کتاب دید اقتصادی
داستانی جذاب برای آموختن اقتصاد

علم اقتصاد در نگاه بسیاری از افراد با فرمول‌های پیچیده‌ی ریاضی و نمودارها و تحلیل‌های سخت گره خورده است. اما مشکل اصلی پیچیدگی اقتصاد نیست، بلکه آموزش آن است. کتاب «دید اقتصادی» داستانی جذاب و مصور برای آموختن اقتصاد است و در زمینه‌ی کتاب‌های اقتصادی، اثر بی‌نظیری محسوب می‌شود . این کتاب خیلی زود توانست با طیف وسیعی از مخاطبان خود ارتباط برقرار کند و مفاهیم پیچیده‌ی اقتصادی را به آن‌ها بیاموزد. این اثر توانست عنوان پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک‌تایمز را به خود اختصاص دهد. سهند حمزه‌ئی کتاب «دید اقتصادی» را به زبان فارسی برگردانده و انتشارات آریانا قلم آن را عرضه کرده است.

درباره‌ی کتاب دید اقتصادی

کتاب «دید اقتصادی» با عنوان انگلیسی (How an Economy Grows and Why It Crashes)  نوشته‌ی پیتر شیف و اندرو شیف برای اولین بار در سال 2010 منتشر شد. این کتاب مفاهیم بنیادی اقتصاد را به زبانی بسیار ساده و ایبل فهم برای همه‌ توضیح می‌دهد. کتاب دید اقتصادی مصور است و سه شخصیت اصلی به نام‌های ایبل، بیکر و چارلی دارد که هریک نماد تاریخی خاصی هستند. نویسندگان، نظریات اقتصادی و نظام پولی و مالی را با توجه به رفتار و روابط این سه شخصیت اصلی به مخاطب می‌آموزند. اگرچه کتاب در ظاهر بسیار ساده به نظر می‌رسد اما دارای برخی مفاهیم پیچیده است درک بعضی از آنها به آشنایی با تاریخ اقتصاد آمریکا در دهه‌های گذشته احتیاج دارد. این کتاب توانست جایزه‌‎ی « GetAbstract International» را که به کتاب‌های حوزه‌ی تجارت تعلق می‌گیرد را به دست آورد.

عناوین فصل‌های کتاب «دید اقتصادی» به شرح زیر است:

تولد یک ایده

تسهیم ثروت

کاربردهای مختلف اعتبار

گسترش اقتصادی

کامیابی در پی شراکت

بگذار در گاوصندوق

زیرساخت‌ و تجارت

ظهور یک جمهوری

دولت خلاق می‌شود

ماهی آب رفته

شاهرگ حیات از دوردست

بخش خدمات پا پیش می‌گذارد

بستن گیشه‌ی ماهی

اشباع کلبه

سقوط کلبه

شتاب می‌گیرد

تشت از بام افتاد

درباره‌ی نویسندگان کتاب دید اقتصادی

پیتر شیف و اندرو شیف فرزندان یک اقتصاددان و نویسنده‌ی برجسته‌ی آمریکایی به نام اروین شیف هستند. اروین شیف نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری دیدگاه اقتصادی صحیح فرزندان داشته است و با بیان داستان‌های ساده‌ی کودکانه، مفاهیم پایه‌ی اقتصاد را به آنها می‌آموخت. ایده‌ی نگارش کتاب «دید اقتصادی» بر اساس یکی از داستان‌های کودکی آن‌هاست که با توجه به روند کنونی اقتصاد به روز رسانی شده است.

اروین فرزند یک خانواده‌ی پرجمعیت و مهاجر لهستانی بود. او در سال 1946 برای ادامه تحصیل در رشته‌ی اقتصاد به دانشگاه رفت و پس از مدتی یک دیدگاه اقتصادی پرطرفدار اتریشی توجه او را به خود جلب کرد. این نگاه اقتصادی در آمریکا چندان محبوبیت نداشت او یکی از ایده‌پردازان نظریه حذف طلا به عنوان پشتوانه‌ی مالی واحد پولی ایالات متحده بود. او معتقد این کار باعث می‌شود قیمت طلا به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کند. که این اتفاق افتاد و اقتصاد آمریکا را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرد.

