کتاب نظام رده بندی سنی بازی های رایانه ای نشر بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای

اشاعه روزافزون صنعت فرهنگی «بازی‌‌های رایانه‌‌ای» در دنیا و حضور آن به‌مثابه رسانه‌‌ای نوظهور در تاریخ بشری، توجه پژوهشگران را درزمینه‌‌های مطالعاتی متفاوتی نظیر علوم ارتباطات، علوم شناختی، علوم رفتاری و علوم اجتماعی به خود جلب کرده است. از حیث ارتباطی، بازی‌‌های رایانه‌‌ای پدیده‌‌ای است که از هم‌گرایی فناوری‌‌های ارتباطی و اطلاعاتی در قالبی هنری به وجود آمده است که عنصر تعیین‌‌کننده «کنش متقابل رسانه‌‌ای» را نیز به‌همراه دارد. اگرچه این پدیده پیچیده، اغلب به‌عنوان یک ابزار سرگرمی تلقی شده اما پژوهش‌‌های صورت گرفته پیرامون آن، خبر از تأثیرات متنوع آن بر روی مخاطبان دارد. براساس این پژوهش‌‌ها، بازی‌‌های رایانه‌‌ای هم دارای تأثیرات مفید و هم واجد تأثیرات مضر بر روی مخاطبان هستند. تأثیرات مفید بازی‌‌های رایانه‌‌ای عمدتاً مرتبط با تقویت مهارت‌‌های شناختی، عاطفی و هیجانی کاربران است اما در مقابل، تأثیرات مضر این بازی‌‌ها مشتمل بر طیف وسیعی از آسیب‌‌های جسمانی، روانی، فرهنگی-اجتماعی و اعتقادی است. این طیف متنوع از آسیب‌‌ها، نگرانی‌‌هایی را پیرامون استفاده از بازی‌‌های رایانه‌‌ای در دنیا ایجاد نموده است که اولین راه‌‌حل برای کاستن از نگرانی‌‌ها و پیشگیری از تأثیرات منفی بازی‌‌ها به سال ۱۹۹۴ و تأسیس نخستین سیستم رده‌بندی سنی بازی‌‌های رایانه‌‌ای در ایالات متحده امریکا به‌نام ESRB برمی‌‌گردد. کشور‌‌های معدود دیگری نیز از قبیل ژاپن، آلمان، انگلستان، استرالیا و برزیل متناسب با تفاوت‌‌های فرهنگی، اجتماعی، حقوقی و آموزشی خود، سیستم‌‌های دیگری را بنیان گذاشتند تا بتوانند میزان و نحوه مصرف رسانه‌‌ای بازی‌‌های رایانه‌‌ای را به‌سمت‌و‌سویی مناسب هدایت نمایند. یکی از کشورهایی که پیش‌گامانه به این عرصه مهم و تعیین کننده وارد شده، جمهوری اسلامی ایران است که در سال ۱۳۸۸ نظام ملی رده‌‌بندی سنی بازی‌‌های رایانه‌‌ای (ESRA) را پایه‌‌گذاری نمود، که نخستین سیستم رده‌‌بندی سنی رسانه‌‌ای در میان کشورهای اسلامی و در خاورمیانه است. این نظام رده‌‌بندی سنی مبتنی بر پژوهش‌های مفصّلی در سه زمینه مطالعاتی روان‌‌شناسی، جامعه‌‌شناسی و علوم اسلامی است که در ۹ جلد تألیف شده است، همچنین شایان ذکر است که این پژوهش‌‌ها به‌طور اجمال در قالب کتابی نیز پیش از این توسط بنیاد ملی بازی‌‌های رایانه‌‌ای منتشر شده است. کتاب حاضر درواقع خلاصه‌‌ای از مرحله دوم از پژوهش‌‌های انجام شده است که به قصد اصلاح و تعمیق این نظام رده‌‌بندی در سال ۱۳۹۰ صورت گرفته است.