کتاب یائسگی

مقدمه

هرچند برای بسیاری از زنان، یائسگی به عنوان یک مسئله جسمی و عاطفی مطرح است، ولی این امر به معنای شکست در زندگی نیست. هنگامی که فرزندان شما خانه را ترک می کنند، تازه متوجه می شوید که میزان کار شما کاهش یافته و نسبت به سال های قبل، زمان بیشتری در اختیار دارید. این وقت آزاد، فرصتی مناسب برای بررسی مجدد شیوه زندگی، الگوهای کاری، تصمیم گیری در مورد آنچه که از آینده انتظار دارید و انجام برخی تغییرات مثبت است.
در زمان یائسگی، تخمدان ها رو به تحلیل می روند و کاهش ناگهانی در هورمون های جنسی زنانه شامل استروژن و پروژسترون پدید می آید که موجب قطع ناگهانی قاعدگی می شود. در حدود سه چهارم تمامی زنان که برخی از علائم کاهش ناگهانی استروژن را نشان می دهند، می توانند درمان شوند. اگر خود نخواهید، هرگز در سراشیبی دوران میان سالی و یا تسلیم در برابر آن قرار نخواهید گرفت. یک رژیم غذایی مطلوب همراه با ورزش، استخوان های شما را سالم و قوی نگه داشته و موجب حفظ تناسب اندام و اعتماد به نفس شما می شود.
علائم یائسگی ممکن است طولانی یا کوتاه مدت باشند، علائم کوتاه مدت شامل گرگرفتگی، تعریق شبانه و از دست دادن میل جنسی است. بعضی از زنان می توانند این علائم را در طی ده سال یا بیشتر تجربه کنند. علایم طولانی مدت شامل نازک و خشک شدن پوشش واژن و قسمت های تناسلی و مشکلات ادراری هستند که ممکن است همگی دائمی باشند. خوشبختانه این مشکلات خطرناک نیستند و می توانند به روش های متعددی درمان شوند. با وجود این، برخی از پی آمدهای دیگر یائسگی خطرناک بوده و مانند بمب های ساعتی در انتظار انفجار می باشند. این موارد شامل پوکی یا شکستگی استخوان ها می باشد. از هر چهار زنی که در بیمارستان با تشخیص شکستگی استخوان پذیرش می شوند، یک نفر هرگز بهبود نمی یابد، بنابراین مهم است که ماهمگی خود را در برابر این بیماری حفظ نمائیم. استروژن میزان کلسترول خون را کاهش می دهد و ما را از ابتلا به انواع بیماری قلب و عروق از جمله حملات قلبی و سکته ها در امان نگاه می دارد. به این ترتیب، این هورمون واقعا حیات بخش است.
هورمون درمانی جایگزین می تواند علائم یائسگی را کاهش دهد. انواع مختلفی از این داروها به شکل کرم، پماد، شیاف مهبلی و به صورت کاشت زیرجلدی در دسترس است. به این مفهوم که تقریبا تمامی زنان می توانند از این دارو بدون اینکه عوارض جانبی خاصی داشته باشد، استفاده کنند. با آگاهی از عوارض دارو در بدن شما، متخصصین می توانند شما را با روش درمانی سازگار کنند.
طیفاین روش های درمانی متعدد بوده و می تواند از یوگا تا مالش درمانی با مواد معطر تغییر نماید.هر بحثی در مورد یائسگی، می تواند منجر به اختلاف نظر شود. اگر چه ما می دانیم ۹۸% از علایم یائسگی می توانند با هورمون درمانی برطرف شوند، اما این روش تنها راه درمان علائم نیست، چرا که ممکن است این امر ناشی از بی کار شدن فرد، تغییر در ساختار خانواده، بحران در اعتماد به نفس در خود یا در شریک جنسی باشد. در هر مورد، یائسگی بر تمامی اندام های یک زن تاثیر می گذارد و هرگونه درمانی وقتی مفید است که شامل رژیم غذایی، ورزش، استراحت، یوگا، ویتامین ها، مواد معدنی و آنچه که شیوه زندگی شما را تغییر می دهد، باشد. هر یک از این روش های درمانی مختلف طرفداران خاص خود را دارد.
