کتاب من یک گربه هستم نشر انتشارات نگاه

 توصیف جهان انسان‌ها از دیدگاه موجودی دیگر این امکان را به نویسنده می‌دهد تا بتواند رخ‌دادهای متنوعی، هر چند سیاسی و ممنوع را به تصویر بکشد. بیان زشتی‌ها و ناملایمت‌های زندگی اجتماعی از زاویه دید یک حیوان، مهارتی ویژه نیاز دارد تا انتقاد به مسائل انسانی از دید یک حیوان باورپذیر نوشته شود. 

 من یک گربه هستم اثری است که طی داستان آن، طبقه‌ی متوسط جامعه‌ی ژاپن از زبان یک گربه روایت می‌شود و پلشتی‌های آن به تصویر کشیده می‌شود. من یک گربه هستم اثر ناتسومه سوسه‌کی از نویسندگان برتر ادبیات ژاپن و از پیشگامان نهضت ادبی این کشور است که با قلمی پخته و توانمند نوشته شده است.

درباره داستان من یک گربه هستم

کتاب من یک گربه هستم  I Am a Cat     اثر ناتسومه سوسه‌کی شامل سه داستان کوتاه است. این کتاب از زبان یک گربه  جامعه سنتی ژاپن را روایت می‌کند. جامعه‌ای که درگیر تضادها و سنت‌هایی است که به سوی جوامع غربی و مدرنیته در حال حرکت است. این گربه که آیینه‌ای از رفتار و زندگی ناتسومه سوسه‌کی است با زبانی طنز مسائل مختلف جامعه را نقد می‌کند. این گربه در جملات ابتدایی کتاب خود را این‌گونه توصیف می‌کند: «من یک گربه هستم. چون اسمی ندارم، نمی‌دانم که کجا به دنیا آمده‌ام. تنها چیزی که به یاد دارم، این است که در محلی تاریک و نم‌دار صدا می‌کردم که برای نخستین بار انسانی را دیدم.»

توصیف تنهایی و درماندگی این گربه در همین جملات ابتدایی کتاب من یک گربه هستم نشات گرفته از کودکی نویسنده است، زیرا مادر و پدر ناتسومه در کودکی او را تنها گذاشتند و خانواده‌اش بارها تغییر کرده است. ناتسومه سوسه‌کی با نوگرایی مخصوص به خود و با تسلط بر زبان چینی و آشنا به امورات و تحولات غرب،  به سبک نگارشی منحصر‌به فردی رسیده که در کتاب من یک گربه هستم آن را به نمایش گذاشته است.

 داستان بلند من یک گربه هستم از ایده تا انتشار

ناتسومه سوسه‌کی زمانی که از لندن به توکیو بازمی‌گردد داستان کوتاهی با عنوان من یک گربه هستم را به نگارش درمی‌آورد. این داستان در شماره‌ی مربوط به ماه ژانویه نشریه‌ی «هوتوتو گیسو» به چاپ می‌رسد و توجه مخاطبان داستان کوتاه  را به خود جلب می‌کند.  ناتسومه سوسه‌کی  بعد از اولین انتشار تصمیمی  برای نوشتن ادامه‌ی داستان نمی‌گیرد ولی پس از پیگیری مخاطبانش، داستان را ادامه می‌دهد. به همین دلیل در  داستان‌های کوتاه کتاب من یک گربه هستم عدم پیوستگی دیده می‌شود که البته قلم شیوای ناتسومه سوسه‌کی  این موضوع را پوشش داده است.

ناتسومه سوسه‌کی داستان من یک گربه هستم را تا یازده فصل ادامه می‌دهد و آن‌ها را در سال 1905 در سه جلد کتاب منتشر می‌کند. در نهایت پس از شش سال، این کتاب در سال 1911 در یک جلد راهی بازار می‌شود و به فراتر از مرزهای ژاپن می‌رسد. با استقبال مخاطبان، کتاب  من یک گربه هستم به زبان‌های مختلف ترجمه می‌شود و توجه مخاطبان بین‌المللی را نیز جلب می‌کند.  

