کتاب مدیریت بحران و شرایط بحرانی اثر  اسلام  کاوسی نشر فرزانگان دانشگاه

فرآیند پیش‌بینی و پیش‌گیری از وقوع بحران، برخورد و مداخله در بحران و سالم سازی بعد از وقوع بحران را مدیریت بحران گویند. این دانش، یک علم کاربردی است که به وسیله مشاهده سیستماتیک بحران‌ها و تجزیه و تحلیل آن‌ها در جستجوی یافتن ابزاری است که به وسیله آنها بتوان از بروز بحران‌ها، پیش‌گیری نمود و یا در صورت بروز بحران، برای کاهش اثرات آن، امدادرسانی سریع و بهبودی اوضاع اقدام نمود. مدیریت بحران را می‌توان علم و هنر متشکل و هماهنگ کردن، رهبری و کنترل فعالیت‌های دسته جمعی، برای نیل به هدف‌های مطلوب با حداکثر کارآیی در شرایط بحرانی تعریف کرد. پیچیدگی‌ فزاینده‌ جوامع‌ مختلف‌ و گسترش‌ ارتباط‌ و وابستگی‌ چند جانبه‌ صنایع، زمینه‌ مساعدی‌ برای‌ رشد کمی‌ و کیفی‌ فرصتها و تهدیدات‌ محیط، فراهم‌ ساخته‌ است. چنانچه‌ از یک‌ سو رشد وتوسعه‌ تکنولوژی‌ انسان‌ را در جدال‌ با رخدادهای‌ طبیعی‌ قدرتمند ساخته‌ و از سویی‌ دیگر پیچیدگی‌ و ارتباط‌ تنگاتنگ‌ صنایع‌ سبب‌ بروز معضلات‌ همه‌ جانبه‌ در رخدادهای‌ ظاهراً‌ واحد شده‌ است. مقایسه‌ قطع‌ برق‌ یک‌ روستا با مورد مشابه‌ در یکی‌ از شهرهای‌ بزرگ‌ جهان‌ به‌خوبی‌ نشانگر درجه‌ آسیب‌پذیری‌ جوامع‌ پیشرفته‌ است. مقایسه‌ فوق‌ قبل‌ از اینکه‌ مقایسه‌ دونوع‌ جامعه‌ باشد، نشانگر گسترش‌ دامنه‌ هرنوع‌ بحران در جوامع‌ پیچیده‌ است. بحران امروزه از پيچيده‌ترين موضوعاتي است كه رهبران، مديران جامعه با آن درگير مي‌باشند. گستردگي و تنوع موضوع به همراه حساسيت و اهميت آن باعث شده كه انديشمندان زيادي در اين وادي قلم‌فرسائي كرده و هر يك از ديدگاه خود راههاي براي شناخت و هدايت آن ارائه دهند در كنار اين انديشمندان رهبران جامعه هستند كه عملاً با موضوع دست و پنجه نرم كرده، به هنگام مواجهه با بحران سعي در هدايت، كنترل و مقابله با بحران دارند براي آنها معمولاً اين سوالات مطرح است كه ادبيات بحران چيست، منابع مورد حمايت در بحران كدامند عاملين و منابع مورد حمله در بحران احتمالاً چيست ليكن با گستردگي جوامع و موضوعات مرتبط با آن و سوء استفاده‌هاي بعمل امده در اين خصوص انديشمندان را بر آن داشته تا ضمن تعيين چارچوبهاي براي شناخت بحران زمينه‌هاي فراهم كنند تا بتوان بحران ها را از يكديگر تفكيك كرد و در همين راستا سخت اقدام به دسته‌بندي كلي شامل بحران هاي عارضي، هدايت شده نموده‌اند، كه هر يك از اين بحران ها خود نيز از تقسيماتي برخوردارند.