کتاب استقلال مطبوعات نشر انتشارات آثار فکر

استقلال مطبوعات در روند تحکیم آزادی آن نقش بسزایی دارد. در ایجاد و تکامل مطبوعات سه دوره وجود دارد: دوره اول که از اوایل قرن هفدهم آغاز می‌شود دوره استبدادی است. در این دوره فعالیت‌های مطبوعاتی مستقیماً توسط حکومت کنترل می‌شود و مطبوعات توسط مأموران دولتی یا افراد مورد وثوق آن اداره می‌شود. در این دوره مطبوعات زبان تبلیغات حکومت‌ها هستند. از ویژگی‌های این دوره سانسور است. دوره دوم مطبوعات که به دوره انقلاب مسلکی معروف است از قرن هیجدهم آغاز می‌شود. در این دوره مطبوعات در اختیار مردم قرار می‌گیرد و از نظارت مستقیم دولتی خارج می‌شود و تکثرگرایی مطبوعات در این دوره آغاز می‌گردد. دوره سوم که از اواسط قرن نوزدهم آغاز می‌شود دوران مطبوعات تجاری و خبری نامیده می‌شود. در این دوره ورود آگهی به مطبوعات باعث تجارتی شدن آن می‌گردد و به جای مباحث سیاسی و فرهنگی، مصرف گرایی ترویج و خبرها به صورت یک کالای تجاری در می‌آید که در واقع با تجاری شدن مطبوعات، وابستگی مالی آنها به منابع ثروت بیشتر می‌شود و به عبارتی دیگر، از این دوره مطبوعات استقلال تحریری و مالی خود را از دست می‌دهندو رسالت مطبوعات که آگاه سازی و تنویر افکار عمومی می‌باشد تحت الشعاع قرار می‌گیرد. در این زمان موضوع مقررات و اصول اخلاقی مطرح می‌گردد که یکی از روش‌ها، مشارکت روزنامه‌نگاران در مالکیت و مدیریت مطبوعات است که در دهه‌های اخیر به صورت یک خواسته مهم برای تأمین و تحکیم استقلال مطبوعات مطرح شده است.