کتاب مدیریت کالاهای خطرناک نشر انتشارات آوای قلم

پیشرفت علم و تکنولوژی دستاوردهای وسیعی را برای بشر به همراه داشته است که تولید کالاهای متنوع از آن جمله می‌باشد. نگهداری و حمل و نقل بسیار ی از همین کالاها دارای شرایط و ضوابط خاص می‌باشد که عدم رعایت آن مخاطرات زیادی را در پی خواهد داشت. بلایای عظیمی که در سال‌های اخیر به علت عدم توجه به حمل مواد خطرناک متوجه انسان و محیط زیست گردیده نشانگر این واقعیت است که انسان صاحب علم و تکنولوژی گاهی در مقابل عدم کنترل یافته‌ها و کشفیات خود چنان ناتوان است که شاهد فجیع‌ترین حوادث در سال‌های اخیر گشته است. وجود هزاران نوع ماده شیمیایی و استفاده‌های مختلف از آن موجب گردیده که این مواد در کنار مزایا و خدماتی که برای انسان دارد سبب سلب آسایش و سلامتی او گردند. مواد شیمیایی زمانی مفید واقع می‌شوند که کاملاً در کنترل انسان قرار گیرند اما آتش‌سوزی‌های بزرگ، انفجارات، آلودگی محیط زیست و... بیانگر این است که اگر کنترل، شناخت و روش برخورد مناسب نباشد وقوع حادثه حتمی است. لذا می‌طلبدکه شرایط بسته‌بندی، حمل و نقل، علائم شناسایی مواد، تعرفه‌ها و... به گونه‌ای تهیه، تنظیم و رعایت گردد که مسائل جانبی آن به حداقل برسد. امروزه استفاده از مواد شیمیایی در زندگی انسان امری اجتناب‌ناپذیر است بدون شک استفاده از مواد شیمیایی در بسیاری از جنبه‌های زندگی و فعالیت‌های اقتصادی مزایای مهمی به همراه داشته و کیفیت زندگی انسان را دگرگون نموده است. اما شواهد و مطالعات اپیدمیولوژیک حاکی از آن است که استفاده نادرست از مواد شیمیایی می‌تواند برای سلامت انسان و محیط مشکل‌ساز باشد. به‌طوری که استفاده بی‌رویه از مواد شیمیایی و دفع غیر بهداشتی مواد زائد ناشی از آن‌ها موجب آسیب به سلامتی و حتی مرگ انسان گردیده و استفاده ناایمن موجب بروز حوادث شیمیایی در محیط‌های کار و فاجعه‌های زیست‌محیطی گردیده است. تماس با مواد شیمیایی بسیار متنوع بوده و در طیف وسیعی از محیط‌های کاری اعم از محیط‌های صنعتی و غیر صنعتی و کارگاه‌های کوچک و بزرگ وجود دارد. علاوه بر کارخانجات و صنایع شیمیایی، آزمایشگاه‌ها نیز از جمله محیط‌های کاری هستند که در آن افراد تماس زیادی با خطرات مواد شیمیایی داشته به‌طوری که برخی از این خطرات ندرتاً در محیط‌های دیگر وجود دارند. مسلم است که ماهیت خطرات کار در آزمایشگاه‌ها در مقایسه با کارخانجات صنعتی تفاوت دارد. در مقایسه با کارخانجات سازنده مواد شیمیایی که کارگران ممکن است با تعداد نسبتاً محدودتری از مواد شیمیایی در تراکم‌های نسبتاً بالا و به‌طور طولانی مدت تماس داشته باشند، در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی افراد معمولاً با تعداد زیادی مواد شیمیایی در میزان‌های کم و زمان‌های کوتاه در تماس بوده که ندرتاً تراکم آن‌ها به‌طور طولانی مدت افزایش می یابد.