کتاب عصر مجازی
تاملی بر کارکردها و رویکردهای جامعه مجازی

فضای مجازی درواقع نامی است که تعداد زیادی از کاربردهای امروز فنّاوری‌های جدید ارتباطی را دربرمی‌گیرد. این نام را نخستین بار ویلیام گیبسون در رمان نورومانسر (۱۹۸۴) ابداع کرد. او تعبیر فضای مجازی را برای توصیف یک دنیای جدید مجازی به کار برد (هولمز، ۲۰۰۵). همان‌طور که کاترین هایلس (۱۹۹۶) نشان می‌دهد دیدگاه گیبسون خودبه‌خود به وجود نیامده بود و دگرگونی‌های مبتنی‌بر فنّاوری انجام‌شده در دهه‌های ۱۹۸۰ و۱۹۹۰ نقش مهمی در ظهور این اصطلاح داشت. ظهور فضای مجازی در واقع درست بعد از پایان جنگ جهانی دوم و با راه‌فتادن موج فنّاوری‌های جدید کامپیوتری در فرم اولیۀ آن اتفاق افتاد (ویتاکر، ۲۰۰۴). برخی از این فنّاوری‌ها مانند تلگراف و تلفن در اوایل قرن نوزدهم اختراع شده بودند؛ اما همه‌گیر و ارزان‌شدن این فنّاوری‌ها و بالارفتن توان فنی آن‌ها که شرط اصلی ظهور فضای مجازی است در چند سال اخیر اتفاق افتاده است. ویتاکر در توضیح این مسئله به رویداد تاجگذاری ملکۀ انگلستان اشاره می‌کند که حدود بیست‌میلیون نفر آن را از تلویزیون تماشا کردند. درحالی‌که تعداد تلویزیون‌ها در انگلستان تا قبل از چند ماه مانده به مراسم ۶۰۰۰۰۰ دستگاه برآورد می‌شد، در این چند ماه تقریباً همین تعداد تلویزیون در انگلستان خریداری شد. شیوع فنّاوری‌های ارتباطی در سال‌های بعد رفته‌رفته به شکل‌گیری و ظهور فضای مجازی منجر شد. کلمۀ فضای مجازی از درون کلمۀ سایبرنتیکس که نوربرت وینر در سال ۱۹۴۸ ابداع کرده بود پدید آمد.