دو موضوع که تا حد قابل ملاحظه ای مورد بحث بوده است: اینکه آیا یائسگی بیماری کمبود (استروژن) هورمون است؟ و به دنبال آن آیا هورمون درمانی جایگزین در دسترس هر زنی که می خواهد آن را تجربه کند، قرار خواهد گرفت. جواب سئوال اول مشکل است چرا که اگر جواب شما "بله" است، نتیجه غیر قابل اجتناب، شروع درمان با هورمون درمانی جایگزین است. بالاتر از همه این موارد، هیچکس مخالف تزریق روزانه انسولین برای فردی که ترشح هورمون انسولین او متوقف شده است، نیست.
بعضی از متخصصین بر این باور هستند که کمبود هورمون در طی دوران یائسگی وجود ندارد چرا که مقدار کمی از استروژن در سلول های چربی و به هنگام ورزش تولید می شود. اما این مقادیر در مقایسه با مقادیر ترشحی به هنگام باروری ناچیز هستند. وقتی که مقدار استروژن به سطح پائینی می رسد علائمی چون گرگرفتگی و تکرر ادرار ظاهر می شود و تراکم استخوان ها نیز کاهش می یابد. سوال این است که آیا این علائم باید درمان شوند؟
من معتقدم، علائمی که موجب نگرانی می شوند باید درمان شوند، اگر چه سایر درمان ها نیز ممکن است موثر واقع شوند، اما فقط هورمون درمانی جایگزین یک موفقیت چشمگیر به میزان ۹۰% یا بیشتر را به دست آورده است. ما همچنین با علت دیگری نیز مواجه هستیم و آن اینکه یائسگی یک فرایند طبیعی است و باید کنار گذاشته شود. اما این امر طبیعی نیست، حتی اگر بود، نباید به عنوان موضوعی کم اهمیت تلقی می شد، از طرف دیگر هر چیزی که طبیعی باشد قرار نیست که خوب باشد.
یائسگی یک اشتباه طبیعت است. زنان هرگز نمی خواهند که هورمون استروژن را از دست بدهند آنان دیگر امیدی برای زندگی بعد از باروری ندارند. از طرفی، آنان عمر طولانی ندارند که بتوانند یائسگی را تجربه کنند. حل این مسئله آسان است چرا که ما قادر هستیم طول عمر انسان را تا ۳۰ یا ۴۰ سال حتی بعد از دوران یائسگی افزایش دهیم و این بدان معنی نیست که زنان باید دچار بیماری های قلبی یا پوکی استخوان شوند.
- البته هر دو این بیماری ها در نتیجه طول عمر بیشتر و بیش از ۶۰ سال عارض می شود - در حالی که موارد فوق می توانند بوسیله هورمون درمانی جایگزین کنترل شوند. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. چرا باید یکی از ابزارهای قوی طب پیشگیری در نتیجه غرور و تفکر غلط، نادیده انگاشته شود؟
این قسمت از بحث که "این طبیعی است" بحثی است که گفته می شود یائسگی بخشی از فرایند طبیعی پیری است در حالی که به واقع آن ناشی از عدم کارکرد تخمدان ها است. در هورمون های مردان افت قابل ملاحظه ای به وجود نمی آید و این منصفانه نیست که زنان بالاجبار به طور ناگهانی و تقریبا همیشه هورمون های جنسی خود را از دست داده و این وضعیت را تحمل کنند.
در دوران یائسگی تغییرات عمیق هورمونی وجود دارد که منجر به بروز علائمی در کوتاه مدت و بیماری های مهلک در طولانی مدت می شود. پزشکان سعی می کنند که عدم کارکرد هورمون ها را تغییر دهند و اشتباهات طبیعت را اصلاح کنند. این درست نیست که یائسگی را از اصول علمی مستثنی کنیم. هنوز مباحث متناقضی در مورد افرادی که هورمون درمانی جایگزین مصرف می کنند، ارائه می شود. داستان های هشداردهنده ای در مورد هورمون درمانی جایگزین گفته شده است که این روش موجب بدخیمی پستان و رحم، لخته شدن خون و بروز خطرات دیگر برای افرادی که سابقه بیماری هایی چون حمله قلبی دارند، می شود. در حقیقت به استثنای سرطان رحم، تحقیقات زیادی در مورد ارتباط بین هورمون درمانی جایگزین و این بیماری ها صورت نگرفته است.
