کتاب راهکارهای کنترل خشکسالی در باغات دیم نشر انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد

گرچه آب‌وهوا و عوامل طبیعی مانند درجه‌حرارت، رطوبت، باد، باران، خاک و… در کمیت و کیفیت میوه و رشد درختان انجیر بسیار مؤثر است ولی همچنان‌که در خشکسالی‌های اخیر این موضوع به‌خوبی روشن گردید و با توجه به دیم‌بودن باغات انجیر در استان فارس، از میان عوامل فوق‌الذکر باران یکی از عوامل بسیار حیاتی در رشد و نمو و باردهی درختان محسوب می‌شود؛ به‌طوری‌که می‌توان گفت این عامل علاوه بر کمیت و کیفیت میوه، عامل حیات یا ممات درختان انجیر به‌حساب می‌آید.آنچه در فصل‌های مختلف این کتاب آورده شده است دقیقاً درارتباط با همین موضوع است تا نشان داده شود درخت انجیر تا چه‌اندازه به خشکسالی مقاوم است و چه مقدار بارندگی می‌تواند میزان نیاز درختان انجیر به آب را برطرف نماید. سؤال مهم این‌است‌که آیا درختان انجیری که قرن‌ها به‌صورت دیم زنده مانده، مقاومت کرده، رشد و نمو نموده و محصول‌دهی مطلوبی نیز داشته‌اند، باید باز به‌همین صورت مدیریت شوند و یا اینکه برای رفع مشکل، لازم است سیستم درختان انجیر را از دیمی به آبی تغییر داده و خود را از وابستگی به باران راحت کنیم؟ آیا اگر یک یا چند سال، یا به‌صورت دوره‌ای خشکسالی حادث شد باید برای همیشه سیستمی را که کلاً بر اساس دیم به‌وجود آمده و ادامه یافته است، بدون توجه به عواقب آن، به سیستمی غیرپایدار تبدیل کنیم و آنچه را پیشینیان در طبق اخلاص نهاده و به‌ما تقدیم نموده‌اند در دهه‌های آینده به‌صورت باغاتی تغییریافته، کاملاً خشکیده و یا به‌صورت اراضی کاملاً لخت و لم‌یزرع به نسل‌های آینده تحویل دهیم؟ بنابراین اگر نمی‌توانیم این میراث ملی را با وضعیتی بهتر به فرزندان خود تقدیم کنیم، لازم است حداقل به‌همان صورتی که تحویل گرفته‌ایم، تحویل دهیم. پایان سخن اینکه، راهکارهای ارائه‌شده جهت مقابله با خشکسالی می‌تواند در کلیه باغات دیم مانند انجیر، انگور و بادام اجرا شود؛ بدان امید که بتواند مورد استفاده کلیه کارشناسان، مروجان و کلیه پرسنل فنی بخش کشاورزی و کلیه باغداران دیم که درصدد مدیریت علمی باغات خود هستند قرار گیرد؛ تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.