گفتار اول: روابط ایران و آمریکا
در این گفتار، صرفاً به بیان خاطرات دوران مسئولیتم در وزارت امور خارجه نمیپردازم. آنچه دولت ایران بعد از پیروزی انقلاب با آن روبهرو بود، مجموعهای از روابط بسیار پیچیده، میان ایران و آمریکا بود. این روابط از آغاز، دورههای ویژهای را پشت سر گذاشته و از سالهای بعد از جنگ جهانی دوم، وارد مرحلۀ تازه و خاصی شده بود. از مرداد ۱۳۳۲ سیطرۀ دولت آمریکا بهطور کامل بر تمامی شئون سیاسی، اقتصادی و نظامی ایران بهطور بیسابقهای گسترده شده بود. انقلاب ایران یک برش و انقطاع کامل در این روابط بهوجود آورد. رسیدگی به این روابط پیچیده و تنظیم آن بر اساس منافع و مصالح ملی تعریفشده و متناسب با آرمانهای انقلاب، وظیفۀ سنگینی بود که دولت موقت و وزارت خارجۀ آن دولت، برعهده گرفته بود. برای عبور از این وضعیت پیچیده، لاجرم ابتدا باید به ریشههای روابط ایران و آمریکا، سیر تحول و شناخت طبیعت آن پرداخت؛ سپس به این روابط در زمان انقلاب و تسویۀ باقیماندههای غیرقابل قبول روابط گذشته در دوران شاه و عملکرد وزارت خارجۀ دولت موقت پرداخت.
-قسمتی از متن کتاب-