کتاب جامعه‌شناسی تاریخی ایران شکل‌گیری نظام ارباب غایب نشر انتشارات دانشگاه تهران

نسخۀ پیشین این کتاب ابتدا با عنوان »مفهوم پردازی واقعیت در جامعه شناسی تاریخی: نظام ارباب غایب در ایران» به زبان انگلیسی توسط نشر سایه روشن در سال 2004 میلادی (1383 خورشیدی) به چاپ رسید، سپس نسخۀ ترجمه شدۀ آن را در چند جلسه در پژوهشگاه علوم انسانی، انجمن جامعه شناسی ایران و پژوهشکدۀ تاریخ اسلام ارائه کردم و محتوای آن با نقد ها و ارزیابی های فراوان و مبسوطی مواجه شد. این

نقدها از بسیاری جهات مفید بودند و در بازبینی و ویرایش نسخه های بعدی و تغییر عنوان کتاب کمک کردند. چند نفر از دانشجویان دکترا از جمله آقای دکتر محمد حاصلی نیز از آن برای توسعة پایان نامه اش بهره برد و اظهارنظرهای مؤثری ارائه کرد که برای ایجاد تغییرات در نسخه های بعدی سودمند بود. همچنین آقای مصطفی عبدی، مصاحبۀ مفصلی با من انجام داد که در روزنامۀ اعتماد 1 به چاپ رسید. در گفت‌وگوهای حضوری مباحث مفصلی در این باره داشتیم که موجب شد احساس کنم ابعادی از مسئلۀ کتاب، از جمله رویکرد نظری آن، باید شفاف تر بیان شود. بعدها در سال 1398 با آقای دکتر شایان کرمی آشنا شدم که او نیز این کتاب را نقد کرده بود. در طول گفتوگوهای متعدد، او به نکات قابل استفاده ای اشاره کرد. کتاب پیش رو پس از این چالش ها و نقدها با اصلاحات و اضافاتی از نظر شاکله تغییر اساسی کرده و مطالب آن به روزرسانی شده و عنوان و ساختار محتوایی و هدف گذاری علمی آن نیز تغییر کرده است.