کتاب احکام گناهان مورد ابتلا اثر محمدتقی فیاض بخش نشر فیض فرزان

در میان موضوعات و مسائل اخلاقی، شناخت گناهان و مسائل مربوط به آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد که این امر، از میان آیات قرآن کریم و نیز کلمات گهربار اهل‌بیت عصمت و طهارت(عهم) -به صراحت یا به اشاره- برداشت می‌شود. همچنین عقل حکم می‌کند که اگر چیزهایی مانع تکامل و پیشرفت انسان به مدارج قرب الهی است، از میان برداشته شود و لازمۀ آن، شناخت این موانع می‌باشد. چه مانعی بزرگ‌تر از گناه و معصیت پروردگار متعال؟ به‌همین‌دلیل، علما و بزرگان ما -ازجمله امام‌خمینی- همواره بدین مسئله (شناخت و ترک گناهان)، در سیرۀ علمی و عملی خود اهتمام ویژه داشته و دارند. اساساً در قریب به اتفاق مکاتب اخلاقی و تربیتی اسلام، ازجمله مکتب علامه‌طباطبایی(ره)، اولین‌گام در ارتقای اخلاقی و به‌اصطلاح «تهذیب نفس»، ترک گناهان شرعی و ظاهری است. اهمیت این مرحله در این مکتب تا حدی است که به جرئت می‌توان گفت: شرط ورود به مراحل بعدی، گذراندن درست این مرحله (انجام واجبات و ترک گناهان) است. از طرفی لازم است که سالک الی الله این محرّمات را بشناسد تا مبادا مبتلا به گناهی شده باشد و او نسبت به این خطر جاهل باشد! به‌همین‌دلیل، در این مکتب شناخت گناهان نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در کنار همۀ نکات فوق، «فقه» اصطلاحی و مسائل فقهی و احکام شرعی نیز، در جای خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا این علم با حلال و حرام‌های روزمرۀ ما سروکار دارد و باید حکم هر یک از افعال ما بر اساس اسلوب‌های تعیین شده مشخص شود و لذا بیشترین اهتمام علما و فقهای شیعه، در طول تاریخ، بدین مسئله بوده ‌است. در نتیجه، آن مسائل و مباحثی که پیوند با این دو عرصه (اخلاق و فقه) ایجاد کرده باشد، اهمیت مضاعف و بسیار ویژه‌ای دارد. طبعاً از جملۀ این مباحث، مسائل و احکام فقهی مربوط به گناهان و مُحرّمات می‌باشد.