کتاب قباد و انوشیروان شاهان اصلاحات پریسا گنجی نشر فرزانگان دانشگاه

هنگامی که قباد پادشاه ساسانی در سال 488 میلادی به سلطنت رسید ، دولت ساسانی دچار مشکلات فراوانی شده بود . از جمله این مشکلات جنگهای خارجی با دول همسایه بخصوص هیاطله و روم و اختلاف پادشاه با بزرگان که مایل بودند بر قدرت خود بیفزایند و همیشه درصدد بودند پادشاه را تحت نفوذ خود درآورند . در چنین شرایطی که خشکسالی و قحطی نیزبه آن اضافه شده بود و یکی از موبدان که مزدک نام داشت توانست توجه قباد را بخود جلب نماید علت توجه قباد به مزدک طرفدارانی بود که از او به دست آورده بود . مزدک در شرایط خشکسالی و مشکل عمومی آذوقه ، خواستارتوزیع گندم انبارهای دولتی میان مردم شده بود . همچنین او خواستار تقسیم ثروت بطور مساوی بین مردم بود قباد چون توجه مردم را به مزدک دید او را به خود نزدیک کرد و با مشاورت او اقداماتی انجام داد مزدک و طرفدارانش نیز به حمایت از قباد در برابر بزرگان مخالف او پرداختند به طوریکه قباد فرصت یافت و بزرگان مخالف را سرکوب نمود و این اقدامات باعث خلع قباد توسط بزرگان از سلطنت شده که مجدداً با حمایت هیاطله به قدرت برگشت اما اینبار حامی مزدکیان نبود . انوشیروان ولیعهد به همراهی بزرگان و موبدان در اواخر عمر قباد موافقت او را در قلع و قمع مزدکیان جلب نمودند و در یک مجلس مناظره فرمایشی مزدک و پیروانش را بطرز فجیع ای قتل عام کردند به این ترتیب انوشیروان با حمایت نجبا و موبدان جانشین قباد شد وی در سالهای نخست سلطنتش به سرکوب بقایای مزدکیان پرداخته و آرامش را بکشور برگرداند و مهمترین اقدام او در امور داخلی کشور انجام اصلاحاتی در زمینه مالیاتی اجتماعی ، نظامی و دینی بود که باعث رونق اقتصادی و رضایت نسبی مردم گردید در سیاست خارجی نیز طی منازعاتی که با رومیان و هیاطله و ترکان نمود در همه ی این جنگها جزء یکی پیروز میدان بود و خود شخصاً فرماندهی ارتش را بدست می گرفت و توانست با دریافت باج از رومیان صلح پنجاه ساله ای با آنها منعقد نماید که در اثنای صلح در سن هفتاد سالگی از دنیا رفت وی پادشاهی بود که علاوه بر تیز هوشی وکیاست و کشورداری دارای روحیه رزمی و سلحشوری و شجاعت بی مثال نیز بود . بهمین دلیل مورخین دوران حکومت او را اوج رونق شکوه و عظمت سلسله ی ساسانی میدانند که به عصر طلایی معروف شده است و انوشیروان بعنوان بزرگترین پادشاه ایران در اذهان عمومی جای گرفته است .