کتاب علی زیباترین سروده ی هستی مصطفی چمران نشر دفتر نشر فرهنگ اسلامی

نمی‌دانم، چگونه می‌توان از علی سخن گفت که شایستۀ حق او باشد. علی بزرگ است؛ ولی چه کسی جرأت دارد که از بزرگی او نیز سخن بگوید؟ علی از هر چه بگوییم و بنویسیم باز هم بزرگ‌تر است. او در فهم و وهم ما نمی‌گنجد. چه بهتر که عاشقان راه علی و شیفتگان و مشتاقان راستین او، شهدا ـ که رنگی از او دارند و رایحه‌ای از عطر و شمیم ولایت او بو کرده‌اند ـ از علی بگویند که قطعاً سخنانشان صاف‌تر و به بزرگی علی نزدیک‌تر است. شهید دکتر مصطفی چمران، عارفانه به علی عشق می‌ورزید و همیشه او را در بی‌نهایت‌ها می‌جست، علی را در اوج کمال انسانی می‌دید که در معراج در پیشگاه الهی ایستاده است و خود را آن قدر پایین، که شرم می‌کرد از علی سخن بگوید و این را جسارتی در پیشگاه علی می‌دانست. همه مظاهر زیبای کمال علی را تجلّی صفات خدایی می‌دانست که به بی‌نهایت متصل است. فریفته علم او، حلم او، زهد و تقوای او، ایمان و اعتقاد او، شجاعت او، عدالت بی‌نظیر او، قضاوت او، قدرت بیان او، تیزهوشی و زکاوت او، عطوفت و مهربانی او، خلوص و عرفان او، عشق سوزان او و بالاخره تنهایی تنهای او بود و همه این فضایل را در علی، نمونه و الگو و اسوۀ خود می‌دید و می‌گفت که باید سعی کنیم به سوی این اقیانوس بی‌کران فضایل و کمال بشتابیم، گرچه نمی‌توانیم به آن دست یابیم؛ ولی اگر در این مسیر طیّ طریق کنیم خود نعمت و پیروزی بزرگی است. در این مجموعه که از چند دست‌نگاشتۀ شهید دکتر مصطفی چمران درباره علی(ع) یا راز و نیاز با علی و سه سخنرانی تشکیل یافته است، سعی شده است در حد اختصار از نگاهی دیگر به علی(ع) نگریسته شود، و آن نگاه شهیدی از عاشقان دلسوختۀ علی است که همۀ عمر نام علی و یاد علی، روحیه‌بخش دردها و رنج‌ها و غم‌ها و تنهایی او بود و همه این‌ها را به درد و رنج و غم و تنهایی علی گره می‌زد و بی‌پروا به مصاف گرداب‌های مهیب خطر می‌رفت تا شاید عشق و محبت به ذات ازلی را ـ که از علی آموخته بود ـ او را به وصال معشوق و لقاء حق برساند.