کتاب صوتی قصه های شیرین ایرانی نشر سماوا

«قابوس‌نامه» عنوان فصل دوم سریال صوتی «قصه‌های شیرین ایرانی» است که به کارگردانی مهدی طهماسبی و تهیه‌کنندگی فرشاد آذرنیا و با بازی امیرمحمد صمصامی، داوود حیدری، مجید قناد، مریم معینیان، اردشیر منظم، شاهین ملک‌زاده، مجید تیزرو، سایه کبیری، مهدی بازدار، محمدصادق رزاق‌مهر،فرگام فراهانی و فاطمه رضی ساخته و پخش شده است. در این مجموعه که در ۱۲ جلد توسط مهرک منتشر شده، نویسندگان مختلفی تلاش کردند تا متون کلاسیک ادبیات فارسی را برای نوجوانان به زبان آن‌ها و مطابق فضایی که دارند، بازنویسی کنند. قابوس‌نامه یا نصیحت‌نامه، دربردارنده‌ی پندنامه‌ها و اندرزهای ایران باستان است که از اهمیت کلام و خرد و تأکید بر اعتدال و مدارا، سخن می‌گوید. عنوان قابوس‌نامه از اسم نویسنده که در تاریخ به نام قابوس دوم مشهور بوده، برگرفته شده‌ است. او این اثر درخشان را برای فرزندش به نام گیلان‌شاه در ۴۴ باب به نگارش درآورده است، با این هدف که اگر پس از او حکومت به دست گیلان‌شاه افتاد، بتواند آن را حفظ کند و بداند چگونه مسئولیت‌های خود را به درستی انجام دهد. این کتاب موضوعات مهم و باارزشی هم‌چون تربیت فرزند، آیین‌های معمولی زندگی، رسوم لشکرکشی، مملکت‌داری، آداب اجتماعی و تربیتی و خلاصه علوم‌های مختلفی مانند طب، نجوم و شاعری را مورد بررسی قرار می‌دهد. شیوه نگارش عنصر المعالی در این اثر شاهکار به این صورت است که در هر باب ابتدا موضوع اصلی را بیان می‌کند و سپس جهت توضیحات بیشتر خطاب به فرزندش حکایت‌هایی جذاب و شنیدنی نقل می‌کند. مطالبی که عنصر المعالی به نگارش درآورده، اگرچه گران‌بها و باارزش است، اما آنچه که این اثر را نسبت به دیگر آثار کهن متمایز کرده، صداقت و صراحت زبان اوست. او این کتاب را برای پسرش نوشته و به همین دلیل از صمیمیت و صداقتی ویژه برخوردار است. آنچه در این شاهکار باعث شگفتی شده، لطف ذوق و حسن تعبیر او در نگارش، وسعت دانش، اطلاعات و معلومات او در زمینه‌های گوناگون است. این کتاب را مجید ملامحمدی نویسنده‌ای صاحب ‌نام در ادبیات کودک و نوجوان بازنویسی کرده و به زبان ساده و روان امروزی درآورده است. بخش‌هایی از این کتاب که توسط نویسنده انتخاب شده، متناسب با فهم و درک مخاطب است و تلاش شده تا موضوع داستان‌ها نیز جذاب باشد. این حکایت‌ها نسبت به امثال و حکم و قصه‌های برخی دیگر از متون کهن فارسی ما از شرح و تفصیل بیش‌تری برخوردار است و برای خوانندگان داستان‌های کهن پارسی، تا اندازه‌ای به ذهن نزدیک است. به عنوان مثال، ممکن است ماجرای معروف «خیاط و کوزه» بارها به گوش همه ما رسیده باشد، اما مجید ملامحمدی، آن را یک بار دیگر با روایت خودش در این کتاب آورده است. بازنویس قصه‌های قابوس‌نامه، به گونه‌ای این داستان‌های خواندنی را نوپردازی کرده که از نظر حرفه‌ای برای قصه‌گویی و نقل شفاهی حکایات قدیمی نیز قابلیت کافی دارد. به عنوان مثال، در جای جای کتاب از عبارت «اما بشنوید از ادامه ماجرا...» استفاده شده و خواننده گمان می‌کند که بازپردازنده کتاب در مقام یک قصه‌گو دارد قابوس‌نامه را همانند برنامه تاریخی «قصه ظهر جمعه» برای شنوندگانش روایت می‌کند. این جلد از مجموعه قصه‌های شیرین ایرانی، ۲۶ قصه در خود جای داده است؛ قاضی دوراندیش، خیاط در کوزه، تعبیر خواب، جبران کار نیک، به خاطر نان و حلوا، حق مهمان، کمان، رنج پیری، یک تار مو در غذا و... از عناوین این قصه‌هاست. است.