در خراسان و ماوراءالنهر در فاصله فروپاشی دولت شاهنشاهی ساسانی تا برآمدن سلسله صفاری و سپس دودمان سامانی جنبشهای ملی متعددی علیه شوونیسم عربی شکل گرفت که مهمترین آنها جنبش سیاهجامگان ابومسلم خراسانی و بعد از سیسال جنبش سپیدجامگان هشامبنحکیم معروف به «اَلمُقَنّع» بود. هشام بنحکیم در ولایت نخشب ماوراءالنهر سر به خیزش برداشت اما در تواریخ از او به نام پیامبر دروغین خراسان یا نقابدار خراسان یاد کردهاند. اعراب در برابر اختراعات و ابداعات او سرگشته و مبهوت مانده و از سوی دیگر عده زیادی از مردمان ماوراءالنهر، خراسان، ترکستان و خوارزم به او گرویده، آیین وی را که آمیزهای از زرتشتیگری، مانویت و مزدکی بود، پذیرفته بودند. المقنع ماهی یکبار یک قرص قمر یا ماهواره به آسمان میفرستاد که دو ماه تمام در آسمان مشتعل بود و بعد خاموش میشد.