کتاب فلوسیتومتری نشر دانشگاه شاهد

فلوسیتومتری روشی بسیار ارزشمند، دقیق، حساس و سریع برای شناسایی، شمارش و جداسازی ذرات میکروسکوپی معلق در جریانی از مایع است. این روش قادر است هم‌زمان با عبور ذرات منفرد از میان آشکارسازها با استفاده از خصوصیات پراکنده‌سازی نور توسط سلول‌ها و نیز نشر فلورسانس، چندین پارامتر را اندازه‌گیری نماید. امروزه فلوسیتومتری جزء لاینفکی از تحقیقات بیولوژی پایه و تشخیص بیماری‌ها است که از جمله کاربردهای این تکنیک می‌توان به شناسایی سلولی، تشخیص انواع بی‌نظمی‌های مولکولی و نقص‌های سلولی به‌صورت منفرد یا در یک گروه از سلول‌ها اشاره کرد. از فلوسیتومتری می‌توان به‌عنوان ابزاری قوی و منحصربه‌فرد جهت شناسایی تخصصی بیماری‌ها در آزمایشگاه‌های کلینیکی و بخش‌های تحقیقاتی مورد استفاده کرد. همچنین این روش در تعیین پیش‌آگهی و نیز برای ارزیابی درمان بدخیمی‌ها کاربرد دارد. از آنجا که سرعت آزمایش بسیار بالا است، در زمانی نسبتاً کوتاه، امکان تشخیص نوع بیماری بر اساس نقص مولکولی شناسایی شده در سلول، فراهم می‌گردد. شناسایی و بررسی مولکول‌ها و آنتی‌ژن‌های سطحی و نیز درون سلولی، جست‌وجوی آپوپتوز و اندازه‌گیری سلول‌های آپوپتوتیک از میان مخلوطی از سلول‌های دیگر، تعیین کمی مقدار DNA و شناسایی سلول‌های دیپلوئید نرمال در حال استراحت، شناسایی سلول‌هایی که در مرحله پیش میتوزی و یا میتوز هستند، اندازه‌گیری تعداد کروموزوم‌ها (هنجار یا ناهنجار)، تشخیص بیماری‌های بدخیم، بررسی میان‌کنش سلول و داروها و غیره، از جمله کاربردهای کلینیکی معمول در فلوسیتومتری هستند. در کنار کاربردهای کلینیکی ذکر شده، فلوسیتومتری می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره فیزیولوژی و عملکرد سلول در تحقیقات سلولی و مولکولی بررسی کند. بر این اساس می‌توان میزان تغییر در بیان انواع ژن‌ها در حالت طبیعی و همچنین تغییرات ژنی متعاقب قرار دادن سلول در معرض شرایط مختلف شیمیایی و فیزیکی را شناسایی و بررسی کرد. استفاده از فلوسیتومتری طی دهه‌های اخیر به علت پی بردن به کاربردهای متفاوت آن افزایش یافته و نیز ساخت دستگاه‌های کوچک‌تر، ارزان‌تر، دقیق‌تر و با کارکرد ساده‌تر مدنظر قرار گرفته است.