موارد هشدار دهنده ای که در مورد هورمون درمانی جایگزین وجود دارد، به طور غیر مستقیم ناشی از مطالعاتی است که در مورد قرص های ضد بارداری انجام گرفته است، که نه تنها به مقدار زیاد هورمون ندارند، بلکه انواع مختلف هورمون (ترکیبات هورمون درمانی جایگزین شامل استروژن طبیعی است در حالی که در این قرص ها مقدار آن بسیار کم است) را نیز ندارند. ارتباط بین هورمون درمانی جایگزین و سرطان رحم به عنوان یک روش مهم امریکایی تجویز استروژن بدون پروژسترون (ERT) اطلاق می شود.
بیست سال پیش تحقیقی در اروپا صورت گرفت که نشان داد با افزودن پروژسترون به رژیم هورمون درمانی جایگزین، احتمال از بین رفتن سرطان رحم وجود دارد. با وجود این، شرکت های داروئی لیست های غیر مجاز از هورمون درمانی جایگزین را در بسته بندی های خود دارند. این لیست ها منسوخ شده اند. با انجام یک تحقیق مجدد، من هیچ ممنوعیتی در ارتباط با مصرف هورمون درمانی جایگزین پیدا نکردم. برای این مسئله، پزشک یا یک متخصص زنان که نسبت به شما احساس همدردی می کند، همیشه راه حلی پیدا خواهد کرد.
حتی در مواجهه با سرطان پستان هدف هورمون درمانی جایگزین باید کاهش علائم یائسگی و خطرات آن باشد. پزشک مزایا و معایب استفاده از هورمون درمانی جایگزین را برای زنان بیان خواهد کرد - همان کاری که پزشکان هر روز با سایر داروها انجام می دهند - تا بتوانند آن را مورد ارزیابی قرار دهند. تاثیر شدید این علائم در زنان و زندگی آنان باید در ارتباط با خطرات نهفته هورمون درمانی جایگزین نیز در نظر گرفته شود. به این مفهوم که زنان مصرف هورمون درمانی جایگزین را خود انتخاب کنند، علیرغم خطرات تئوریک که گفته شد- این خطرات ممکن است با نظر دکتر در مورد دوز و چگونگی مصرف هورمون درمانی جایگزین کاهش پیدا کند.
برای مثال، استروژن موضعی واژینال به صورت کرم یا شیاف می تواند علائم رحمی یا واژینالی را کاهش دهد و در ضمن میل جنسی را محفوظ نگه دارد، چرا که هورمون ها محدود به لگن بوده و پستان ها را تحت تاثیر قرار نمی دهند.
بعضی از زنان در اثر مصرف داروهای پروژسترونی که tibolon نامیده می شوند ممکن است تحریکات عصبی کمتری را از خود نشان دهند که حتی تاثیر منفی بر پستان ها نخواهد داشت. تحقیقات در زمینه افزودن روزانه مقدار کمی داروی تاموکسیفن به رژیم هورمون درمانی جایگزین زنانی که سرطان سینه دارند، به طور مداوم انجام می گیرد. داروی تاموکسیفن به زنان قبل از دوران یائسگی که مبتلا به سرطان سینه هستند، تجویز می شود. جای تردید است که یک پزشک از تجویز هورمون درمانی جایگزین برای یک زن امتناع کند یا در زمینه معایب و مزایای استفاده از آن با او بحث نکند. تمامی زنان نیاز به استروژن ندارند، اما من معتقدم که تمام زنان حق انتخاب دارند، از طرفی دیگر تمام زنان این حق را دارند که به مدت ۴ ماه به صورت آزمایشی از آن استفاده کنند.
بالاتر از همه این ها، شما چیزی را از دست نخواهید داد (در این مدت کوتاه هیچ خطری متوجه شما نخواهد شد) ولی هر چیزی را بدست خواهید آورد. در طول مدت ۴ ماه متوجه خواهید شد که در کیفیت زندگی شما بهبود و پیشرفتی حاصل شده است.
بر اساس تحقیقات قبلی، ما نه تنها به تمام زنان توصیه می کنیم که هورمون درمانی جایگزین مصرف کنند، بلکه گروهی از آنان مجبور به استفاده از هورمون درمانی جایگزین هستند - زنان در طول زندگی مزایای قابل ملاحظه آن را تجربه خواهند کرد.
هر فردی که در گذشته استروئید مصرف کرده است یا حمله قلبی داشته یا در خانواده ای به دنیا آمده که دارای سابقه بیماری های قلبی هستند، باید برای مصونیت در برابر وضعیت هائی از قبیل پوکی استخوان، بیماری قلبی از رژیم هورمون درمانی جایگزین استفاده نماید. اگر شما چنین هستید باید با پزشک خود مشورت کرده و هورمون درمانی جایگزین مطالبه کنید.

