کتاب مردم نگاری شهرستان تیران و کروان نشر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

ﺗﻴﺮان ﻳﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﻬﺮان ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﻌﻨﺎی ﻧﺎﺣﻴﻪی ﮔﺮﻣﺴﻴﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺮدﺳﻴﺮ را دارد و ﻧﺎم ﺷﻬﺮی اﺳﺖ در ﻏﺮب اﺳﺘﺎن اﺻﻔﻬﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ علمی از وضعیتی ﺧﺎص ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻣﺴﻴﺮ راهﻫﺎی اصلی ﻛﺸﻮر ﻣﺤﻞ ﺗﻌﺎﻣﻞ فرهنگی ﻣﻴﺎن ﮔﺮوهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺘﻤﺎعی ﻗﻮمی و ﻳﺎ ﮔﺮوهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮدمی در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻛﺸﻮر میﺑﺎﺷﺪ. اﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺧﺎص ﻛﻪ دارای ﻣﺰﻳﺖﻫﺎی وﻳﮋه ﺧﻮد در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﻛﺸﻮر اﺳﺖ در ﺑﺨﺶ ﻣﻠﻤﻮس آن ﺑﻪ ﺷﻜﻞﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻇﻬﻮر ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ. از درﻫﺎی سنگی ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎغ ﻣﻌﻤﺎری ﺷﻬﺮ ﺗﻴﺮان ﻛﻪ ﻫﻤﻪ آن را ﻧﺎشی از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮدم، ﺑﺎورﻫﺎ، اﻋﺘﻘﺎدات و ﺷﺎﻣﻞ آن ﭼﻴﺰی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدمﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺴﺘﻨﺪ و ﺿﺒﻂ میﻛﻨﻨﺪ. اﻣﺎ در ﺳﺎل گذشته در ﺷﻬﺮ ﺗﻴﺮان اﺗﻔﺎقی وﻳﮋه و ﺧﺎص در زﻣﻴﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﻣﺮدمی روی داده اﺳﺖ. ﺗﺸﻜﻴﻞ انجمنی ﺑﺮای ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻣﻴﺮاث فرهنگی ﺗﻴﺮان ﻛﻪ ﺑﺎ اﺣﻴﺎء و ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻗﻠﻌﻪ ﻗﻤﻴﺶﻟﻮ آﻏﺎز ﮔﺮدﻳﺪه از ﭼﻨﺎن ﺳﺎﺧﺘﺎر وﻳﮋه و محکمی ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﺪه ﻛﻪ اﻣﺮوزه میﺗﻮان اﻳﻦ ﺛﻤﻦ را اﻟﮕﻮیی ﺑﺮای ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮوهﻫﺎی ﻣﺮدم ﻧﻬﺎد در ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﺣﺴﺎب آورد.