کتاب مهارت‌های ارتباطی معلم با دانش‌آموز اثر محمد مردانی نشر فرزانگان دانشگاه

زندگی انسان ها بیش از پیش به یکدیگر مربوط شده است و این امر لزوم برقراری روابط انسانی مطلوب با دیگران و آموزش آن را بیشتر کرده است. کم رنگ شدن مرزهای سیاسی، فرو ریختن حصارهای فرهنگی، بسط بزرگ راه های اطلاعاتی، تبلیغات متنوع و جاذب دانش آموز، تغییرات سریع اجتماعی و اقتصادی، تغییر پایگاه و نقشهای پدران و مادران، وجود بحران های روانی،... مدرسه و معلم ما را با نگرانی های عمیقی روبرو کرده است. ارتباط انسانی سالم و مؤثر منشأ فرهنگ و زمینه ساز حرکت و ارتقای انسانی است. فقدان یا ضعف ارتباط مؤثر مانعی در راه هر نوع تعالی اجتماعی است. کاستی در ارتباط انسانی او را در معرض بسیاری از آسیب های اجتماعی قرار می دهد. هر سازمانی از جمله آموزش و پرورش، ‌نیاز به هماهنگی، برنامه ریزی و رهبری عملیات اعضای خود دارد تا در نتیجه این هماهنگی به اهداف خود دست یابد. و این هماهنگی جز در سایه ارتباط انسانی مؤثر میسر نخواهد شد. وسایل انضباطی کودکان اغلب در اثر کنش نادرست و الگوهای سازمانی و مدیریتی حاصل می شود. دانش آموزان به عنوان اعضا باید بدانند جامعه ای که در آن بسر می برند چگونه است و چگونه می توانند، نقش خود را به نحو احسن ایفا نمایند. کلاس درس به عنوان یک سازمان، شبکه پیچیده ای از ارتباطات و هماهنگی فعالیت هایی که تبادل اطلاعات میان واحدهای گوناگون و متعدد آن مستلزم پیش بینی و تدارک طرق و وسایل ارتباطی مؤثر است زیرا سازمان بدون ارتباطات هرگز قادر به ادامه حیات نیست، اگر ارتباطات مؤثر و سالم وجود نداشته باشد. تصمیم گیری فرد معلم به شدت با مشکل روبرو خواهد شد و اداره و کنترل کلاس میسر نخواهد بود. از ملاک های مختلف ارتباطات را می توان به انواع متعدد تقسیم کرد : ارتباطات رسمی ـ غیر رسمی، یک جانبه ـ دو جانبه، نزولی ـ صعودی، افقی ـ عمودی، کلامی ـ غیر کلامی، آشکار ـ پنهان و شفاهی ـ کتبی. متخصصان علم ارتباط شناسی بر این باورند که فرایند ارتباط از ساده ترین تا پیچیده ترین حالت نوسان دارد و حداقل از سه عنصر فرستنده پیام، پیام و گیرنده پیام تشکیل شده است. فرستنده پیام یا منبع، مطلب مورد نظر را با بیانی که برای گیرنده پیام قابل فهم باشد در می آید ( رمز گردانی ) و آن را به کمک وسیله ای به مخاطب ارسال می کند.