احتمالاً یکی از مهمترین روشهای جمعآوری دادهها در جریان ارزیابی روانی مصاحبه سنجشی است. بدون دادههای به دست آمده از مصاحبه، بسیاری از آزمونهای روانی بیمعنی هستند. مصاحبه همچنین اطلاعاتی را فراهم میآورد که اغلب از طریق سایر روشها قابل کسب نیست. این قبیل اطلاعات مشاهدههای رفتاری بالقوه ارزشمند، ویژگیهای فردی مراجع و واکنش شخص نسبت به موقعیت جاری زندگی را در بر میگیرد. علاوه براین، مصاحبه از جملهای اولیهای است که از آن طریق میتوان ارتباط و تفاهم برقرار ساخت و آن را به عنوان وسیله بازسنجی برای بررسی مفهوم و روایی نتایج آزمون بکار بست.
گاهی اوقات به غلط چنین تصور میشود که مصاحبه یک گفتگوی ساده است. در واقع، مصاحبه و گفتگو از چندین لحاظ باهم تفاوت دارند. مصاحبه وسیلهای برای دستیابی به هدفهای تعیین شده است. به همین سبب، بهطور معمول دارای یک توالی روشن بوده و بر محور موضوعهای معین و مربوط متمرکز است. مصاحبه سنجشی، برخلاف گفتگوی عادی، ممکن است حتی مستلزم این باشد که مصاحبهگر و مصاحبهشونده واقعیتها و احساسات ناخوشایند را موردبحث قرار دهند. هدفهای کلی مصاحبه عبارتاند از: جمعآوری اطلاعاتی که به آسانی نمیتوان از روشهای دیگر به دست آورد، ایجاد رابطهای که موجب میشود تا این اطلاعات به دست آیند، ایجاد درک و شناخت بیشتر هم در مصاحبهگر و هم در مصاحبهشونده نسبت به رفتار مشکل وفراهم آوردن خطمشی و حمایت برای کمک به مصاحبهشونده در جهت مقابله با مشکلات رفتاری خود. مصاحبهگر برای دستیابی به هدفهای خاص نه تنها باید تعامل را هدایت و کنترل کند، بلکه همچنین باید در مورد حوزههایی که مصاحبه قصد بررسی آنها را دارد، آگاهی داشته باشد.
یک بعد اساسی مصاحبهها درجه ساختدار بودن و یا ساختدار نبودن آنهاست. برخی از مصاحبهها به طرفین مصاحبه امکان میدهد که آزادانه از یک موضوع به موضوعی دیگر تغییر جهت دهند، درحالیکه برخی مصاحبهها کاملاً هدایتشده و هدفنگراندو اغلب از درجهبندیها و فهرستهای ساختیافته استفاده میکنند. مصاحبههای ساختنایافته انعطافپذیرند، ممکن است شرایط ایجاد ارتباط و تفاهم را بهتر فراهم کنند، نحوه سازماندهی پاسخهای مراجعان را بهتر میسنجند و بالقوه توجه به جزئیات یگانه تاریخچه زندگی مراجع را امکانپذیر میسازند؛ اما انتقادهای بسیاری به مصاحبههای ساختنایافته وارد شده که به عدم اطمینان گسترده نسبت به اعتبار و روایی این مصاحبهها منجر شده است. در نتیجه، مصاحبههای ساختدار و نیمه ساختدار زیادی ابداع شدهاند که از ویژگیهای روانسنجی بهتری برخوردارند، بالقوه میتوان آنها را در پژوهش به کاربست و اجرای آنها توسط افرادی که آموزش کمتر دیدهاند امکانپذیر است.
-بخشی از کتاب-