کتاب نظریه های جامعه شناسی به زبان ساده نشر انتشارات بهمن‌برنا

کتاب «نظریه‌های جامعه‌شناسی به زبان ساده» اثری از «بهروز مرادی» است. این کتاب شامل شرح جامع و ساده‌شده‌ای از نظریاتی است که از ابتدا در جوامع شکل گرفته‌اند و تا امروز ادامه داشته‌اند. این اثر در سه بخش نوشته شده و شامل فصل‌های متعددی از تاریخ و نظریات جامعه شناسی است. کتاب نظریه های جامعه شناسی به زبان ساده را انتشارات بهمن برنا در سال 93 منتشر کرده است.

مروری بر فصل‌های کتاب نظریه‌های جامعه‌شناسی به زبان ساده

بخش اول: نظریه‌های اجتماعی پیش از جامعه‌شناسی
نظریه‌های اجتماعی در غرب پیش از میلاد
نظریه‌های اجتماعی اندیشمندان مسلمان
نظریه‌های اجتماعی دوره رنسانس در اروپا
به سوی پیدایش جامعه‌شناسی

بخش دوم: نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی
اگوست کنت
کارل مارکس
هربرت اسپنسر
امیل دورکیم
گئورگ زیمل
ماکس وبر
جامعه شناسی ایتالیا

بخش سوم: مکاتب جامعه شناسی
مکتب تکامل گرایی
مکتب کنش متابل نمادین
مکتب فرانکفورت
مکتب پدیدار شناسی
مکتب کارکردگرایی
مکتب ساختارگرایی
مکتب کارکردگرایی ساختاری

درباره کتاب نظریه‌های جامعه‌شناسی به زبان ساده

این کتاب حاصل سال‌ها مطالعه، پژوهش و تدریس نویسنده در دانشگاه‌های مختلف است که به زبانی ساده و روان نوشته شده است. مرادی معتقد است که کتاب‌های ارزشمندی در حوزه‌ی نظریات جامعه‌شناسی، چه به شکل تالیف و چه ترجمه، وجود دارند. با این حال تقریبا تمام این آثار لحن و قلم سنگینی دارند. به همین دلیل است که او کوشیده تا به عنوان مولف، برای توضیح مفاهیم جامعه‌شناسی از ساده‌ترین و ملموس‌ترین اصطلاحات و کلمات استفاده کند. به طوری که خواندن این کتاب برای کسانی که دانش چندانی از جامعه‌شناسی ندارند هم مفید و قابل درک خواهد بود.

این کتاب در سه بخش نوشته شده است. در بخش اول نظریه‌های اجتماعی اندیشمندانی پیش از تاسیس رسمی دانش جامعه‌شناسی بررسی شده است. بخش دوم درباره‌ی نظریات جامعه‌شناسان مشهور دوران کلاسیک است. و در بخش سوم هم نظریات برخی مکتب‌های مهم جامعه‌شناسی مورد توجه قرار گرفته است. در تمام این سه بخش سعی شده تا نظریات جامعه‌شناسی به نوعی مطرح شوند که درک آن برای مخاطب دشوار و پیچیده نباشد.

در بخشی از کتاب نظریه‌های جامعه‌شناسی به زبان ساده می‌خوانیم

جامعه­ی آرمانی مورد نظر افلاطون از نظر جمعیتی دارای ویژگی­هایی است. در این جامعه، قوانین مشخصی باید وجود داشته باشد تا جمعیت هر شهر از ۵۰۴۰ نفر بیشتر نشود. اگر چنین شود، بچه­های متولد شده را باید به مکان دیگری انتقال داد و والدینی که قوانین تنظیم جمعیت را رعایت نمی‌کنند، باید مجازات شوند. تعلیم و تربیت کودکان کلا بر عهده­ی دولت است و والدین نباید در این کار دخالت کنند. دولت باید در ازدواج زوج­ها دخالت کند و تنها ازدواج­هایی را که به تولد کودکان زیبا و سالم می­انجامد، مجاز بشمارد، زیرا در غیر این صورت، نسل بشر تهدید به نابودی می‌شود. اگر کودکان ناسالم، زشت و ناتوان متولد شوند، جامعه­ای سالم نخواهیم داشت.

افلاطون به آسیب شناسی عدالت اجتماعی می پردازد و ریشه­ی بی عدالتی در جامعه را به خصلت زیاده‌خواهی افراد جامعه ربط می­دهد، زیرا این ویژگی سبب می­شود تا عده­ای نسبت به اموال دیگران طمع بورزند، آن­ها را تصاحب کنند و نسبت به آنان از ثروت و دارایی بیشتری برخوردار شوند و این، عین نابرابری اجتماعی است.

افلاطون جنسیت افراد را ملاک برتری آن‌ها نمی­داند و معتقد است اگر زنی خود را مستعد اداره­ی مملکت نشان داد، باید آن امور به وی تفویض شود و اگر مردی جز ظرف شستن کاری از دستش برنیاید، باید فرمان تقدیر را گردن نهد.

به اعتقاد وی، برای داشتن انسان‌هایی مسئولیت‌شناس و تحقق برادری، مهربانی وخدمتگزاری نسبت به سایر انسان­ها، وجود یک پایه­ی اخلاقی در شخصیت فرد ضروری است. برای این ضرورت اخلاقی، باید از یک قدرت فوق طبیعی کمک گرفت که آن، همان مذهب است. افلاطون معتقد است هیچ ملتی نمی­تواند قوی باشد، مگر آن که به خدا معتقد باشد. او حتا دین را مایه­ی آرامش و حفظ سلامت جامعه می‌داند.

او از دموکراسی انتقاد می­کند، زیرا معتقد است توده­ی مردم آن­قدر رشد نیافته و دارای فضیلت اخلاقی نشده­ است تا بتواند مقدرات خود و جامعه را تشخیص دهد و مردم آن­قدر تخصص سیاسی ندارند تا بتوانند حکومت کنند. او چنین استدلال می‌کند که همان طور که برای هر کار مهمی به سراغ متخصص مربوط به آن کار می­رویم، برای حکومت کردن نیز تنها باید از متخصصان سیاست استفاده کرد، که به زعم او، این متخصصان، همان فیلسوفان­اند. در نهایت افلاطون از حکومت اشراف دفاع می‌کند و دموکراسی را نفی می­کند.

از نظر افلاطون، حکومت شبیه خود افراد است. دولت­ها از طبایع افراد تشکیل دهنده­ی آن ساخته شده­اند. تا زمانی که افراد خوب نداشته باشیم، نباید در انتظار حکومت خوب بنشینیم. بنابراین او این نظر را رد می­کند که حکومت­ها بدون ارتباط با باورهای جمعی وهنجارهای فرهنگی جامعه ظهور و سقوط می­کنند، بلکه نوع حکومت، همواره تبلور اعتقادها، باورها و فرهنگ اجتماع است.