کتاب كارآفرينی به شيوه احمد غفاری
بنيانگذار شرکت كيز ايران

از اینکه زندگیتان به پایان برسد نهراسید،
از آن بترسید که زندگی را هیچگاه آغاز نکنید.

به نام خدا

روند شکل گیری تمدن بشری از گذشته تا کنون نشان می­دهد که دلیل اصلی و مشترک پیشرفت زندگی بشر در دوران­های مختلف تاریخ همواره عامل تغییر و تحول بوده که خود موجب دگرگونی های عظیم و گسترده­ای در تمامی ابعاد و جلوه­های زندگی انسان شده است و در آینده نیز بشر در انتظار تحولات شگرفی در کلیه ابعاد اقتصادی، اجتماعی و... است.
در دهه­های پایانی قرن بیستم با گذر از اقتصاد ملی به اقتصاد جهانی و تحولات عظیمی که در تکنولوژی­های نوین رخ داد، جامعه عصر صنعتی به تدریج جای خود را به جامعه­ای داد که بر پایه دانش و اطلاعات استوار شده و آن را جامعه اطلاعاتی نام نهاده­اند.
اگر قبول کنیم که این گذر، گذری است که بازوها را تبدیل به مغزها می­کند یعنی جامعه صنعتی که اصالت آن ماده و انرژی بوده و از ترکیب منابعی مانند انرژی، ماده، سرمایه و نیروی انسانی به وجود می­آید، مدت زیادی طول می­کشید تا سرمایه گذاری به نتیجه برسد و حاصل آن در جامعه تقویت بنگاه­ها، کسب و کارها و در واقع ظهور ثروتمندان و کارآفرینانی بود که بعد از حدود چندین دهه شرکت های خود را ایجاد نموده و صاحب ثروت می­شدند. اما در حوزه جامعه اطلاعاتی در فضای رخداد یک انقلاب مهم، الگوی کسب و کار جدید، افراد جدید، حوزه­های جدید، ثروتمندان جدید، سیاست های جدید، استراتژی­هایی که منجر به توانا­سازی، توانمندسازی و ارزش آفرینی جدید می­شود به وجود می­آید، یعنی الگوهای کسب و کار در جامعه اطلاعاتی مانند الگوهای کسب و کار قبل نیستند و ارزش آفرینی از طریق ترکیب منابع خدادادی نبوده، بلکه بر اساس دانایی و توانایی است که هر کسی بیشتر بتواند در یک حوزه خاص ارزش ایجاد نماید، باقی خواهد ماند.
وجود افراد کارآفرین در جامعه محدود به قشر خاصی از افراد با ویژگی­های روانی و ذهنی منحصر به فرد نیست. بلکه همه باید به نوعی در جامعه کارآفرین باشند و چنانچه در محدوده عمل خود به لایه­های کلان ملی دست یابند، قطعاً پیشتاز خواهند بود. بر این اساس هر کس در جامعه در عرصه خاصی می­تواند از این ویژگی بهره­مند شود، به شرط اینکه اساس برنامه­ریزی­های آموزشی و تعلیم و تربیت ملی بر این پایه استوار باشدکه نیروی انسانی کارآفرین به جامعه تحویل دهد.
شناسایی ویژگی­های کارآفرینان بزرگ یک کشور و معرفی الگوهای نقش که آنان در زندگی شغلی و شخصی خود­ به کار برده اند تا به قله­های موفقیت دست یابند، می­تواند سایر افراد جامعه را که آرزوهای بزرگ در سر می­پرورانند و تنها به دنبال­ راه حل­ها می­گردند، هدایت نماید.
مرکز کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف در راستای این الگو سازی­ها در جامعه ایرانی با هدایت و همکاری در مجموعه یکصد جلدی کارآفرینان بزرگ ایرانی که توسط آقای رضا یادگاری و خانم مهشید سنایی فرد، برای اولین بار در ایران به نگارش درآمده است، توان خود را به کار بسته است تا تمام آنچه را می­تواند با انتقال آنها به نسل جوان ایرانی از آنها نسلی توانمند و کارآفرین بسازد به منصه ظهور برساند.
امید است با بهره­گیری از این نوشتارهای ارزشمند گامی بلندتر به سوی ایرانی شکوفا و کارآفرین برداریم. ان شاء الله