درباره ناتسومه سوسه‌کی، نویسنده من یک گربه هستم

ناتسومه سوسه‌کی    Natsume Sōseki  نویسنده‌ی اهل ژاپن متولد فوریه سال 1867 است. این نویسنده که با نام ناتسومه کین نوسو نیز شناخته می‌شود در محیطی متمول کودکی خود را گذرانده است. در آن زمان در کشور ژاپن قانون اجباری برای گذراندن دوره‌ی ابتدایی و راهنمایی بود که ناتسومه سوسه‌کی علاوه‌بر شرکت در آن کلاس‌ها  زبان چینی را نیز فراگرفت.

ناتسومه در دوره‌ی میجی زندگی می‌کرد، در این برهه از تاریخ، ژاپن به سمت مدرن‌گرایی قدم برداشته و رشد نامتوازن سرمایه‌داری در طبقات آن مختلف جامعه رخ داده است. این موضوعات اجتماعی و اقتصادی رخ داده در آن زمان، به‌خوبی در آثار این نویسنده نمود پیدا کرده است. در آن زمان اشراف ژاپن به ادبیات به عنوان وسیله‌ای برای گذراندن اوقات فراغت نگاه می‌کردند در حالی‌که ناتسومه سوسه‌کی ادبیات را به عنوان مهارتش انتخاب می‌کند و پس از رها کردن رشته‌ی معماری به سراغ تحصیل در رشته‌ی ادبیات می‌رود.  

ناتسومه سوسه‌کی پس از پایان تحصیلاش به روزنامه‌نگاری و تدریس در دانشگاه مشغول شد و با دریافت بورسیه راهی لندن شد. در انگلستان تمام وقتش را صرف خواندن ادبیات قرن نوزده میلادی کرد و به سیر تحول غرب اشراف پیدا کرد. تسلط او به زبان انگلیسی سبب شد فراتر از ادبیات شرق قدم بردارد و به عنوان یک ژاپنی در حالی‌که غرب را مطالعه می‌کرد غرق فرهنگ غرب نشد.

ناتسومه عمر درازی نداشت و در سال‌های آخر عمرش به سرودن شعر مشغول بود. او بر اثر بیماری که سال‌های آخر عمرش را تحت تاثیر قرار داده بود در سال 1916 درگذشت. تعداد کمی از کتاب‌های ناتسومه سوسه‌کی به فارسی ترجمه شده است، کتاب «تجدد ژاپن امروز» از جمله آثار دیگر این نویسنده است که از زبان ژاپنی به فارسی ترجمه شده و «نشر پرنده» آن را راهی بازار کرده است.

سبک نگارشی ناتسومه سوسه‌کی و تاثیر بر ادبیات ژاپن

ناتسومه سوسه‌کی آثار زیادی نوشته که به‌دلیل تسلط نویسنده به زبان‌های مختلف و ادبیات کلاسیک ترجمه‌ی آن‌ها بسیار سخت و دشوار است. او در مسیر نوشتن از «جاناتان سویفت»، «جین اوستین» و «لارنس اشترن» تاثیر گرفته است و خود الهام‌بخش بر نویسندگان قرن بیست ژاپن بوده است. «یوکیو می‌شیما» و «هاروکی موراکامی» از جمله نویسندگان موفق ژاپن هستند که اظهار داشته‌اند در نوشتن آثارشان از قلم ناتسومه سوسه‌کی بهره گرفته‌اند.

«کوکورو» Kokoro یکی از رمان‌های سوسه‌کی است که در سال 1914 منتشر شد که درباره‌ی وضعیت اجتماعی ژاپن است که طی داستان دوستی دو مرد تعریف می‌شود. این کتاب طی نظر سنجی «آساهی شیمبون» که در آن دانشجویان و استادان دانشگاه ژاپن شرکت کرده‌اند پس از رمان «جنایت و مکافات» اثر «داستایفسکی» بیشترین تاثیر را بر افکار مصاحبه شوندگان دانشگاه را داشته است.

