قرن بیستم قرن دود و خون بود، قرنی که میلیونها نفر طی جنگهای مختلف کشته شدن. فقط دو جنگ جهانی اول و دوم با هم حدود 90 میلیون کشته روی دست بشر گذاشت. اما دودی مرگبارتر از دود بمب و خمپاره و موشک هم در این قرن وجود داشته، دودی که ما ازش گفتیم، دود لذیذ تنباکو که نه مثل انفجار بمب، در لحظه، بلکه به مرور زمان، آدم میکشت و البته میکشه. دود تنباکو طی قرن گذشته بیش از صد میلیون آدم کشته و ماشین جنایت این دود، در قرن بیست و یک هم با قدرت در حال پیشرویه ولی خب، همین دود، مزایایی هم داره! احتمالاً برای تمدد اعصاب خوبه ولی بیش از اون برای ریههای اقتصاد مفیده! تنباکو گیاهیه که در شکلگیری تاریخ ما نقش داشته و احتمالاً در ساختن آینده ما هم نقش خواهد داشت.منابع:کتاب سیگار و سیاست، اثر سارا میلاو کتاب مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعی ایران اثر جان فوران کتاب تاریخ جهان اثر فیلیپه فرناندسه لینک حمایت مالی(اختیاری) از پادکست مورخhttps://zarinp.al/@movarekhpodcasthttps://www.paypal.com/paypalme/Movarekh لینک کانال یوتیوب مورخhttps://www.youtube.com/channel/UC36Lu8eWcnhmhfYrbMdQHNQاین اپیزود به قلم حامد سیاسی راد و همیاری نازیلا مرادی مدیر تولید و البته سایر دوستان تیم پادکست مورخ در استودیوپیکان تهیه و تولید شد لینک وب سایت پادکست مورخhttps://movarekhpod.com