در مسأله امامت دو دیدگاه مشخص وجود دارد، دیدگاه اول از جمهور اهل سنت است که معتقدند پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ هیچ کس را به عنوان جانشین خود معرفی نکرده است و امت پس از آن حضرت وظیفه داشتند جانشین آن حضرت و پیشوای خویش را برگزینند.
دیدگاه دوم از شیعه امامیه است که امامت را براساس نصب و تعیین خداوند می دانند و بر این باورند که امامت در راستای نبوت و تعیین امام مانند پیامبر بر عهده خداوند است.
شیعه امامیه برای اثبات دیدگاه خویش دلیل های قطعی فراوانی از حکم عقل و کتاب و سنت در اختیار دارد که در منابع کلامی و تفسیری و حدیثی ارائه شده است.
در این مقدمه دیدگاه عقلی شیعه به اقتضای حکم عقل در این مسأله توضیح داده شده است.
فرازهایی که آورده شده کاوش در فطرت و کنکاش در ارتکاز فطری آدمی است:
۱ـ می دانیم اسلام آئینی است جاودانی که برای همه مردم در همه زمان ها نازل شده است.
۲ـ پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ برای تبلیغ و پیشرفت این آئین شریف از تمام امکانات خویش بهره گرفت و هیچ فرصتی را از دست نداد و با ایثار و فداکاری فوق العاده و زائد الوصف تا پایان عمر تلاش کرد چنانکه این مضمون در چند آیه آمده است که آن حضرت می رفت تا جان خویش را بر سر ایمان مردم نهد:
{لعلّک باخع نفسک ان لایکونوا مؤمنین}
{فلعلّک باخع نفسک علی آثارهم ان لم یؤمنوا بهذا الحدیث اسفاً}
-قسمتی از متن کتاب-