کتاب سالخوردگی جمعیت نشر موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

اگرچه اندیشمندان اجتماعی از مدتهای طولانی آگاه بودند که سالخوردگی جمعیت جهان در قرن بیست و یکم به اوج خود خواهد رسید، اما معدودی از آنان فقط طی همین سالهای اخیر توانستند پیش بینی کنند که سالخورده ترین کشورهای جهان با یک فرجام مخاطره آمیز یعنی زمستان جمعیت شناختی نیز مواجه خواهند شد. بدین معناکه جوامع با روند فزاینده سالخوردگی و نهایتا کاهش و افول جمعیت مواجه می‌شوند بطوریکه شرایط این جوامع به گونه‌ای پیش خواهد رفت که حتی از یک وضعیت پاییز جمعیت شناختی نیز بمراتب دشوارتر و وخیم‌تر خواهد بود زیرا در شرایط پاییز جمعیت شناختی هنوز یک پایداری جمعیتی وجود دارد و تعداد خردسالان و سالخوردگان تقریبا یکسان و ثابت است. در حال حاضر روند فزاینده سالخوردگی جمعیت بمراتب شدیدتر و فراتر ازآن حدی است که قبلا حتی برای پیشرفته ترین کشورهای جهان پیش بینی شده بود. شدیدترین روندهای سالخوردگی جمعیت را می‌توان در بخشهایی از اروپا (شامل اروپای مرکزی، جنوبی و شرقی) و قسمتهایی از آسیا مشاهده کرد. مطابق پیش بینی سازمان ملل متحد، اگر میزانهای فعلی موالید کشورهای اروپایی در همین حد فعلی باقی بماند، درآنصورت ۷۰ میلیون نفر از کل جمعیت قاره اروپا طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۵۰ کاهش خواهد یافت. این تعداد کاهش بمراتب بیش از جمعیت فعلی بریتانیا است. ممکنست برخی از این روند کاهش جمعیت جهان استقبال کنند چون هم مانع از گرم شدن هرچه بیشتر کره زمین می‌شود و هم سبب می‌شود تا منابع و امکانات کره زمین حفظ شود. اما باید پذیرفت که کاهش جمعیت باعث تشدید سالخوردگی می‌گردد و در نتیجه، مدیریت و ساماندهی پیامدهای سالخوردگی جمعیت نیز با دشوارهای بمراتب جدی تری مواجه خواهد شد. اقدامات اخیر نیز از یکطرف باعث کاهش و تضعیف نیروی کار یک کشور می‌شود و از طرف دیگر سبب می‌شود تا هزینه‌های مورد نیاز برای حقوق بازنشستگی و بهداشت و رفاه افزایش یابد. دو پدیده دیگر نیز درحال وقوع هستند: تعداد جمعیت ۶۵ ساله‌ها و بیشتر در حال پیشی گرفتن از تعداد خردسالان (کمتر از ۱۵ ساله ها) می‌باشد، تعداد کشورهایی که ۲۵ تا ۳۵ درصد حمعیت آنان را افراد ۶۵ ساله و بیشتر تشکیل می‌دهند نیز بطور فزاینده‌ای روبه گسترش است... -از متن کتاب-