۱. برای یائسگی آماده شوید

یائسگی می تواند نقطه آغاز تغییرات فیزیولوژیک خوبی برای یک فرد باشد. وقتی که فرزندان خانه را ترک می کنند و به دنبال آن شما بار کاری خود را کاهش می دهید، می توانید فرصتی بدست آورید تا شیوه زندگی خود را با الگوها و روابط کاری تنظیم کنید و زمینه چند تغییر مثبت را در زندگی خود فراهم آورید.

***

برنامه ریزی برای آینده

یائسگی یکی از مراحل مهم زندگی است که اگر با دید مثبتی به آن بنگرید، می تواند الهام بخش و سودمند باشد. زندگی، مجموعه ای از حوادث مهم است و همچنان که مراحل مختلف دوران جوانی را با شتاب و امید به آینده گذرانیده اید، با افزایش سن، تمایل به انجام کارها کاهش یافته و شما بیشتر نتایج اعمال خود را مرور می کنید و متوجه می شوید که هم اکنون زمان انتخاب شیوه زندگی دیگری می باشد. یائسگی بهترین فرصت برای انجام چنین کاری است.
برنامه ریزی برای آینده همانند برنامه ریزی برای مسافرت است. به یائسگی در حکم پاداشی برای یک عمر فعالیت یا مراقبت از خانواده خود بنگرید. به آخرین تعطیلات خود فکر کنید، نیمی از موفقیت شما مرهون برنامه ریزی هایی بوده که مدت ها قبل از تعطیلات انجام داده بودید - شاید شما کتاب های راهنما و نقشه هائی را تهیه کرده و برای بازدید از نقاط مختلف برنامه ریزی نموده و جاهایی را از قبل انتخاب کرده اید. هر چقدر برنامه ریزی را زودتر شروع کنید، وقوع اتفاقات قابل انتظارتر خواهند بود و شما از مسافرت بیشتر لذت خواهید برد. برخی حوادث غیر قابل پیش بینی نیز در سفر شما اتفاق خواهد افتاد ولی به خاطر آمادگی قبلی، قادر خواهید بود با هر حادثه ای کنار بیایید.

متاسفانه جامعه نگرش مثبتی به یائسگی ندارد. یائسگی به عنوان یک موضوع تابو امری است که کسی تمایل به بحث در مورد آن ندارد و حتی در صورت بحث، به آن برخوردی ناامیدکننده و منفی گرایانه می شود، پس جای تعجب نیست که برخی خانم هااز یائسگی بترسند. ویژگی هائی نظیر جوانی، زیبائی و جذابیت در جامعه ارزش هستند. زنان یائسه افرادی به غلط غیرمنطقی، عصبی، خشن و فاقد نیروی جنسی معرفی می شوند. خانم ها فکر می کنند که تحت تاثیر تغییراتی هستند که در بدن آن ها ایجاد شده است. اغلب رسانه های جمعی، توجه زیادی به افراد جوان می نمایند و خانم های میان سال را در برنامه های خود شرکت نمی دهند، در نتیجه با گذشت زمان آن هابه تدریج در جامعه فراموش می شوند.
نویسندگان نیز که باید شناخت بهتری از موضوع داشته باشند، هیچ کمکی نمی کنند. روبرت ویلسون در کتاب زنانگی پایدار(۱) یکی از فصل های کتاب را به عنوان "از بین رفتن اخلاق زنانه و سلامتی" اختصاص داده است و یائسگی را به صورت تحلیل زندگی، تخریب شخصیت و انحراف از حالت عادی توصیف می نماید. زنان یائسه خود نیز کند ذهنی، غیرمنطقی بودن، عاجز بودن و ساده لوحی را پذیرفته اند. نویسندگان دیگری نظیر دکتر دیوید روبن که نویسنده کتاب دانستنی های لازم در مورد مسائل جنسی است، از ادامه دهندگان تئوری " وابستگی زنانگی به عملکرد تخمدان ها" می باشد. وی معتقد است که با کاهش عملکرد تخمدان ها، زن، خصوصیات زنانگی خود را از دست داده و به مرد تبدیل می شود. دکتر روبن، زنان یائسه را افرادی معرفی می کند که در دنیای دوجنسی زندگی می کنند. این نوع نگرش کاملاً غیرعادی است. فکر کنید که چقدر ناراحت کننده خواهد بود که میزان تستسترون مترشحه را بیانگر میزان مردانگی بدانیم. این نوع برداشت منفی از یائسگی که توسط مردان ابراز می شود، دور از واقعیت است. حقیقت این است که یائسگی فرصت جدیدی است و می تواند جزو بهترین سال های زندگی زنان باشد.
عمر متوسط زنان در کشورهای پیشرفته نزدیک به ۸۰ سال است و این بدان معناست که شما قسمت قابل توجهی از زندگی خود را در دوران یائسگی سپری می کنید. به هر حال اکنون شما با توجه به تجارب سال های عمر، از نظر عقلانی رشد کرده اید. ضروری است که با امیدواری به آینده نگاه کنید و به داستان ها، سوءتفاهمات و خرافات شایع در جامعه و رسانه های جمعی توجه نکنید.
زنی که یک سوم یا نصف عمر خود را صرف زندگی خانواده اش کرده است، قادر است بهتر از گذشته فرصت ادامه تحصیل مجدد، برگشتن به کالج، شروع زندگی جدید، مسافرت، نویسندگی، آموزش روش های جدید و نیز مراقبت از جسم خود را پیدا کند.
پایان دوره باروری دلیلی بر ایجاد محدودیت های جدید و کاهش توان فیزیکی نیست و پیشنهادات ما به جای تاثیر منفی، تاثیر مثبتی خواهند داشت. جملات مثبت زیر را به یاد داشته باشید:

