یا حسین!
ای جادههای پر فراز و نشیب، زیر پای کاروان رام شوید و ای مرکبهای چموش، راهوار گردید که کاروان به کربلا بازگشته است! بگذارید که خستگی با اشک چشمان حسرتزدهی دیدار، شسته شود. کاروان به زیارت آمده است و برای شکوفههای زخم، سوغات اشک آورده است. سلام بر تو ای سرزمین اندوه!
اربعینها از گستاخی شمشیرها و نیزهها میگذرد. اربعینها از لگدکوب شدن شکوفههای زخم، زیر سم اسبان ستم میگذرد و اکنون کاروان به زیارت آمده است.
و ما با سینهای داغدار با کاروان زائران مزار شهدای کربلا همنوا میشویم.
شهادت امام حسین(علیه السلام) و یاران باوفایش در کربلا، توسط یزید بن معاویه(لعنه الله علیه) از مهمترین وقایع تاریخی است. بنیامیه بلافاصله پس از شهادت امام حسین(علیه السلام)، فعالیت خود را برای فراموش شدن این واقعه و تحریف آن آغاز کردند. آنان برای پیشبرد اهداف خود از شیوههای مختلفی چون خارجی نامیدن اُسرا، ناسزا گفتن به اهلبیت(علیهم السلام) در بالای منبر و... استفاده کردند. در مقابل، امام سجاد(علیه السلام) و حضرت زینب کبری (سلام الله علیها) تمام تلاش خود را برای زنده نگه داشتن «واقعهی عاشورا» به کار گرفتند و با سخنرانی در مجلس یزید، گریه، دعا و برپایی مجالس عزا برای شهدای کربلا به تبیین تاریخی حماسه پرداخته و از فراموشی و تحریف این واقعهی بزرگ جلوگیری کردند. یکی از افرادی که به زنده ماندن یاد و خاطرهی عاشورا کمک کرد، «عبدالله بن عفیف ازدی»؛ پیرمرد سالخوردهای بود که چشمان خود را در جنگهای جمل و صفّین در رکاب مولای متقیان(علیه السلام) از دست داده بود؛ وی با تقدیم جان خود، مانع تحریف این واقعه توسط «ابن زیاد» شد.
شیعیان و شیفتگان مکتب حسینی نیز طی هزار و اندی سال به زنده نگه داشتن یاد و نام شهدای کربلا با قرائت زیارت اربعین و تشرّف با پای پیاده به کربلای معلّی همت گماشتهاند. زیارت کاروان اُسرا و جابر بن عبدالله انصاری صحابی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) همه در این راستا بوده است. سایر ائمه(علیهما السلام) نیز هر کدام در زمان خود، با شیوههای مختلفی مانند برپایی مجالس امام حسین(علیه السلام) و یارانشان این سنّت حسنه را زنده نگه داشتند به گونهای که زیارت اربعین از امام صادق(علیه السلام) نقل شده و امام عسکری(علیه السلام) نیز آن را از علامات شیعه معرفی کردهاند. زیارت اربعین سنّت حسنهای است که از زمان ائمه(علیهم السلام) و توسط خود آنان، آغاز شده است، از این رو «آیت الله قاضی طباطبایی» از «پیادهروی شیعیان در اربعین» به «سیرهی مستمرّهی شیعه در طول تاریخ» تعبیر میکند و میگوید: «حرکت به سوی کربلا در روز اربعین از زمان ائمهی اطهار(علیهم السلام) در بین شیعیان رایج بوده است؛ شیعیان حتّی در زمان بنیامیه و بنیعباس نیز این سنت حسنه را برپا کرده بودند». امروزه شیعیان به تأسی از ائمهی خود، بزرگترین اجتماع جهان را در اربعین حسینی در کربلای معلّی شکل میدهند تا هم یاد و نام شهدای کربلا زنده بماند و هم اهداف آنان مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت، اربعین تجدید بیعت شیعیان با مولای خویش است؛ آنان در این روز با الگوگیری از قیام آن حضرت(علیه السلام)، با مقاومت در برابر ظالمان و زیادهخواهان، با امام حسین(علیه السلام) تجدید بیعت میکنند که هرگز تن به ذلت و خواری نخواهند داد.
برنامهی پیادهروی اربعین به کربلا که این سالها به حضوری به اندازهی «حماسه» تبدیل شده است، در حقیقت یک میراث معنوی است؛ میراثی که نه فقط برای یک ملت و کشور بلکه برای باورمندان یک فرهنگ به «میراث» ماندگاری تبدیل شده است و تاریخآفرینی را دنبال میکند. این میراث معنوی مشترک، حتّی مسیحیان را نیز صلیب بر گردن به کربلا میکشاند تا نشان دهد اینها، مناسک درون مذهبی صِرف نیست، بلکه سرشار از معارفی است که روشنای جان جهانی را فراهم میکند. بسیاری از هموطنان ما نیز با حضور در این حماسه، هم به بهرهی خویش از این میراث جاودان میرسند و هم نقش خود را در حراست از این میراث عاشقانه ایفا میکنند.