کتاب دانشگاه در بستر محلی
دانشگاه رازی

رقابت فی­نفسه بد نیست و سبب ارتقای وضعیت علمی می­شود امّا همین موضوع گاهی افراد رقابت­جو را درون­تهی و خودآفرینی را در آنها از بین می­برد و صرف رقابت و کسب احترام را در درون­ِشان تحریک و زنده نگه می­دارد. در چنین مواردی کیفیت آثار علمی فدای کمیت می­شود و افراد تمام استعداد خویش را در بیشینه­سازی این کمیت به کار می­گیرند و فراموش می­کنند که رسالت آنها تولید متون و ارائه مطالبی برای دانشجویان است تا از آنها انسان­های بهتری بسازند. انسان­هایی که قرار است مسئولیت­پذیر، معنوی، خلاق، نوآور، حساس، تیزبین و پاسخگوی نیازهای جامعه باشند. درهرحال دانشگاه نهادی است که به دنبال شکوفایی استعدادها و پرداختن به مسائل و مشکلات جامعه است. بسیاری از مسایل و پیچیدگی­های زندگی می­بایست در درون دپارتمان­های مربوطه شرح و بسط داده شوند تا سویه­های ناپیدای آن آشکار و مورد نقد قرار گیرد. گاهی برخی دانشگاه در این زمینه موفق­اند امّا در مواردی نیز چنان درگیر مناسبات دانشگاهی می­شوند که از این مهم غافل می­شوند. در ایران دانشگاه­های زیادی وجود دارند. یکی از آنها دانشگاه رازی است که در سال ۱۳۵۱ تاسیس شده است. این دانشگاه در غرب کشور از دانشگاه­های بزرگ محسوب می­شود. تاکنون پژوهش منسجم و گسترده­ای درباره اهداف و وسایل دستیابی به آن و وضعیت آموزش و پژوهشِ این دانشگاه انجام نشده است. مجموعه مقالات حاضر سعی می­کنند در دو حوزه دانشگاه رازی و محیط پیرامون آن و وضعیت آموزشی و فرهنگیِ دانشگاه رازی تحلیلی هرچند شتاب­زده ارائه دهند. در بخش اول مطرح می­شود که دانشگاه رازی و شهر کرمانشاه ارتباطی تعریف شده، دوطرفه و مبتنی­بر روابط دوسویه (به­ویژه در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و حتی صنعتی) ندارند. این نقضان به دو طرف رابطه مربوط است. آنها نه­تنها لوازم و امکانات برقراری این رابطه را ندارند بلکه اراده­ای برای انجام آن نیز ندارند. از زمان شکل­گیری دانشگاه تاکنون، این نهاد نقشی در شکل­گیری حافظه جمعی شهر نداشته است. به بیان دیگر، هر دو نتوانسته­اند تاریخ و خاطره مشترکی با هم بنا نهند. علاوه­براین، دانشگاه رازی در زمینه ارتباط با کشور همسایه (عراق) چندان موفق نبوده است این در حالی است که می­توانست در این عرصه نقش فعالی ایفاء کند. در بخش دوم به بررسی وضعیت آموزش می­پردازد و اینکه منطق بازار در حیطه آموزش مسلط گشته است و کمتر به دانایی و فرهیختگی توجه نشان داده می­شود. همچنین در حوزه علوم اجتماعی این دانشگاه کردارهای گفتمانی وارد حوزه تولید دانش می­شوند که التفاتی به واقعیت بیرونی ندارند. برنامه­های فرهنگی به تبلیغات و برخی مراسم رایج فروکاسته شده­اند و تعریف بسیار کمینه­ای از فرهنگ متداول است.