مدیریت کسب‌و‌کار بین‌المللی

ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که تنها قطعیت موجود در آن وجود عدم قطعیت در امور انسانی است. طی چند دهه‌ گذشته، در میان دانشگاهیان بحث و گفت‌وگو درباره‌ آینده‌ای رایج بود که در آن شرکت‌های بزرگ چندملیتی قدرت دارند و دولت‌ها فقط در حد یک نام هستند، بدون این‌که در واقعیت قدرت معناداری داشته باشند. در آن زمان پیش‌بینی‌ می‌شد که دنیا به یک دهکده جهانی تبدیل خواهد شد؛ جایی که مردم در آن با واقعیتی جدید روبه‌رو می‌شوند که شبیه زندگی کردن در یک دهکده است. ساکنان این روستا در مجموع از یکدیگر باخبر خواهند بود. زندگی آن‌‌ها به‌دقت توسط سایرین بررسی می‌شود و هم‌چنین تحت تأثیر آن‌ها قرار می‌گیرد. اکنون ما نه‌تنها در چنین دهکده‌ای زندگی می‌کنیم، بلکه پا را فراتر نهاده‌ایم و یک حرکت اشتباه از سوی دولت‌ها همه ما را نابود خواهد کرد. حتی بدون وجود چنین فاجعه‌ای، سبک زندگی و فعالیت‌های صنعتی ما آن‌چنان دچار نزدیک‌بینی شده است و برخلاف یک زندگی سالم و باثبات است که ادامه دادن آن تفاوت چندانی با نتیجه فاجعه‌بار یک اشتباه مرگبار از سوی دولت ندارد. ما در شرایط برد-باخت گرفتار شده‌ایم که تلاش ما برای به‌دست آوردن چیزی، به ضرر شخص دیگری خواهد بود و این مسئله بدون استثنا اتفاق می‌افتد. برخی افراد در تجارت بین‌المللی وارد می‌شوند که نتایج بلندمدت در آن نادیده گرفته می‌شود و فقط منفعت کوتاه‌مدت کسب می‌کنند. آرزو می‌کنیم این معضلات، استثنا باشند. جهانی‌شدن به‌سرعت پیش‌ می‌رود. اغراق نکرده‌ایم اگر ادعا کنیم اکنون به دهکده جهانی رسیده‌ایم، اما این رسیدن توسط ساکنان این روستا مورد استقبال قرار نگرفته و فرش قرمزی برای ما پهن نشده است. در عوض با علامت‌های خطر و احتیاط نشانه‌گذاری شده است. این علامت‌های خطر به ما هشدار می‌‌دهند که جهانی‌شدن نتایجی غیرقابل پیش‌بینی دارد؛ از قبیل افزایش نگرانی‌های امنیتی که به‌دلیل افزایش فعالیت‌های خشونت‌بار و تروریستی حاصل از آگاهی از تفاوت ارزش‌ها ایجاد می‌شود. این تفاوت ارزش‌ها توسط نیروهای جهانی‌سازی به جلو رانده می‌شوند و امکان حفظ هویت‌های اخلاقی به‌طور جداگانه و چشم‌انداز ادغام تمام آن‌ها توسط نیروهای مدرنیته را تهدید می‌کنند. جدا بودن فرهنگ‌ها، ملیت‌ها و بازارها در دوران گذشته با تعاملات و اثرات متقابل، درهم‌آمیختگی و یکپارچگی آن‌ها به‌شکل واقعی و مجازی جایگزین شده است. کسب‌وکارهای بین‌المللی و مدیریت بین‌المللی نقش زیادی در همه این‌ موارد دارد. مطالعه مدیریت بین‌المللی برای حرکت آگاهانه در این شرایط ناآشنا و سخت و برای کاهش عواقب غیرقابل‌پیش‌بینی جهانی‌شدن لازم است. این هشداری برای ماست که از راحتی و رضایتمندی ناشی از موفقیت‌مان دور شویم. پیشرفت‌های فناورانه گذشته در توسعه محصولات و فرآیند‌ها، شرکت‌ها در ملل صنعتی‌شده را به این خواب خوش فرو برده است که موفقیت گذشته می‌تواند با همان قدرت به آینده تسرّی پیدا کند؛ و البته این فرضیه از واقعیت بسیار دور است. چالش با این موقعیتِ راضی‌کننده از شرکت‌هایی در بازارهای