مهندس مجید دهبیدی پور
مدیر مرکز کارآفرینی دانشگاه صنعتی شریف

چراغ سبز

تجربه دنیای امروز نشان داده است که نوآوری های مهم و پیشرفت های تکنولوژیکی، در سازمان ها و شرکت های بزرگ دولتی اتفاق نخواهد افتاد.
قابلیت تطبیق با بازار و نیاز روز، چیزی است که از یک ساختار بزرگ پیچیده ی تو در تو ساخته نیست و در نتیجه برای پیشرفت سریع و ارائه محصولات جدید، تنها راه موثر، ایجاد و توسعه شرایطی است که فعالیتهای اقتصادی کوچک بتوانند تاسیس شوند و رقابت کنند. اهمیت کارآفرینی در کشورهای بزرگ و پیشرفته، فقط به خاطر مساله ایجاد شغل نیست، بلکه دلیل اصلی آن فعالیت های اقتصادی کوچکی است که در این کشورها به وجود آمده، رشد کرده و توانسته اند سهمی عمده از فن آوری روز و در نتیجه ثروت و درآمد تمام دنیا را به خود اختصاص دهند.
کارآفرینی نیز مانند هر پدیده دیگری قواعد و ملزومات ویژه خودش را دارد. سرمایه شاید مهم ترین نیاز برای شروع یک فعالیت اقتصادی باشد، اما به یقین همه آن نیست. دانش و توانایی مدیریت، دانش اقتصادی، شناخت اوضاع بازار و نیازهای آن و از همه مهم تر، باور داشتن اینکه "من می توانم، کار تازه ای را شروع کنم" عامل هایی هستند که در تولد یک کارآفرین و ایجاد عزم و اراده در وی نقش اساسی دارند.
این باور که کارآفرینی لازم و ضروری است و هر فردی می تواند برای خود یک فعالیت اقتصادی را آغاز کند، موضوعی نیست که یکباره و ناگهانی در ذهن انسان ایجاد شود. تصمیم به راه اندازی فعالیت اقتصادی نوپا، نتیجه فرآیندی است که باید از ابتدای کودکی شکل بگیرد و در آموزش و پرورش به طور جدی و حساب شده در نظر گرفته شود تا فرد مهارت های لازم را به درستی فراگیرد.
امروزه صاحبنظران بر نقش کارآفرینی در توسعه اقتصادی و اجتماعی اتفاق نظر دارند.
مهم ترین این نقشها از این قرارند:

۱. کارآفرینی موجب گردآوری پس اندازهای عمومی بی هدف و سرگردان می شود و تشکیل سرمایه را بهبود می بخشد.
۲. کارآفرینی منجر به ایجاد اشتغال در مقیاس وسیع می شود. بنابراین، کارآفرینی مشکلات بیکاری را که ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی- اجتماعی است، کاهش می دهد.
۳. کارآفرینی به توسعه متوازن منطقه ای منجر می شود.
۴. کارآفرینی باعث کاهش تمرکز اقتصادی در جامعه می شود.
۵. کارآفرینی منجر به توزیع مجدد ثروت، درآمد و حتی قدرت سیاسی به صورت عادلانه در جامعه می شود.
۶. کارآفرینی، منابع، سرمایه ها و مهارت ها را که ممکن است بی استفاده و سرگردان باقی مانده باشند به طور موثر به تحرک وا می دارد.
۷. کارآفرینی کیفیت زندگی را بهبود می بخشد. کارآفرینان، پیوسته در حال ابداع و توسعه کالاها و خدمات جدیدند. این گونه تلاش های بدیع، موجب تولید تکنولوژی و ماشین آلات بهتر و سیستم های تولیدی موثرتر می شود و از این طریق، محصولات و خدمات ارتقاء می یابد و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد و زندگی را راحت تر و ساده تر می کند.
۸. کارآفرینی، تجارت خارجی را که جزء مهمی از توسعه اقتصادی کشورهاست، ارتقاء می دهد.
۹. کارآفرینی موجب افزایش سود اجتماعی از طریق دولت می شود. با درآمدهایی که دولت از طریق مالیات، حقوق گمرکی و واگذاری پروانه کارآفرینی به دست می آورد، می تواند در پروژه های مختلفی همچون احداث جاده ها و پل ها، سرویس ها و تسهیلات آموزشی و پزشکی، حفظ صلح و آرامش و دیگر زمینه های اجتماعی و فرهنگی سرمایه گذاری کند.

