قصههای کولیما، اثر هنری ـ ادبی شگفت و بینظیر قرن بیستم است. اثر، مجموعهای از تجارب مخوف و هولناک و دور از ذهن آدمی حاصل از زندگی در اردوگاههای کار اجباری نظام شوروی را نقل میکند، تجاربی که از نگاه تیزبین یکی از محکومان نقل میشود و بهصورت یادداشتهای پراکنده، تمامی زیروبمهای درد این زندگی و تلاش آدمی برای حفظ حیات خود به هر قیمتی شده و حتی علل سقوط آدمی تا حد یک حیوان وحشی و درندهخو، در اثر زندگی در شرایط دردناک و همهی حقایق دور از ذهن آن را بیان میکند و بدینسان آدمی را برای بیداری وجدان، تأمل و تفکر ژرفتر دربارهی گذشتهها، حال و آینده فرا میخواند.
این قصهها از تأثیرگذارترین آثار ادبی مدرنیتهی روسی قرن بیستم شناخته شدهاند که اخیراً برای نخستین بار توسط خانم «گابریله لیهود»، یکی از برجستهترین و جسورترین مترجمان آثار وی در آلمان، برندهی جایزهی «یوهان هاینر ریش ووس» در سال ۲۰۱۲، بهطورکامل، در چهار مجلد، به زبان آلمانی برگردانده شدهاند.
شالاموف میگوید: «قوهی آدمی در تحمل درد و رنج نیز حد و مرزی دارد تا برای او فوایدی به بار آورد و برای تزکیهی روح و رهایی از شهوات دنیویاش روشنگر راهش باشد که دراینصورت شاید بتواند حتی قدردان آن باشد و اما اگر این درد و رنج از محدودهی توان آدمی فراتر رود، تمامی خصوصیات والای انسانی ذاتی او نابود خواهند شد و در نهایت، در وجودش چیزی بهجز احساس نفرت، انزجار و خشم جنونآمیز باقی نخواهد ماند.