کتاب آیات اخلاقی سلوک انسانی نشر بیکران دانش

اعتلا و کمال انسانی مستلزم مجاهدت‌های بی‌بدیل و خستگی‌ناپذیر با هواهای نفسانی و با ابعاد ظلمانی وجود، و قوای شهوانی و حیوانی و در یک عبارت تطهیر نفس از وسوسه‌های شیطانی است. از سوی دیگر تخلق به اخلاق الهی و تلبس به صفات کمالیه و جمالیه الهی همچون سعه وجودی، عفو، غفران، ایثار، رحمت، صبر، رضا، و مانند آن فرازی دیگر از این مجاهدت‌های دائمی انسان تا رسیدن به ابدیت، عبودیت و ثبات در اعتلا و کمال است. در این پژوهش تلاش شده است تا از اخلاق (اخلاق تعلیم و تربیت و اخلاق عرفانی) به‌عنوان بنیادی‌ترین اصل هر فرهنگ، که در آن به بن‌مایه بایدونباید، خوب و بد، و شایست و ناشایست یاد کند. ونیم نگاهی به انسان که با طی مراحل نباتی و حیوانی به نفس ناطقه نائل شده و قوای حیوانی او تحت تسخیر این نفس قرارگرفته و نهایتاً قابلیت فیض اکمل یافته و می‌تواند از ماقبل قبول و در مادون اثر گذارد، کرده است. سپس در مورد نزول تدریجی و تبیین و اسرار و حکمت‌های نزول گام‌به‌گام با بهره‌گیری از آیه‌های قرآن به دو حکمت درباره پیامبر و چند حکمت درباره قرآن و مردم ارائه‌شده است ازآنجاکه شناخت سوره‌های مکی مدنی و شأن نزول آیات کمک شایانی به در امر تربیت انسان بر اساس سیر نزول دارد به مسئله اهمیت، جایگاه و نقش مکی مدنی و شأن نزول در حد نیاز این کتاب پرداخته‌شده است. همچنین منظور از سیر و سلوک در کتاب حاضر این است که عارف خود را مقید به اموری ویژه کند و با انجام اعمال و رفتارهایی خود را به هدف برساند. در اسلام، عرفا سیر و سلوک‌های متفاوتی را ارائه کرده‌اند، ازجمله: چله‌نشینی و طی کردن منازل صدگانه. اما با توجه به اینکه این پژوهش وسعت بیان دستورات اخلاقی که در آیات قرآن بر اساس سیر نزول تدریجی مطرح‌شده و همچنین مراحل و منازلی که علمای سیر و سلوک بیان کرده‌اند، ندارد. فقط به بیان پنج مرحله از آن مراحل پرداخته است و سپس آن را به اسیر نزول تدریجی آِیات تربیتی اخلاقی قرآنَ و سیر و سلوک سائر الی الله تطبیق داده است.