کتاب الگو بودن در رهبری سازمان

مقدمه

انتشارات مدرسه بازرگانی هاروارد(۱) با همکاری پروژه «پنجاه درس» که از تهیه کنندگان پیشگام مفاهیم رسانه ای دیجیتال است، مفتخر است که آغاز پروژه «درسهای تجربه شده» را اعلام کند. این پروژه مجموعه جدیدی از کتابهاست که اظهارات موثق باتجربه ترین مدیران جهان را منعکس می سازد. هر کتاب از این مجموعه از طریق قدرتی که در داستانسرایی شخصی وجود دارد، تجربه جمعی برخی از شناخته شده ترین کارشناسان جهان را ارائه می کند و در مورد طرز فکر تک تک آنان، نحوه مواجهه با چالشهای جدید و اینکه چگونه از درسهای سخت آموخته شان که بنا به تجربه کسب کرده اند بهره می جویند تا فلسفه های رهبری شان را شکل دهند، دیدگاههایی به دست می دهد. در هر کتاب که از نظر موضوعی مطابق با عناوین مورد بحث در راس برنامه های مدیران، مثل رهبری، مدیریت تغییر و کارآفرینی و نوآوری و استراتژی است از کتابخانه ویدئویی گسترده این پروژه که حاوی مصاحبه هایی با مقامات ارشد اجرایی و دیگر رهبران فکری است، استفاده شده است. در اینجا، مدیران ارشد اجرایی پیشگام دنیا، دانشگاهیان و دیگر متفکران عرصه کسب وکار مستقیماً و بی پرده درباره پیروزیها و شکستهای خود صحبت می کنند. این داستانهای موثر در کنار یکدیگر توصیه هایی را که برای مواجهه با چالشهای فردا نیاز خواهید داشت، ارائه می کنند.
شما را دعوت می کنیم هم اکنون به این گفت وگوها ملحق شوید. هم راههای تازه ای برای نگریستن به دنیا خواهید یافت و هم توصیه هایی آزموده و مطمئن که برای روشن کردن راهِ پیش رو به آنها نیاز دارید.

از خود می پرسید که موفق ترین رهبران سراسر دنیا چطور با سخت ترین مشکلات خود دست وپنجه نرم کرده اند؟ پاسخ این سوال را می توانید در سلسله کتابهای «درسهای تجربه شده» پیدا کنید. هر جلد از این مجموعه جدید در عین ایجاز و جذابیت، دوازده تا چهارده مقاله خردمندانه از رهبران ممتاز شرکتها و بخشهای دولتی و دانشگاهها را در زمینه مبرم ترین مسائلی که پیش روی آنها بوده است، ارائه می کنند.
«درسهای تجربه شده» که منبعی مهم برای مدیران اجرایی پرکار امروز است، دسترسی آنی به خرد و تخصص بااستعدادترین رهبران جهان را برای شما فراهم می کند.

از کسب وکار محلی تا کسب وکار جهانی
روشهای مدیریت اجرایی نتیجه گرا
راهکارهای کلیدی برای اجرایی کردن استراتژی
راه انداختن یک کسب وکار جدید
معیارهای استخدام و اخراج

درس اول: اهمیت وجود یک رهبر مرئی

ویل وایتهورن(۲)

یکی از درسهای مهمی که از هشت سال کار کردن برای ویرجین گرفتم این است که داشتن رهبر نیرومند در کسب، به طور باورنکردنی مهم است و در سازمانهای بزرگ و شرکتها خیلی دست کم گرفته می شود ـ کسی که آماده است رنجها را بر دوش بکشد و عواقب کارها را بپذیرد.
من به یاد دارم ریچارد برانسون(۳) سالها قبل در برنامه رادیویی فایو لایو(۴) که یکی از ایستگاههای رادیو بی بی سی در انگلستان است، مصاحبه کرد. او درباره بعضی از مشکلاتی که قطارهای ویرجین داشتند صحبت می کرد، البته نه به خاطر کوتاهی و قصور ما بلکه به علت چیزی که در شرکت ریل ترک(۵) وجود داشت. ما با قطاری که تاخیر داشت مشکل داشتیم، اما چندان موثر با آن برخورد نکرده بودیم. او در رادیو درباره این موضوع صحبت کرد و گفت: «ما افتضاح بالا آوردیم؛ کاملاً تقصیر ما بود؛ من مسئولیت این کار را بر عهده می گیریم. ما درصدد هستیم که در آینده این اتفاق تکرار نشود، اما اگر می خواهیم کاری کنیم که کسب وکار ما ادامه داشته باشد، پنهان شدن از این حقیقت که ما می بایست این را بهتر انجام می دادیم فایده ای ندارد.»
اکنون خیلی از رهبران شرکتها این کار را نمی کنند. آنها مثلاً در رادیو یا یک برنامه تلویزیونی حاضر می شوند و چیزی را در سازمان مقصر قلمداد می کنند اما قبل از آن، دنیای بیرون را بابت مسائل خودشان سرزنش می کنند. با این حساب گمان می کنم مردم باید از نداشتن رهبری قوی در یک سازمان بیشتر بترسند تا از داشتن آن، زیرا رهبران قوی معمولاً اتخاذ تصمیم می کنند. از این گذشته، تصور می کنم یکی از درسهای مهم تجارت این باشد که بهتر است تصمیماتی را اتخاذ کرد که شاید معلوم شود غلط بوده و شاید مجبور شوید تغییرشان دهید، نه اینکه اصلاً تصمیمی گرفته نشود و با دودلی روزگار را سپری کرد.
آنچه تلاش می کنیم در ویرجین انجام دهیم خلق رهبران نیرومند در سازمان است. آنها افرادی هستند که حسی از مسئولیت به آنها داده شده؛ سرزنشها متوجه آنهاست، و آنها موظفند عواقب کارهایی را که انجام می دهند بپذیرند ـ و برای این کار آزاد هستند. تا زمانی که طرح کسب و کار ـ معیارها و پارامترها و میزان پولی که باید خرج کنند ـ را رعایت کنند از آزادی عمل زیادی برخوردار می شوند و ما این آزادی را هم به آنها می دهیم که شهرت خود را تثبیت کنند.
مثلاً در استرالیا خیلی از استرالیاییها را خواهید دید که اسم کسی به نام برت گادفری(۶) را که یک شرکت مسافرت هوایی را اداره می کند به اندازه ریچارد برانسون شنیده اند، زیرا برت در آنجا صاحب آوازه است. ما به عمد، او به عمد، و ریچارد به عمد تلاش کرده تا وادار شود آن شهرت را ایجاد کند زیرا او باید با مشکلاتی که شرکتهای استرالیایی سالهای سال داشته اند، دست وپنجه نرم کند.
هر چه در مقام رهبر یک کسب وکار در بازار شهرت بیشتری داشته باشید، بخت بیشتری دارید که وقتی مسائل بروز می کنند آنها به مردم انتقال دهید.

• در کسب وکار، داشتن رهبران قوی که آماده اند مسئولیت اقدامات سازمان را بر عهده بگیرند و سرزنشها را به جان بخرند، حیاتی است.
  
• مردم باید از نداشتن رهبری قوی در یک سازمان بیشتر بترسند تا از داشتن آن، زیرا رهبران قوی وقتی سایر افراد از تصمیم گیری شانه خالی می کنند، معمولاً اتخاذ تصمیم می کنند.
  
• هر چه رهبران شرکت در بازار نمود بیشتری داشته باشند، بخت بیشتری دارند که وقتی مسائلی مطرح می شوند آنها را به عموم مردم توضیح دهند.