کتاب تاریخ فلسفه اسلامی نشر انتشارات کویر

کتاب حاضر، نخستین ترجمه کامل متن تاریخ فلسفه اسلامی اثر هانری کربن فیلسوف فرانسوی است. متن کامل کتاب از دو بخش فراهم آمده است. بخش نخست، به سال ۱۹۶۴ به عنوان جلد اول، از آغاز تا مرگ ابن‌رشد، به زبان فرانسه به چاپ رسید و اندکی پس از آن به زبان عربی و فارسی ترجمه شد. ۱ روایت مجملی از بخش دوم نیز به عنوان فصلی از تاریخ عمومی فلسفه ویراسته ایون بل آول استاد فلسفه جدید در دانشگاه پاریس چاپ شد. روایت مفصل این بخش که تاریخ فلسفه در اسلام، از مرگ ابن‌رشد تا زمان حاضر را دربر می‌گیرد، در دست نیست، زیرا هانری کربن بر آن بود تا پس از پایان یافتن مجموعه شش جلدی منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران از میرداماد تا زمان حاضر و با بهره گرفتن از مواد آن مجموعه که برخی از مواد آن برای نخستین بار شناسایی و چاپ می‌شود، روایت مفصل بخش دوم را به رشته‌تحریر درآورد. ترجمه‌فارسی بخش نخست حدود سی سال پیش به قلم شادروان اسدالله مبشری منتشر شد و از همان زمان علاقه‌مندان به فلسفه و اهل اصطلاح بر آن بودند که در ترجمه فارسی حق کتاب ادا نشده و بایستی روزی دوباره ترجمه شود. چندی پیش نگارنده این سطور روایت مجمل بخش دوم را به فارسی ترجمه کرد و به همین مناسبت ترجمه فارسی بخش نخست را نیز در مطالعه درگرفت و با مقابله صفحاتی از آن با متن فرانسه متوجه شد که قریب هزار غلط عمده در آن ترجمه وارد شده است. به‌طور عمده، این اشتباهها را می‌توان به سه بخش تقسیم کرد. نخست اینکه مترجم فارسی به همه ظرایف زبان فرانسه آشنایی کامل ندارد. دو دیگر آنکه آشنایی او با مباحث فلسفه از دایره تنگ تفنن فراتر نمی‌رفته و لاجرم جدی نبوده است. سوم آنکه مترجم کوچکترین آشنایی با شیوه بیان و اندیشه هانری کربن که برخلاف اغلب شرق‌شناسان اندیشمندی صاحب مکتب است، ندارد.