علاوه بر موارد یاد شده، می توان کارآفرینی را عامل تحریک و تشویق حس رقابت، عامل تحریک، ترکیب و مهیا کردن عوامل تولید، عامل سازماندهی منابع و استفاده اثر بخش از آنها، عامل یکپارچگی و ارتباط بازارها، عامل رفع خلل، شکاف ها و تنگناهای بازار و اجتماع، یکی از عوامل تولید، عامل کاهش بوروکراسی اداری (کاهش پشت میز نشینی و مشوق عمل گرایی و...)، عامل تحول و تجدید حیات ملی و محلی (کارآفرینی فراتر از شغل و حرفه است، یک شیوه زندگی است)، عامل شناخت، ایجاد و گسترش بازارهای جدید، عامل نوآوری و روان کننده تغییر و عامل تعادل در اقتصاد پویا تلقی کرد.
تا دهه ۸۰ میلادی سه موج وسیع، موضوع کارآفرینی را در کشورهای اروپایی به جلو رانده است. موج اول انفجار عمومی مطالعه و تحقیق در قالب انتشار کتاب هایی در خصوص "زندگی کارآفرینان و تاریخچه شرکت های آنها" و "چگونگی ایجاد کسب و کار شخصی" و "شیوه های سریع پولدار شدن" می باشد.
موج دوم که به تدریج ایجاد گردیده، ارائه رشته های آموزش کارآفرینی در مقاطع تحصیلی در حوزه های مهندسی و بازرگانی است. این دوره ها از اواخر دهه ۶۰ در چند دانشکده آغاز شده و تا کنون در بیش از ۵۰۰ دانشکده در ایالات متحده و کانادا تدریس گردیده است.
موج سوم افزایش علاقه مندی دولت به تحقیقات در زمینه بنگاه های کوچک با هدف تشویق رشد شرکت های کوچک و همچنین تحقیق در خصوص نوآوری های صنعتی می باشد.
آنچه مسلم است تحولات کارآفرینی و گسترش آن در سایر کشورهای جهان خصوصا کشورهای آسیایی با توجه به ساختارهای آن کشورها تغییر یافته و چهره خود را به گونه ای دیگر نمایان ساخته است.
کشورهایی نظیر چین و مالزی موج های اول تا سوم کارآفرینی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی به مرور و در طی سالیان اتفاق افتاد، بسیار سریع طی کرده و می توان گفت که در این کشورها کارآفرینی نوین اتفاق افتاد و نقش دولت ها بسیار پررنگ و اثر گذار گردید.
این نمونه کشورها با الگو برداری از موج های کارآفرینی کشورهای اروپایی و آمریکایی و منطبق کردن آن با توجه به فرهنگ کشور خود و مهم تر از همه همسو کردن تمامی نهادهای دولتی و خصوصی کشور خود، برای بسط و گسترش کارآفرین موجی از کارآفرینی را پدید آوردند که بسیار بیشتر و اثر گذارتر از موج های کارآفرینی غربی بود.
در ایران عزیز اسلامی نیز با عزم راسخ مدیران مدبر خود، می توان ادعا نمود که موج اول و دوم کارآفرینی غربی و یا موج اول کارآفرینی نوین را که همان تحقیق، تالیف، پژوهش، نگارش کتب و مقالات و همچنین تاسیس رشته کارآفرینی در دانشگاه ها را به سرعت و در کنار هم گذرانده و وارد موج دوم کارآفرینی نوین یا شرقی خود می شود.
ساختار موج دوم کارآفرینی شرقی، حمایت از صنایع کارآفرینان پیشرو، گسترش شرکت های کوچک و کارآفرین منطقه ای و محله ای، گسترش سیستم مونتاژ کاری در محلات، شناسایی محصولات خاص ملی و نفوذ به بازارهای خارجی تعریف گردیده است.
علم و هنر کارآفرینی از زمانی که وارد ایران شده است در انگاره ها و ترفندهای بسیاری سعی بر آن داشته تا خود را در اذهان ایرانیان توانمند متبلور سازد. و یکی از این راه های حضور همیشگی در جامعه قرارگرفتن در کنار بزرگ مردان اقتصاد ایران بوده است.
بررسی زندگی، مصائب و سختی ها، راه های رسیدن قهرمانان صنعت و تجارت ایران به اهداف خود یکی از شیوه های بسیار موثر در حوزه کارآفرینی می باشد که باعث می شود عوام و خواص جامعه بیشتر با واژه پر مفهوم کارآفرینی آشنا شوند. به همین دلیل این کتاب با شالوده بررسی زندگی کاری و شخصی احمد غفاری که از کارآفرینان بزرگ کشور می باشند نگاشته شده است.
استاد احمد غفاری که بنیانگذار شرکت کیزایران می باشند، راهی را در علم کارآفرینی ایران گشوده است که اکنون تجربیات ارزشمند او راهنما و آیینه ای در پیش روی تمامی مدیران و کارآفرینان ایران و حتی الگوی قدرتمند و بین المللی در کشورهای دیگر می باشد.
در حوزه کارآفرینی کتاب های بسیاری تالیف و ترجمه گردیده است که متاسفانه عمده این کتاب ها همان ترجمه کتاب های غربی و فاقد اصول و قوانین کارآفرینی در ایران می باشند.
آنچه در این کتاب می آید راهنمایی است که با نگاه به آنچه یک کارآفرین می تواند برای رسیدن به مقاصدش در کشور ایران از آنها بهره برد را بازگو می نماید.
در اینجا لازم می دانم از جناب آقای بهروز فروتن و دکتر محمود احمدپور داریانی عضو هیئت علمی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران که بر این مجموعه کتاب ها نظارت علمی می نمایند و از سال ۷۶ در محضر ایشان شاگردی نمودم و درس های بسیاری را از ایشان آموختم یاد و تشکر نمایم.
امید است این کتاب ارزشمند که حاصل سال ها تلاش مدیران کارآفرینی ایران عزیز می باشد مورد توجه و استفاده تمامی دانشجویان این رشته، مدیران، کارآفرینان و مسئولین مملکتی قرار گیرد.

