معرفی، خرید و دانلود کتاب مقدمه ای بر منازعات فِرَق اسلامی در قرون میانه

دوران وزارت خواجه نظام الملک یکی از مهمترین ادوار حکومتی در تاریخ میانه ایران است که نظر پژوهشگران را بخود جلب کرده است. در آن عصر کلان شهرهایی چون نیشابور و اصفهان، تختگاه سلاجقه، شاهد منازعات و کشمکش های فرقه ای بود. نظام الملک شافعی مذهب و سلاجقه حنفی اگر چه هرد و بر مذهب اهل تسنن بودند ولی گرایشهای مذهبی آنها را از یکدیگر متمایز می ساخت. این تفاوت می توانست با ایجاد اختلاف در هیئت حاکمه، بازتاب خود را به شکل منازعات فرقه ای در سطح جامعه داشته باشد، از طرف دیگر، فرق غیر همسویی چون اسماعیلیه و امامیه نیز با موجودیت هر دو گرایش شافعی و حنفی مخالف بودند. چنین تقابل عقیدتی در اصفهان و نیشابور با پیچیدگی های خاص شهرهای بزرگ، زمینه های بروز بیشتری داشت. خاتمة این درگیریها نیازمند تدبیر وتلاش دولتمردانی چون خواجه نظام الملک طوسی بود. در واقع بذر درگیریهای فرقه ای که در عصر سلاطین غزنوی درنیشابور و اصفهان پاشیده شده بود و وزراء سلاجقه نیز به آن دامن زدند، در عصر وزارت نظام الملک طوسی نهالی شد که ثمرۀ آن برای جامعه چیزی جز ناامنی و هرج و مرج نبود. رسالة حاضر به بررسی سیاستهای نظام الملک در اعادة نظم و امنیت از طریق ایجاد وحدت مذهبی اختصاص دارد بدین منظور با بررسی اهداف و اقدامات خواجه نظام الملک در تأسیس و ترویج مدارس نظامیه، به نتایج تدابیر وی می پردازد که افزون بر واکنشهای تند در سطوح دولتمردان، خاندانهای متنفذ محلی و توده های سنی مذهب در اصفهان و نیشابور،عکس العمل فرق شیعی، بویژه اسماعیلیه را نیز به دنبال داشت.