• با کسب اطلاعات مناسب و آمادگی لازم برای یائسگی، می توان به طور منطقی با علایم آن برخورد کرد.
  
• فرایند پیری بعد از یائسگی به صورت ناگهانی تشدید نمی شود.
  
• در صورت مواجهه با علایم یائسگی در باره آن ها صحبت کنید. یائسگی موضوع غیر قابل بحثی نیست. با آگاهی بیشتر در باره یائسگی، راحت تر موضوعات غیر قابل بحث را کنار خواهید گذاشت.
  
• همانند مراحل دیگر زندگی، شما حق کنترل این مرحله را نیز دارید. در صورت عدم اعتماد به پزشک و دارو از عهده چنین کاری بر نخواهید آمد. تعداد زیادی از روش های رفاهی، داروها و رژیم های غذائی مکمل وجود دارند که به شما در مواجهه موثر و مفید با علایم یائسگی کمک می کنند.
  
• با اعمال روش های خاص، حتی با وجود میزان پائین استروژن ها، شما قادر به ادامه و حتی بهبود زندگی جنسی خود خواهید بود. دلیلی وجود ندارد که یائسگی دوران کاهش نیروی جنسی باشد.
  
• هم اکنون برای انجام تفریحات و برنامه های جدید بهترین فرصت است و شما می توانید خط مشی دیگری را برای خود انتخاب کنید.
  
• شما باید هر چه زودتر برای دوران بازنشستگی خود، از بعُد اقتصادی برنامه ریزی کنید تا در این دوران سازندگی، پیشرفت نمائید. برنامه های اقتصادی، زندگی شما را در سال های آتی بهتر می نمایند.
  
• خصوصیات زنانه مترادف با بارور بودن نیست. یائسگی به معنای خاتمه یافتن نمی باشد، بلکه شروع مابقی زندگی است.
  

جدول زمانی یائسگی: برای درک تغییراتی که در حین یائسگی به وجود می آیند باید معنی لغاتی را که توسط پزشکان و افراد دیگر به کار می روند، بدانیم. اغلب اوقات ما کلمه یائسگی را درست بکار نمی بریم. معنای دقیق آن خاتمه قاعدگی است و از لحاظ نظری یک لحظه ای از زمان می باشد. لغت کلایمکتریک (دوران یائسگی) به دقت علائم و تغییرات مداوم را توصیف می کند. این دوره به یک مقطع زمانی ۲۰ - ۱۵ ساله اطلاق می گردد. در این مدت عملکرد تخمدان و تولید هورون ها کاهش می یابد و بدن خود را با تغییرات هماهنگ می کند. کلمه کلایمکتریک ریشه یونانی دارد که ترجمه آن پله نردبان می باشد.برای درک بیشتر، بهتر است یائسگی را نقطه مقابل زمان شروع قاعدگی فرض کرده و دوران یائسگی را با سال های نوجوانی و بلوغ مقایسه کرد که زمان شروع فعالیت تخمدان هاو بلوغ آن هاست. این مثال تفاوت مابین یائسگی و دوران یائسگی را آشکار می نماید.