رضا یادگاری- مهشید سنایی فرد
ایران-تهران-۱۳۹۰

تاریخچه شیرآلات

شیر، وسیله ای است معمولا فلزی که از آن برای بازوبست (قطع و وصل) و تنظیم و کنترل جریان مایعات و یا گازها استفاده می شود.
پادشاهان در دوران باستان در تزئین بناها و به خصوص آب نماها و آب خوری ها از مجسمه کامل شیر و یا سر آن برای تزئین استفاده می کردند به همین ترتیب پس از ساخت انواع فلزی شیر آب، اهرم باز و بسته کردن جریان آب را با سرشیر تزئین می کردند و اولین شیرهایی که به ایران وارد شده و یا در ایران ساخته شده با سرشیر تزئین شده بود که مردم برای باز و بسته کردن شیر بجای آنکه بگویند: "اهرم را بچرخان" می گفتند: "شیر را بازکن و یا ببند" لذا با اینکه این قسمت تزئینی به مرور حذف شده و یا به تعبیری از مد افتاده است اما واژه «شیر» نسل به نسل و تا امروز بر سر زبانها جاری است.
شیر یا شیرآلات به دو گروه عمده بهداشتی و خانگی یا ساختمانی و صنعتی تقسیم می شوند. معادل انگلیسی شیر آب یا شیرآلات بهداشتی Sanitary faucet, Taps و شیرآلات صنعتی industriat Valve می باشند.
از دوران باستان استفاده از شیر امری متداول بوده است به­طوری که در ۷۰۰ سال قبل از میلاد در قصر سلطنتی مینوآن (Minoan) در جزیره کرت (Grte) از لوله های سفالینه برای لوله کشی و آبیاری و فواره ها استفاده می شده و شیرهای نصب شده از جنس سنگ مرمر و طلا و نقره بوده است همچنین از ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد تا ۴۷۶ سال بعد از میلاد استفاده از لوله های سربی و شیرهای نقره ای و مرمرین در حمام های خصوصی و عمومی بصورت گسترده استفاده شده است. در قرن چهارم میلادی فقط در شهر رم ۱۱ حمام عمومی و ۸۵۶ حمام خصوصی و ۱۳۵۲ فواره و آب انبار وجود داشته است و برای ساخت شیر از مواد مختلف حتی چوب نیز استفاده می کردند بعدها بیشتر شیرها از جنس برنج ساخته شد. امروز علاوه بر برنج، قطعات روی دایکاست و پلاستیک که آبکاری می شوند نیز استفاده می شود.
تا سال ۱۹۳۷ از دو شیر مجزا برای آب گرم و سرد استفاده می شد. در آن سال دانشجویی به نام آلموئن که در شهر سیاتل واشنگتن زندگی می کرد برای شستن دست های خود شیر آب را باز می کند ولی به علت داغی بیش از حد آب دستهایش می سوزد همین امر موجب ایجاد ایده ای نو در ذهن او می شود و بدین ترتیب ایده ساخت شیرآلات کلاسیک شکل گرفت.
