شالودهی مقالات این کتاب براساس زاویهی دید «داریوش شایگان» به خصلت شاعرانگی ایرانیان پیریزی شده است؛ بر محور این پرسش که ارج و منزلت ایرانیان در قبال بزرگان ادبشان حاصل چه برداشتی است؟ پیوند و ارتباط درونی این مردم با شاعران بزرگشان از چه سنخ است که چنین به اعماق سرشتشان رسوخ کرده و سایهای سنگین بر کل جهانبینی آنان افکنده است؟غرض از این قلمفرسایی، سنجش و تحلیل ارتباط ایرانیان با شاعران ارجمندشان است. بالاخص آنانکه طی قرون و اعصار به پایگاهی اساطیری اعتلا یافتهاند. ایرانیان مقهور و مسحور نبوغ گرانمایهی شاعرانشان، دمی از حضور فعال آنان غافل نمیمانند. حضوری که نشانهایش را در گوشهگوشهی زندگی هر ایرانی و در زوایای مختلف روحی او میتوان یافت.