به نظر میرسد یکی از مهمترین و ممتازترین مکاتب فکری که در جهان معاصر اسلام مجال ظهور یافت مکتب شیخیه است. مکتب شیخیه که یکی از فرقههای نوکیش و جدیدالولاده است در دو سدۀ اخیر پا به عرصۀ جهان اسلام نهاد و عقاید و افکار خاص و نسبتاً نوی را در عالم تشیع مطرح ساخت. طرح موضوع مکتب شیخیه از آن رو ضرورت دارد که این مکتب نقش قابل توجهی در پیدایش جریانات جدید مذهبی و تحولات مهم اجتماعی در دویست سال اخیر داشته است. غرض نگارنده از فراهم آوردن این نوشتار بهطور عمده کندوکاو در تاریخ پیدایش و تحولات مکتب شیخیه و نیز مطالعۀ تطبیقی در آبشخورها و خاستگاههای عقاید شاخص آن است.