کتاب حکمرانی دیجیتال نشر راه پرداخت

پیشرو بودن در جهان فناوری‌های در حال تغییر چگونه ممکن است؟ این پرسشی است که کتاب حکمرانی دیجیتال به آن پرداخته است؛ نویسندگان کتاب در این اثر آکادمیک تلاش کرده‌اند همه ابعاد حکمرانی خوب را در زمینه فناوری ترسیم کنند. در سال‌های گذشته فناوری همه‌چیز را تحت تأثیر خودش قرار داده و ما شاهد دگرگونی تمام زیرساخت‌های بشری بوده‌ایم. به گونه‌ای که حاکمیت‌ها در زمینه تنظیم‌گری ابزارهای مبتنی بر فناوری دچار چالش‌های جدی شده‌اند. تقریباً هیچ حاکمیتی نمی‌توان یافت که در سال‌های اخیر در زمینه تنظیم‌گری فناوری‌ها دچار چالش نبوده باشد. همه دولت‌ها در این سال‌ها طیفی از استیصال تا تلاش برای تطبیق را تجربه کرده‌اند. در این میان برخی دولت‌ها نیز سعی کرده‌اند با رویکرد نادیده‌گرفتن و تمرکز بر مسائل قابل حل از کنار این موضوعات بگذرند. ایده برخی حاکمان این است که زمان تنظیم‌گری فناوری که برسد، خود‌به‌خود و با انرژی کمی می‌توان آثار فناوری را رگوله کرد؛ خیالی خام که متأسفانه طرفداران کمی هم ندارد.

یکی از موضوعات جذابی که این کتاب به آن پرداخته موضوع تاب‌آوری دیجیتال است. در جایی از کتاب آمده است: «چیزی به نام امنیت صددرصد وجود ندارد؛ حوادث اتفاق می‌افتند و خسارت ایجاد می‌شود. این امر در ارتباط با فناوری دیجیتال، همانند هرچیز دیگری، صادق است. نقض سایبری ممکن است اتفاق بیفتد. سیستم‌های حیاتی (Critical systems) ممکن است شکست بخورند. اعتبار می‌تواند به‌صورت برخط لطمه ببیند. تاب‌آوری در مورد توانمند ساختن سازمان‌ها برای پیش‌بینی این آسیب‌ها و واکنش به آنهاست و در واقع حرکت از بقاست به‌سمت شکوفایی. در این امر، تاب‌آوری فقط نام دیگری برای تداوم کسب‌وکار (business continuity) نیست، بلکه مفهومی عمیق‌تر و ژرف‌تر است.

و از آنجا که حوادث اتفاق می‌افتند، انعطاف‌پذیری ضروری است. این موضوع مستلزم تلاش برای ایجاد یک سازمان تاب‌آور است. ابتدا باید مخاطراتی را که با آنها روبه‌رو هستید، چگونگی به ‌حداقل رساندن آنها و بهترین واکنش در هنگام وقوع حوادث را درک کنید. برنامه‌ها، تا حدی برای اینکه متوجه شوید آنها کار می‌کنند یا خیر و همچنین تا حدی برای اینکه مردم تجربه مدیریت یک بحران را به ‌دست بیاورند، باید ترسیم و آزمایش شوند. تنش باید مدیریت شود. ارتباطات باید به‌صورت مثبت، درونی و بیرونی مدیریت شوند و هنگامی که بدترین اتفاق می‌افتد، بازنگری صورت گیرد تا آموخته‌ها حاصل شوند. هیچ‌کدام از اینها به‌صورت طبیعی رخ نمی‌دهند. این امر به رهبرانی نیاز دارد که می‌دانید مسئولیت‌پذیر هستند و چشم‌انداز خوبی از اینکه تاب‌آوری خوب همانند چیست، دارند.»

برای به تسخیر درآوردن فناوری فارغ از نوع آن، لازم است چهارچوب منعطفی برای غلبه بر آن داشته باشیم؛ این کاری است که این کتاب انجام می‌دهد. در بیشتر کتاب‌هایی که در زمینه فناوری منتشر شده، کمتر از این زاویه به موضوع پرداخته شده است؛ بیشتر جنبه‌های فنی و مهندسی فناوری مورد توجه قرار گرفته و کمتر به ابعاد حاکمیتی فناوری توجه شده است. در فصل پایانی کتاب، فناوری‌های نوظهور معرفی شده است. در ۱۳ فصل دیگر این کتاب موضوعاتی مانند حکمرانی دیجیتال، راهبرد حکمرانی دیجیتال، مدیریت تغییر سریع، دیجیتالی‌شدن عملیات درونی، تحول در خدمات و محصولات، بازاریابی و فروش، تفکر دیجیتال و تأثیر فناوری دیجیتال و شیوه برخورد مناسب با آن در بخش‌های دیگر سازمان‌ها مورد توجه قرار گرفته است.