اروین تصمیم گرفت یکی از داستان‌های ساده اما پرطرفدار اقتصادی خود را برای پیتر و اندرو تعریف می‌کرد را به صورت عمومی منتشر کند. او داستان ماهی معروف خود را به شکل مصور و تحت عنوان «اقتصاد چطور رشد می‌کند و چرا نمی‌کند» منتشر کرد.

پیتر دیوید شیف یک کارگزار سرمایه و مفسر مالی در آمریکاست و اندرو نیز مدیرعامل شرکت «یورو پاسیفیک» است و پیتر و اندرو شیف نیز با مشاهده‌ی اشتباه تکرار شونده‌ی اقتصادی دولت آمریکا با گذشت 30 سال تصمیم گرفتند که داستان کاربردی ماهی را برای نسل جدید بازنویسی و تکمیل کنند.

در بخشی از کتاب دید اقتصادی می‌خوانیم

روزی روزگاری سه نفر به نام‌های ایبل، بیکر و چارلی تنها در جزیره‌ای زندگی می‌کردند. این  جزیره‌ی دور از بهشت استوایی,جای پر از پستی و بلندی و بی‌هیچ ناز و نعمتی بود. به ویژه اینکه تنوع غذایی نداشت و فقط یک نوع خوراکی در منو بود: ماهی.

خوشبختانه دورتادور جزیره پر بود از ماهی‌هایی که به طرز عجیبی عین هم بودند. ماهی‌ها آن قدر بزرگ بودند که هر کدامشان شکم آدم را برای یک روز سیر می‌کردند. به هرحال، اینجا یک جای دورافتاده بود که رنگ هیچ کدام از پیشرفت‌های آدمیزاد در شیوه‌ی ماهیگیری را به خود ندیده بود. تنها کاری که این رفقا باید می‌کردند این بود که توی آب بپرند و حیوونکی‌های لیز و لزج را با دست بقاپند.

با این روش ناکارآمد هرکس روزانه یک ماهی گیر می‌آورد که فقط برای زنده ماندش تا روز بعد کافی بود. اين مشغله, همه اقتصاد جزیره‌شان بود: از خواب بیدار شدن، ماهی گرفتن خوردن و خوابیدن. خیلی هم نمی‌شد اسمش را گذاشت زندگی، اما چاره‌ای نداشتند.

و این طوری در این جامعه‌ی جزیره‌ای ماهی محور خیلی ساده

نه پس انداز هست

نه اعتبار

و نه سرمایه‌گذاری!

هرچیزی که تولید می‌شود به مصرف می‌رسد و چیزی برای روز مبادا کنار گذاشته نمی‌شود و هیچ چیز هم برای قرض دادن باقی نمی‌ماند. اینکه ساکنان جزيره‌ی ما خیلی ابتدایی و ساده زندگی می‌کردند به این معنی نیست که احمق بودند یا بلندپروازی نمی‌کردند. ایبل، بیکر و چارلی می‌خواستند زندگی بهتری داشته باشند. اما برای این کار نیاز بود هر کدام روزانه بیشتر از یک ماهی بگیرند که حداقل ممکن برای زنده ماندنشان بود. بدبختانه. دست خالی بودن آنها و چابکی ماهی‌ها باعث می‌شد زندگی بخور و نمیری داشته باشند.

یک شب که ایبل به آسمان پرستاره خیره شده بود شروع کرد به فکر کردن درباره‌ی زندگی‌اش...«یعنی همه چیز همین است؟ باید زندگی چیزی بیشتر از این باشد.»

ایبل می‌خواست به جز ماهیگیری با دست، یک کاری بکند. او دوست داشت لباس مد روز مناسب‌تری از برگ خرما درست کند. خانه‌ای می‌خواست از او در برابر بادهای موسمی حفاظت کند. اما با این جانی که هر روز بی‌دریغ برای ماهیگیری می‌کند، این رویاها چطور می‌توانست رنگ واقعیت بگیرد؟

ایبل فکرش را به کار انداخت... و ناگهان ايده‌ی تله ماهی توی ذهنش جرقه زد... وسیله‌ای که دامنه‌ی دسترسی دستِ آدم را حسابی زیاد می‌کند و در عین حال با اولین قاپ، کلی از زور ماهی را می‌گیرد تا نتواند در برود. با این اختراع عجیب و غریب، احتمالا می‌شد در مدت کوتاه‌تری ماهی‌های بیشتری گرفت!