در تاریخ بشری واقعه کربلا به همان اندازه که از حیث ماهیت حماسی، حادثهای است بی نظیر، از زاویه عاطفی و انسانی، غمبار است و حزنانگیز. چنان که همین حادثه از منظر تاریخی و ریشههای وقایع، شگفت آور و تأمل زاست. شگفت آور از آن حیث که پنجاه سال پس از رحلت پیشوای اسلام، امت آن رسول الهی، با شتاب و با بیرحمی تمام، یا با سکوت و همراهی وسیع، به قتل عام فجیع خاندان مقتدای اعتقادی خود مبادرت کرد؛ کاری که در میان امم پیشین و پیروان پیامبران سلف بی سابقه است. تأملزا نیز از آن روی که این رخداد، انعکاس واقعیت تاریخی خیره کننده تجدید اقتدار و صعود سریع خاندان اموی بر اریکه قدرت بود، آن هم در زمان کوتاهی پس از تسلیم آنان به دیانت توحیدی و انزوای کامل ایشان در میان جامعه اسلامی و قبایل عربی.