درباره امکان سنجی انعقاد موافقت نامه تجارت آزاد بین ایران و شرکای تجاری
مهمترین واقعه دهههای اخیر در عرصه علم اقتصاد، اهمیت یافتن تجارت در اقتصاد بینالملل و نقش مثبت آن در رشد و توسعه اقتصادی کشورهای موفق بوده است. شاهد این مدعا، فزونی رشد تجارت جهانی کالا از رشد تولید جهانی کالا در طی سالیان اخیر است. امضای موافقتنامههای دو جانبه با سایر شرکای تجاری نه تنها گسترش و تقویت مناسبات اقتصادی را به همراه دارد، بلکه بر تحکیم روابط سیاسی فیمابین نیز تاثیر مثبتی برجای میگذارد. هر میزان که کشور ایران در انعقاد موافقتنامههای تجاری با دیگر کشورها پیشتاز باشد، میزان حضور و ماندگاری کالاهای ایرانی در بازارهای هدف افزایش خواهد یافت. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که ایران با چالشها و دشواریهای بسیار جدی روبهرو خواهد بود. اگرچه ایران، کشوری با منابع (انسانی و فیزیکی) و توان بالقوه ارزشمند برای رشد اقتصادی است و تجربه طولانی در تولید و سرمایهگذاری صنعتی دارد. اما موقعیت جغرافیایی ایران (منطقه پر تنش خاورمیانه)، جمعیت جوان (باعث چالش اشتغال برای عرضه فراوان نیروی کار تحصیلکرده که سهم زنان نیز در آن روز به روز در حال افزایش است) و تورم بالا (در شرایطی که در اکثر نقاط جهان تورم تحت کنترل در آمده است) رشد و توسعه ایران را با دشواری روبهرو میکند. لذا تداوم رشد کند درآمد سرانه کشور در مقایسه با بسیاری از کشورهای در حال توسعه موقعیت ایران را در عرصه بینالمللی روز به روز ضعیفتر و آسیبپذیرتر میسازد. حال آن که اقتصادهای کوچکتر و ضعیفتر از ایران با قرار گرفتن در زنجیره تولید جهان و همسازی با فرایند جهانی شدن اقتصاد و صنعت، هر روز گامی به پیش مینهند و رفاه بیشتری را برای شهروندان به ارمغان میآورند. پیوستن به سازمان جهانی تجارت برای هر کشوری و از جمله ایران میتواند انگیزه و نیروی محرکه لازم را در راستای انطباق با نیازها و الزامات بازارهای جهانی به وجود آورد و سبب شود که بنگاههای اقتصادی با هدف کسب موقعیت بهتر در این بازارها به تلاشهای گستردهتری دست بزنند. در حال حاضر، باتوجه به وضعیتی که الحاق جمهوری اسلامی ایران به WTO پیدا کرده است و نامعلوم بودن زمان الحاق، بدیهی است نه میتوان و نه منطقی است که برای رسیدن به منافع تجارت بیشتر در انتظار WTO باقی بمانیم. ضرورت این مساله ایجاب مینماید که ایران با استفاده از گزینههای مشابه دیگر از جمله ورود در انواع همگراییهای اقتصادی به بسط تجارت و ادغام در اقتصاد جهانی اقدام نماید.