نوظهور آسیا، خاورمیانه و آمریکای لاتین آغاز شد. شرکت‌های تجاری در بازارهای نوظهوری که در حال جهانی‌شدن هستند چالش‌‌های نیرومندی را برای رقبای فعلی در کشورهای صنعتی به‌وجود می‌آورند. در این بازارها که متعلق به بیشتر جمعیت جهان هم هستند، شرکت‌های جهانی نوظهور به‌دلیل خودی بودن سود بیشتری به‌دست می‌آورند. این‌ها شرکت‌های آینده در بازارهای آینده هستند. این بازارها با سرعت بیشتری نسبت به همتایان‌شان در کشورهای توسعه‌یافته رشد می‌کنند. عرضه موفق به این بازارها نیازمند درک منحصربه‌فرد بودن‌ِ آن‌ها با توجه به تفاوت‌های سیستمی و فرهنگی است. مدیریت بین‌المللی می‌تواند به ما درباره پیچیدگی‌ها و جزئیات این بازارها و افراد درون آن‌ها بیاموزد که اغلب نا‌آشنا و رمزآلود هستند. جهانی‌شدن و از بین بردن مرزهای ملی تقریباً تمام کارهایی که در کسب‌وکار انجام می‌دهیم را تحت‌تأثیر قرار داده است. اگرچه تعارض‌ها بین ملل مختلف از بین نرفته است، اشتراک نظر در آن‌ها درباره ساختن یک زندگی بهتر برای مردم‌شان واضح و روشن است. بخشی از این اشتراک نظر از طریق کسب‌وکارهای بین‌المللی محقق می‌شود. درحالی‌که دولت‌ها در پی ایجاد وضعیت ملی‌گرایانه هستند، شرکت‌های چندملیتی به‌آرامی، اما به شکلی غیرقابل‌اجتناب، از مرزهای ملی فراتر رفته‌اند. آن‌ها یک وظیفه سخت برای یکپارچه‌سازی ارزش‌های گوناگون نیروهای کار متنوع‌شان برای بنا نهادن یک چشم‌انداز و تعیین اهداف برای کل شرکت دارند. آن‌ها باید افرادی را مدیریت کنند که ارزش‌ها و انتظارات‌شان با یکدیگر متفاوت است. مسئولیت مدیریت فراتر از مرزهای کشور و رقابت در جهانی با فرهنگ‌های گوناگون در صورتی مورد رضایت قرار می‌گیرد که این مدیران دیدگاه چندفرهنگی داشته باشند. این کتاب چنین چشم‌اندازی را پیشنهاد می‌کند. اقتصاد جهان به‌ویژه با پیدایش و رشد اینترنت با سرعتی بیش از هر زمانی دیگر به‌سوی موقعیتی به‌هم‌پیوسته و به‌هم‌وابسته پیش می‌رود که در آن هیچ کشوری از نیروهای بازار جهانی در امان نخواهد بود، گرچه افزایش به‌‌هم‌وابستگی به‌معنای یکپارچگی بازار یا جهانی‌شدن فعالیت‌های مدیریتی نیست. تنوع فرهنگی، سیاسی و بعضاً اقتصادی، کشورها را از هم متفاوت می‌کند و بخش‌های منحصربه‌فردی در بازار ایجاد می‌‌کند. مدیریت یک کسب‌وکار، چه داخلی و چه بین‌المللی، در چنین فضایی نیازمند درک این گوناگونی‌هاست. بیشتر مدارس کسب‌وکار برای درک تأثیر بازار جهانی بر مدیریت شرکت‌ها، دوره‌های مدیریت بین‌المللی را در کنار سایر دوره‌های بین‌المللی کسب‌وکار ارائه می‌کنند تا تمام ابعاد کسب‌وکار را پوشش دهند. این کتاب برای استفاده در چنین دوره‌ای مناسب است و با مفاهیم اساسی مدیریت از دیدگاه بین‌المللی سروکار دارد. اگرچه این کتاب اساساً برای دانشجویان کسب‌وکار است، اما برای مدیران نیز می‌تواند مناسب باشد. این کتاب چارچوب مفهومی و توضیحات نظری مفیدی برای چالش‌های روزمره مدیران ارائه می‌کند. همچنین بینش به‌دست آمده از این کتاب می‌تواند برای مدیران مزیت رقابتی زیادی در این بازار جهانی با فرهنگ‌های متنوع ایجاد کند.