«وَشَاوِرْهُمْ فِی الأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکلْ عَلَی اللّهِ إِنَّ اللّهَ یحِبُّ الْمُتَوَکلِینَ»
(آل عمران/۱۵۹)
مهمترین تحول قرن بیستم در جهان اسلام را میتوان انقلاب اسلامی ایران دانست که با اراده مردم مسلمان ایران، رهبری امام خمینی= و در شکل نظام جمهوری اسلامی ایران تحقق یافت. تفکر حاکم بر این نظام هماهنگی میان اراده مردم و شریعت بود که در اوج حضور نظامهای غیر دینی و ضد دینی، شیوه و شکل جدیدی از نظام سیاسی معرفی کرد. تجربه جدید نیازمند طرح مباحث بنیادین و کاربردی و نیز نقد و بررسی آن است تا بتوان راه طولانی پیشرفت و تحقق آرمانهای نهفته در انقلاب اسلامی را طی نمود. تجارب بیش از سه دهه و طرح پرسشهای فراوان درباره ساختار تئوریک نظام اسلامی لزوم کاوش و پژوهش را در این زمینه دو چندان میکند. بی شک چالشیترین مسئله در این حوزه، جمع و سازگاری میان مردمسالاری و حاکمیت شریعت و اراده دین است. امروزه ظهور و حضور نظامهای لیبرال دموکراسی، پرسشهای فلسفی و سیاسی جدیدی را آفریده که میتواند با برداشتهای مختلفی که در مورد خاستگاه و منبع مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است، تلاقی کند.
معاونت پژوهشی دانشگاه مفید در راستای انجام رسالت خود، پیشنهاد طرح تحقیقاتی با عنوان «مبانی دینی مردم سالاری» از سوی محقق ارجمند حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید ابوالفضل موسویان عضو هیئت علمی مرکز مطالعات قرآن دانشگاه مفید را به تأیید رساند تا براساس قواعد و اصول متخذ از کتاب و سنت، پرسشهای مطرح در این حوزه را پاسخگو باشد. به لطف الهی طرح مذکور پس از اتمام و انجام ارزیابی توسط حججاسلام دکتر سعید رهایی و دکتر محمود شفیعی و با تلاش انتشارات دانشگاه مفید آماده عرضه به دوستداران علم و پژوهش است.
مرکز مطالعات قرآن، تشکر ویژه خود را از محقق ارجمند، ارزیابان گرامی، معاون محترم سابق پژوهشی جناب آقای دکتر محمدنقی نظرپور، مدیر امور پژوهشی جناب آقای حسینعلی رحمتی، مدیر انتشارات جناب آقای محسن ابوالفتحی و همکاران ایشان در بخش آمادهسازی و ویراستاری ابراز میدارد. لازم است یاد نیک مرحوم دکتر قرباننیا که طرح اولیه در زمان حضور ایشان در سمت معاون پژوهشی نهایی شده بود را گرامی داریم.
مدیر مرکز مطالعات قرآن
مجید رضایی دوانی