ترجمه من یک گربه هستم به فارسی

کتاب من یک گربه هستم با ترجمه‌ی پرویز همتیان بروجنی از سوی انتشارات نگاه منتشر شده که در همین صفحه نسخه الکترونیکی کتاب من یک گربه هستم  برای خرید و دانلود موجود است. «آیکو ایتو» و «گرِیم ویلسن» این کتاب را پیش‌تر از زبان ژاپنی به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌اند و پرویز همتیان بروجنی از نسخه انگلیسی کتاب را به فارسی ترجمه کرده است. از ترجمه‌های دیگر این نویسنده می‌توان به کتاب‌های «پرتره» نوشته‌ی «نیکلای واسیلیویچ گوگول» و «یادداشت‌های پیک‌ویک» نوشته‌ی «چارلز دیکنز» اشاره کرد که پی دی اف pdf آن‌ها در فیدیبو برای خرید و دانلود موجود است.

این کتاب با عنوان «ما گربه هستیم» از سوی انتشارات مرکز با ترجمه‌ی «احد علیقلیان» هم منتشر شده است.

در بخشی از کتاب من یک گربه هستم می‌خوانیم

اظهارات ارباب درباره‌ی آدم‌های باتجربه برای من تا اندازه‌ای غیرقابل توجیه بودند. به‌ویژه، اعتراف به حسادتش نسبت به همسر آن که به عنوان گیشا کار کرده بود، برای یک آموزگار بسیار احمقانه و بی‌ارزش به نظر می‌رسید. با این حال، ارزیابی او درباره‌ی ارزش نقاشی آبرنگ خودش کاملا به جا و وارد بود. در واقع، ارباب من قاضی بسیار خوبی برای شخصیت خویش است، اما هنوز در حفظ غرور و تکبرش موفق عمل می‌کند. سه روز بعد، او در دفتر خاطراتش نوشت:

«شب گذشته، خواب دیدم که فردی یکی از نقاشی‌های آبرنگ مرا که بی‌ارزش می‌دانستم و آن را به کناری انداخته بودم، برداشته است. این شخص در رویای من نقاشی را در قابی باشکوه گذاشته و آن را بر سر دری آویخته بود. هنگامی که به اثر قاب شده‌ام خیره نگاه می‌کردم، دریافتم که یکباره به هنرمندی واقعی تبدیل شده‌ام. احساس بسیار دلپذیری داشتم. روزهای متمادی به این اثرم خیره نگاه می‎‌کردم و خوشحال بودم از این که این نقاشی یک شاهکار است. سپیده دمید و من بیدار شدم. در نور خورشید صبحگاهی بار دیگر آشکار شد که تابلو به همان فلاکت زمانی است که آن را کشیده بودم.»

به نظر می‌رسد که ارباب حتی در رویاهایش نیز افسوس آثار آبرنگش را می‌خورد. کسانی که بار پشیمانی و تاسف را می‌پذیرند، خواه نسبت به آثار کشیده شده با آبرنگ باشد و یا هر چیز دیگر، از خمیر مایه‌ای که انسان‌های دنیا از آن ساخته شده‌اند، بی‌بهره هستند.

یک روز پس از آن که ارباب درباره‌ی نقاشیش خواب دید، همان هنرشناس با عینک دور طلا به او سر زد؛ او مدت‌ها بود که به دیدار ارباب نیامده بود. هنرشناس به مجرد آن که نشست، پرسید :«راستی، نقاشی چطور پیش می‌رود؟»

ارباب من حالتی بی‌تفاوت به خود گرفت و پاسخ داد :«من توصیه‌ی شما را به کار بردم و اکنون سرگرم طراحی هستم. باید اذعان کنم، زمانی که فرد طرحی را می‌کشد، به اشکالی از اشیا و تغییرات ظریفی از رنگ پی می‌برد که تا بدان زمان مورد توجه او قرار نمی‌گرفتند. به گمان من، طراحی در غرب تنها در نتیجه‌ی تاکیدی که همیشه بر ضرورت آن قرار داده شده، تا بدین حد چشمگیر رشد کرده است؛ دقیقا همان گونه که زمانی آندره آ دل سارتو اظهار داشته است.»