در ساخت بنای عظیم و باشکوه تخت جمشید (به مانند بسیاری از بناهای تاریخی دیگر) و همچنین شبکه های پیشرفته آب و فاضلاب آن و تجهیزات آبرسانی برای شرب، بهداشت و نظافت و زراعت و حتی ساخت حمام و آب نماها و آب خوری های متعدد در بنای تخت جمشید از شیر استفاده می شده است. از طرفی در سده های قبل از ساخت تخت جمشید ریخته گران لرستانی که در سده های هفتم و هشتم قبل از میلاد زندگی می کرده اند انواع قطعات مفرغی را تولید کرده اند که دقت و توانایی آنان را در ارائه جزئیات و زیبایی ظروف ریخته شده، اعجاب و تحسین کاوشگران را برانگیخته است و کاوشگران اعتقاد پیدا کرده اند، تولید و ساخت چنین ظروف دقیقی فقط از طریق ریختگری وقالبگیری مومی امکان پذیر است بنابراین در دوران باستان از نظر دانش فنی مشکلی برای ساخت انواع شیر وجود نداشته است.
همچنین می دانیم ساخت آب انبارها سابقه طولانی در ایران دارد و می توان به وفور آب انبارهای متعددی را در جای جای کشور و با سابقه تاریخی بسیار دور دید. در انتهای پله های فراوان هر آب انبار محوطه ای وجود داشته که نیاکان ما آنرا محوطه "پاشیر" نام نهادند دلیل آن هم وجود یک یا چند شیر بزرگ آب در آن مکان بوده است که کوزه ها و سایر وسایل خود را پر از آب می کردند. آب انبار سیداسماعیل به عنوان نمونه در سال ۱۲۲۵ شمسی در محدوده بازار فعلی تهران ساخته شده است. این آب انبارها دارای ۳ شیرآب بزرگ بوده است. خانه کلاهدوزها که در سال ۱۲۶۶ شمسی در یزد بنا شده است دارای یک منبع آب بوده و بوسیله دو شیرآب، افراد خانواده می توانستند از آب آن برداشت نمایند (درحال حاضر این خانه به موزه آب یزد تبدیل شده است)
سماور نیز به عنوان وسیله ای با کاربرد فراوان در خانه هر ایرانی و سابقه تولید ۱۶۰ ساله در ایران دارای شیر است آیا این نمونه ها گواهی بر توان تولید شیر در ایران نبوده است؟ بعنوان نمونه ای دیگر اولین حمام دوشی تهران در ۱۲۹۸ شمسی مورد بهره برداری قرار گرفته است. این حمام در مجاروت باغ سپهسالار تاسیس شده و بهداشتی بود. وجود این نوع حمام ها در مقایسه با حمام های خزینه ای سنتی، شهرداری را بر آن داشت تا با صدور دستورالعمل هایی، ساخت اینگونه حمام ها را در دستور کار خود قرار دهد. به مرور حمام های دوشی یکی پس از دیگری جای حمام های خزینه ای را گرفتند. حمام های دوشی یعنی استفاده از شیر و علم دوش، نمونه دیگر تولید انواع تلمبه است که در واقع نوعی شیر محسوب می شود.
در حال حاضر نه تنها انواع آبکاری مس، نیکل، کروم طلا، نقره و... بر سطح شیرآلات، آنها را در مقابل خوردگی و سایش، مقاوم و بهداشتی می کند بلکه با توجه به روح زیبادوستی که در نهاد انسان ها قرار داده شده، انواع شیرآلات را به عنوان شیئی زیبا و زینتی در معرض دید مصرف کننده قرار می دهد.