ر ایران، یکی از پُرکاربردترین ضمانت اجراها برای صیانت از هنجارها، شیوۀ «کیفری» بوده است که برخی از گونههای آن (به خصوص زندان و اعدام) در درازای تاریخ، دچار انباشتِ چالشبرانگیز شده است. بدین سان، چراییِ بیشکیفری در ایران و چگونگیِ دامنهکاهی از آن، ضرورتی است که بهویژه در دو دهۀ اخیر با شیب افزایشی مورد توجه قرار گرفته و منجر به ترسیم مثلث کمینهگرایی کیفری (جرمزدایی، قضازدایی و کیفرزدایی) در هندسۀ سیاستگذاریِ جنایی ایران گردیده است.
از میان اضلاع این مثلث، در بسیاری از کشورها از جمله ایران، «کیفرزدایی» با اقبال بیشتری مواجه شده است. به صورتی که اگرچه در سیاستهای کلی قضایی ابلاغی ۱۳۸۱ و نیز سیاستهای کلی برنامههای چهارم و پنجم توسعه ابلاغی ۱۳۸۲ و ۱۳۸۷ درخصوص ضمانتاجراها موضوعی صریحاً مطرح نشد ولی در بند ۱۲ سیاستهای کلی قضایی ابلاغی ۱۳۸۸ بر حبسزدایی و در بند ۶۴ سیاستهای کلی برنامه ششم، افزون بر آن به «متناسبسازی مجازاتها با جرایم» تأکید شده است.
در قوانین برنامۀ پنجساله توسعه نیز کمینهگرایی کیفری با محوریت جرمزدایی مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. به گونهای که در بندهای (الف) و (ب) ماده ۱۳۰ قانون برنامه چهارم توسعه مصوب ۱۳۷۹، قوه قضاییه مکلف به ارایه دو لایحۀ جرمزدایی از قوانین کیفری و لایحۀ جایگزینهای حبس گردید. همچنین در بند (الف) ماده ۲۱۱ قانون برنامه پنجم توسعه مصوب ۱۳۸۹ به منـظور کاهش عنـاوین مجرمانه و دعاوی، استانداردسازی ضمانت اجراهای کیفری و جایگزینکردن ضمانت اجراءهای غیرکیفری مؤثر و روزآمد از قبیل انتظامی، انضباطی، مدنی، اداری و ترمیمی، قوه قضائیه موظف شد لوایح قضائی مورد نیاز را تهیه نماید. همسو با مقررات یادشده، در بند (چ) ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه مصوب ۱۳۹۵ بهمنظور بازنگری در مصادیق عناوین مجازاتهای سالب حیات با توجه به تغییر شرایط، کاهش عناوین مجرمانه و استفاده از ضمانت اجراهای انتظامی، انضباطی، مدنی، اداری و ترمیمی و متناسبسازی مجازاتها با جرایم، قوه قضائیه مکلف است نسبت به تنقیح، اصلاح و رفع خلأهای قوانین جزایی اقدام کند. همین حکم، در بند (الف) ماده ۳۸ قانون احکام دایمی برنامههای توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ نیز پیشبینی شده است. طبق این بند، غیر کیفریسازی ضمانتاجراها، یک دغدغۀ دایمی برای سیاستگذاران بوده و قوه قضاییه موظف به تهیه لوایح مورد نیاز در این خصوص است.